TiykarǵÍ BÓlim

J U W M A Q L A W

Kurs jumısımız dawamında jazıwshı shıǵarmalarına jańasha qatnas jasap úyreniw, izertlew arqalı tómendegishe juwmaqlarǵa keldik:

1. Hár qanday talant iyesi óz dáwiriniń turmıs shınlıǵın sáwlelendiriw ózgesheligine qaray bahalanılsa, bul tárepinen Tólepbergen Qayıpbergenov ta óz gezeginde xalqımızdıń milliy turmısın, ótmishtegi qıyın jaǵdayların real súwretlep kórkem boyawlar menen jetkergen talant iyesi.
2. Tólepbergen Qayıpbergenov dóretiwshiliginde kórkemlew quralları hám usılların úyreniwde dáslep teoriyalıq pikirlerge súyengen halda qatnas jasaldı. Jazıwshı shıǵarmalarında kórkemlew qurallarınıń mazmunın bayıtıwda áhmiyeti ashıp berildi. Olar kórkem súwretlewde troplar mısalında dálillenedi.
3. Kórkemlew qurallarınıń kórkem súwretlew usıllarınıń ózgesheligi anıqlanıp troplar tiykarınan obrazlı súwretlew quralı bolsa, figuralar (súwretlew usılları) lirikalıq mazmundı kúsheytiwge qatnasıwshı kórkem sózlerdi qáytip qollanıw sapasında kórinetuǵını mısallar menen kórsetildi.
4. Mazmundı tereńlestiriwde jazıwshınıń kóbirek dıqqat bólgen giperbola hám litotalardıń qollanılıw máseleleri úyrenildi. Sebebi, búgingi kúnge shekemgi kópshilik miynetlerde, ayrım maqalalarda jazıwshı dóretiwshiliginde kórkemlew qurallarınıń ayrım túrleri ǵana úyrenilip, ol usıllar ele úyrenilmey turǵanın ańladıq.
5. T.Qayıpbergenov qaraqalpaq xalqınıń belgili jazıwshısı. Onıń shıǵarmalarında kórkemlew qurallarınıń qollanılıwın úyreniw de úlken másele. Lekin, biz bul kurs jumısımızda olardı tolıq úyrenip shıqtıq degennen awlaqpız. Ele jazıwshınıń «Qaraqalpaq dástanı» trilogiyasın úyreniwde kóplegen izertlewler talap etip turǵan tárepleri kóp. Al, biziń jumısımız keleshekte qaraqalpaq ádebiyatı prozasın úyreniwge azı-kem úles boladı degen úmittemiz.
PAYDALANÍLǴAN ÁDEBIYATLAR

1. 
   Karimov A.I. Joqarı mánawiyat jeńilmes kúsh. Tashkent, «Manaviyat», 2008-j.
   
2. 
   Boboev T. Adabiyotshunoslik asoslari. Toshkent, «O’zbekiston», 2002-y.
   
3. 
   Kúnxoja Ibrayım ulı. Qosıqlar. Qaraqalpaq mámleketlik baspası. Nókis, 1960, 95-b.
   
4. 
   Квятковский А. Поэтический словарь. –Москва, советская энcиклопедия, 1966.
   
5. 
   Тимофеев Л.И. Основы теории литературы. М., 1964.
   
6. 
   Gorkiy M. Adabiyot haqida. – Тoshkent:. O’zdavrnashr, 1962.
   
7. 
   Абрамович Г.Л. Введение в литературоведение. – Москва: Прсвещение, 1979.
   
8. 
   Томашевский Б.В. Теория литературы: Поэтика. – Москва: Аспект Пресс, 2002.
   
9. 
   Қабдолов З. Екi томдық таңдамалы шығармалар: Екинши том. Сөз өнерi: Монография. Талант пен таным: Әдеби толғаныстар. – Алма ата: Жазыўшы, 1983.
   
10. 
    Жүмалиев Қ. Әдебиет теориясы. – Алма ата: Казучпедгиз, 1960. 107-115 б
    
11. 
    Федотов О.И. Основы теории литературы. В двух частях: Часть 1. – Москва: Владос. 2003.
    
12. 
    Abdıllaev Ó. Edebiyat teoriyasınıń esasları. – Ashkabad: Túrkmenstan, 1963.
    
13. 
    Bekbergenov A. Tildiń kórkemlew quralları. – «Nókis universiteti» gazetası: 1989, 27-yanvar.
    
14. 
    Mátmuratov T. Ashılısıw (Qosıqlar hám poemalar). – Nókis: Qaraqalpaqstan, 1977.
    
15. 
    Введение в литературоведение. Учеб.пособие: Под ред. Л.В.Чернец. – Москва: Высшая школа, 2004.
    
16. 
    Izzat Sulton. Adabiyot nazariyasi. – Toshkent: O’qituvchi, 2005.
    
17. 
    Seytnazarov Ǵ. Saxra sazaları. Poema // «Ámiwdárya» jurnalı. – Nókis: 1977, №6.
    
18. 
    Seytniyazov M. Bir gápim bar. Qosıqlar hám poemalar. – Nókis: Qarqalpaqstan, 1987.
    
19. 
    Seytjanov T. Shıǵarmaları. I tom. – Nókis: Qaraqalpaqstan, 1992.
    
20. 
    Pirnazarov A. Kúnxoja, Ájiniyaz, Sıdıq shıǵarmalarında qollanılǵan dóretiwshilik usıllar. Monografiya: – Nókis: Bilim, 2000.
    
21. 
    Seytnazarov Ǵ. Temir qazıq. Poema // Ámiwdárya. – Nókis, 1979. – №6.
    
22. 
    T.Qayıpbergenov. Qaraqalpaq dástanı. Maman biy ápsanası. Nókis «Bilim» baspası. 2018-j.
    
23. 
    Еsеnоv J. Sóz qаdiri. Nókis. «Qаrаqаlpаqstаn». 76 bеt.
    
24. 
    Kаmаlоv Q. Dаlа úrkiti. Nókis, «Qаrаqаlpаqstаn», 1990.