Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti d. Yu. Xujamkulov, D. A. Ismailov investitsiya loyihalarini

Reja turlari 
Loyihalarni boshqarish uslubiyatida quyidagilar rejalar tizimi shakllangan. 
Loyiha to’rtta asosiy darajada boshqariladi: 
- kontseptual; 
- strategik; 
- taktik, u o’z navbatida quyidagilarni o’z ichiga oladi: 
- joriy 
- operativ. 
Har bir daraja uchun mos reja ishlab chiqarish kerak. Kontseptual darajada 
loyiha maqsadlari, vazifalari aniqlanadi, belgilangan natijalarga erishish bo’yicha 
xarakatlarning salbiy va ijobiy qirralarining bahosi bilan ko’rib chiqiladi, fan sohasi 
ishlar va ularning rivojlanishi yiriklashtirilgan tuzilmasining tasvirlanishi, resurslarga 
bo’lgan ehtiyoj, ularning bahosi va davomiyligini dastlabki baholashni qo’shgan 
holda loyihani amalga oshirishning kontseptual yo’nalishlari belgilanadi. 
Strategik reja quyidagilarini aniqlaydi: 

maqsadli ob’ektlarni ishga solish muddatlari bilan xarakterlanadigan 
maqsadli bosqichlar va asosiy davrni, mahsulot ishlab chiqarish hajmi bilan ishlab 
chiqarish quvvatlarini ishlar majmuasi (boshlang’ich sikl, karkas montaji va 

---

157 
boshqalar) ni tugatish muddatlari, mahsulotni yetkazib berish muddatlari, ish joyini 
tayyorlash muddatlari bilan xarakterlanadigan loyiha jarayonlarini bajaruvchi 
tashkilotlarining kooperatsiyalashuvi, yil, kvartal bo’yicha taqsimot bilan material, 
texnika va moliyaviy resurslarga bo’lgan ehtiyojni. Bu darajada rejaning asosiy 
maqsadi (vazifasi) ni amalga oshirishning oraliq bosqichlari qay tarzda loyihaning 
so’nggi maqsadi yo’nalishi bo’yicha bajarilishini ko’rsatishdan iborat, Strategik reja 
ichki va tashqi muhitni, loyiha komandasi uchun maqsadlarni belgilab beradi va 
loyihaning umumiy ko’rinishining ta’minlaydi. 
Loyiha menejeri alohida bosqichlarni investor bilan loyihaning yagona bir 
strategiyasida birlashtiradi. 
Shuningdek bu darajada komandaning bo’limlari bo’yicha ishlarni 
taqsimlashga yordam beradigan oraliq bosqichlarga e’tibor jamlanadi, bo’limlari 
bosqichlarni bajarish bo’yicha vazifalar oladi va loyiha komandasining boshqa 
a’zolariga qaramay o’z ishini rejalashtiradi. Ular loyihaning bosqichlarini ma’lum bir 
muddatda bajarishlari lozimligini bilishadi. 
Taktik darajada: 
-
joriy reja - ishlar majmuasining bajarilish muddatlarini resurslarga bo’lgan 
ehtiyojni aniqlaydi, bajaruvchi tashkilotlar javob beradigan ishlar o’rtasidagi 
chegaralarni yil va kvartallar bo’yicha aniq belgilaydi. 

operativ reja - ishlar majmuasi bo’yicha ishtirokchilarga vazifalarni oy, 
xafta, sutkaga detallashtirib beradi. 
Rejalar boshqarish funksiyalari bo’yicha detallashtirilishi mumkin. Funksional 
reja (tayyorlov ishlari. Material va uskunalarni keltirish, qurilish boshlanish davri va 
ishlab chiqarish quvvatlarini o’zlashtirish) har bir yoki bir tashkilot tomonidan 
bajariladigan ishlarni majmuasiga ishlab chiqariladi. 
Shuningdek loyiha ishlarini qamrab olish darajasi bo’yicha rejalarni farqlash 
lozim: 
1.
jamlama, majmuaviy, asosiy (loyiha barcha ishlariga); 
2.
ishtirokchilar tashkilotlari bo’yicha detallashtirilgan (xususiy); 
3.
ishlar turlari bo’yicha detallashtirilgan (xususiy). 

---

158 
Kalendar rejalarning turlari rejalashtirishdan ko’zlangan maqsadlar loyihaning 
xususiyatlari va boshqarishni tashkillashtirishga qarab tanlanadi.