Tilshunoslikka kirish fanining predmeti

TILLARNING QARINDOSHLIGI
ing
. relationship of language, Spra-
chvervandschaft, 
rus
. rodstvo yazikov. Bir bobo tildan kelib chiqqan til-
larning barcha sohalarida umumiylik va o’xshashlikning mavjudligi. 
BOBO TIL
sin. asos til. 
ing
. parent language, 
nem
. Ursprache, Grund-
sprache, 
rus
. proyazik, yazik osnovi. Tarixiy qiyosiy metod yordamida naz-
ariy jihatdan tiklangan tilning lingvistik modeli. Taqqoslanayotgan til kelib 
chiqqan til. 
 
MAVZUGA OID ASOSIY MASALALAR BAYONI 
Jahondagi tillar soni hali fanga aniq emas. Tilshunoslikka oid ada-
biyotlarda jahonda ikki mingdan besh minggacha til mavjud ekanligi qayd 
qilinadi. Tillar sonini aniqlash juda murakkab masala. Tillar sonini 
aniqlashda tilda gapiruvchilarning soni ro’l o’ynamaydi.
Ma’lum tillar juda ham tor doiradagi kishilar uchun xizmat qiladi, 
masalan: afrika qabilalarining, amerika xindularining tillari. 
Ikkinchilari faqat shu millat uchun xizmat qiladi, masalan: chex, bo l-
gar, polyak tillari. 
Uchunchilari bir necha millat uchun aloqa vositasi vazifasini ba jaradi, 
masalan: ingliz tili- Angliya va Amerika Qo’shma Shtatlari va boshqalar 
uchun; nemis tili- Olmoniya, Avstriya, Lyuksemburg, Lichtenshtayn va 
boshqalar uchun xizmat qiladi. 
Xalqaro tillar ham mavjud. Ingliz, farang, ispan, rus, xitoy va arab 
tillari xalqaro tillar hisoblanadi. Bu tillarda Birlashgan Millatlar Tashkilotining 
hujjatlari chop etiladi. 
Jahonda o’lik tillar ham mavjud: qadimgi grek, lotin va arab tillari 
shular jumlasidandir. Bu tillardan muomala vositasi sifatida foydalani lmaydi. 
Tillar tabiiy va sun’iy tillarga bo’linadi. Tabiiy tillar xalqlar tarixi
bilan bog’liq xolda paydo bo’ladi, sun’iy tillar esa ayrim kishilarning 
tashabbuslari bilan yaratiladi. 

---

32