Toraks Cerrahisinde Anestezi

Spirometri

Bir spirometre kullanılarak hasta yatağında zorlu vital kapasite (FVC), 1.sn.deki zorlu ekspiryum volümü (FEV₁)ve pik inspiratuar akım miktarı ölçülebilir. Ölçüm sonuçlarının volüm-zaman ya da akım-volüm halkası şeklinde kaydı da mümkün olabilir. Etkili bir öksürük için VT’ün en azından üç katı oranında vital kapasite gerekmektedir. Beklenenin %50 altında veya 2 lt’nin altında olması yüksek risk göstergesidir.¹⁰ Anormal preoperatif vital kapasite, postoperatif ölümlerin %30-40’ı izah etmektedir. Anormal vital kapasitesi olan bir hastanın postoperatif komplikasyon gelişme olasılığı % 33, posoperatif mortalite olasılığı ise %10’dur. FEV₁ havayolu obstrüksiyonu ile doğrudan ilişkili bir göstergedir. Geçmişte 70 kg.lık bir erkek hastada 800 ml’nin altındaki bir FEV₁ değeri akciğer rezeksiyonu için kontrendikasyon olarak kabul edilirdi. Buna karşın torakoskopik cerrahi ve postoperatif ağrı tedavisindeki gelişmeler sayesinde daha düşük akciğer volümlü hastalarda bile akciğer operasyonları başarı ile yapılabilmektedir. Bu ölçümler değerlendirilirken gerçek değerlerden ziyade beklenen yüzdenin değerlendirilmesi daha doğru olur. Bu ikincisi, hastanın yaşı ve büyüklüğünü de dikkate aldığınadn daha değerlidir. FEV₁ değeri 1 lt.nin altında olan hastalarda mortalite %10, FEV₁ değerinin 1 lt.nin altında olduğu olgularda ise %20-45 arasındadır.¹¹

FEV₁/FVC oranı da restriktif ve obstrüktif akciğer hastalıklarının ayırt edilmesinde önemli bir kriterdir. Hem FEV₁ hem de FVC birlikte azaldığından restriktif hastalıklarda bu oran normaldir. Obstrüktif hastalıklarda ise FEV1 anlamlı derecede azaldığından bu oran da genellikle düşüktür.

Maksimum volenter ventilasyon (MMV) nonspesifik bir test olup hem restriksiyon hem de obstrüksiyonun bir göstergesidir. Morbiditenin öngörülmesindeki rolü sistematik olarak iyi değerlendirilmemiş olmakla birlikte beklenen değerin %50’sinin altında olması pulmoner rezeksiyon için yüksek risk olarak kabul edilmektedir. Residüel volümün total akciğer kapasitesine oranı (RV/TLC) %50’nin üzerinde olan olgularda pulmoner rezeksiyon genellikle yüksek riskli kabul edilmektedir. Mittman ve arkadaşları¹², RV/TLC oranı %40’ın üzerinde olan hastaların mortalite oranının %30’un üzerinde olduğunu, RV/TLC oranı %40’ın altında olan hastalarda (normal değeri %20–25) ise mortalitenin %7 olduğunu göstermişlerdir. Preoperatf FEV₁ değerini rezeksiyondan sonra geride kalması beklenen akciğer dokusu yüzdesi ile çarparak beklenen postoperatif (PPO) FEV₁ değeri hesaplanabilir. PPO FEV₁ değerinin %40’ın üzerinde olması riskin düşük, %30’un altında olması ise riskin yüksek olduğunu gösterir.¹³ Bu hastaların postoperatif ventilasyon gereksinimi gösterme olasılığı da yüksektir.