Toshkent axborot texnologiyalari universiteti

2.2.2 O‘zgaruvchan tok uzulksiz elektr ta’minoti tizimini loyihalashdagi odatiy xatoliklar

1. Tanlangan qurilmalarning modeli, ishlab chiqaruvchi va texnik xususiyatlari noto‘g‘ri tanlanilishi. Ishning asosiy maqsadi qurilmani maqsadga muvofiq tanlanilishi lozim. Amalda ishlab chiqaruvchi yoki qurilma modelining nomini yoki raqamini noto‘g‘ri yozish qurilmalarni bir biriga to‘g‘ri kelmasligiga olib keladi, buning oqibatida o‘zaro aloqalarini tiklash uchun qo‘shimcha qurilmalar xarid qilishga to‘g‘ri keladi.

2. sondagi modullar tekshirilmaydi. Natijada, tanlangan UETMga o‘rnatilishi mumkin bo‘lgan modullardan ko‘proq modullar talab qilinadi.
3. Kerakli sondagi modullarni noto‘g‘ri yaxlitlash (yoki umuman yaxlitlamaslik). Modullar sonini kam tomonga yaxlitlash mumkin emas – u holda UETM kerakli quvvatni ta’minlay olmaydi. Agar hisob kitoblarga ko‘ra, 3,05 modul talab qilinadigan bo‘lsa unda biz modullar sonini ga teng qilib olishimiz kerak.


2.2.3 O‘zgaruvchan tok uzluksiz elektr ta’minoti tizimini hisoblashga misol

Dastlabki ma’lumotlar:

– o‘zgaruvchan tok qurilmasining turi – bir fazali, , ;
– o‘zgaruvchan tok qurilmasining maksimal toki, I=16A
– avariyaviy yoritish tizimining turi - o‘zgaruvchan tokda;
– avariyaviy yoritish tizimining ta’minot kuchlanishi, ;
– avariyaviy yoritish tizimining maksimal toki, I=2,8A.
O‘zgaruvchan tok qurilmasining to‘liq kuchlanishi, :
=3.5kV
Avariyaviy yoritish tizimi o‘zgaruvchan tokda ishlashi uchun UETM yoritish tizimini qo‘shimcha elektr ta’minoti bilan ta’minlashi kerak.
O‘zgaruvchan tokda ishlovchi avariyaviy tizimining quvvati, :


= 0,6kV

UETMning maksimal yuklanganlik quvvati, :

=4,1kV

UETM ning talab qilgan chiqish quvvati :

= 4,92kV
UETMning kerakli chiqish quvvati asosida 2.4-jadvaldan uzluksiz elektr ta’minoti manbini tanlaymiz. Bizning misolda bo‘lgani uchun firmasining nomli UETMni tanlaymiz.
Uning paremetrlari:
– qurilmaning maksimal quvvati, = 4,92kV
– bitta modulning quvvati, .
Zaxirani hisobga olgan holda UETMning modullari soni:

N = 12.9 = 13

bu erda – parallel ulanishni hisobga olish koeffitsienti.

Qurilmada maksimal modullar soni, :


= 12,3


shartga muvofiq UETMni tanlash xatosiz amalga oshirildi.
UETMning maksimal chiqish quvvati :
= 5,2
Akkumulyator batareyalarini zaryadlash quvvati, :


= 0,92kV

Uzluksis elektr ta’minoti tizimining to‘liq quvvati, :

= 5,84kV

Uzluksiz elektr ta’minoti tizimining aktiv quvvati, :

=5,51kV
bu erda - foydali ish koeffitsienti, - UETMning quvvat koeffitsienti.
Uzluksis elektr ta’minoti tizimining reaktiv quvvati, :


= 1,93kBAP