Toshkent davlat sharqshunoslik instituti markaziy osiyo xalqlari tarixi va manbashunosligi kafedrasi markaziy osiyo tarixiy geografiyasi

Seyiston	Sistan	Сеистан
Sakiston - Eronning Afg‘oniston bilan chega­ra­dosh sharqiy viloyati. Miloddan avvalgi II asrda ko‘chmanchi sak qabilalari shimoldan Xerirud va Gilmand daryolari oralig‘idagi vilo­yat­larga kelib joylashishgan va shundan boshlab bu hududlar Sakiston (Seyiston) deb yuritiladigan bo‘lgan.
Tamaddun	Civilization	Цивилиза­ция	(lot. civilis-fuqaroviy, ijtimoiy) serqirra va mu­rak­kab mazmunga ega bo‘lgan ijtimoiy-falsafiy tushuncha. S. tushunchasini shotland tarixchisi va faylasufi A.Fergyusson (1723-1816) jahon tarixiy jarayonining ma’lum bir bosqichini ifodalash uchun, fransuz ma’rifat­parvarlari aql-idrok va adolatga asoslangan jamiyat degan ma’noda ishlatgan edilar.
Tabarzin	ах	табарзин (топор)	(f. - "tabar" -bolta) - qadimgi qurol turi, dastasi od­diy boltaga nisbatan uzunroq bo‘lgan oybolta. O‘rta asrlarda otliq askarlarning asosiy qurol­laridan hisoblanib, ot egarining old tomoniga osib qo‘yilgan.
Talant	coin unit of measure­ment	талант (единицы измерения монета)	Qadimgi Yunoniston, Misr, Mesopotamiya, Suriya va Eronda ishlatilgan og‘irlik va yirik pul o‘lchov birligi bo‘lib, 1 talant 6 000 dirhamga teng bo‘l­gan. Og‘irlik o‘lchov birligi sifatida talantning mik­dori turli mamlakatlarda turlicha bo‘lgan. Masa­lan, qadimgi Yunonistonda 1 talant 26.2 kg bo‘lsa, Eronda 1 talant 33,655 kg ga to‘g‘ri kelgan.
Tanais	Tanais (old name of Don River)	Танаис (старые названия река Дон)	1) Miloddan avvalgi III asr - milodiy V asrlarda Don daryosining quyi oqimida Bospor podsholigi tar­kibida bo‘lgan antik shahar; 2) yunon tarix­chilari Don va ba’zan Sirdaryoni shu nom bilan ataganlar.
Tegin	The title of heir	титул наследника	Takin (turk. - shahzoda) - 1) xunlar davrida yab­g‘udan keyingi ikkinchi oliy darajali mansab; 2) Turk hoqonligida (VI-VIII a.) hukmdor -xoqon (qa­g‘an)dan keyingi ikkinchi oliy lavozim, ya’ni taxt vorisi. Ayni chog‘da davlat boshlig‘i far­zandlari ismiga ko‘shib aytiladigan sharafli unvon. (mas. Qultegin, Io‘llug‘tegin va b.); 3) qoraxoniylar saltanatida tegin - xonzoda muay­yan mulkka egalik qilgan, harbiy harakatlarda qo‘shinni boshqargan; 4) somoniylar, g‘azna­viylar va saljuqiylar lashkarida uzoq muddat xizmat qilish evaziga yuksak martabalarga erishgan qul, g‘ulom. Xususan, Mahmud G‘az­na­viyning otasi - Sabuqtegin qullikdan lashkar­boshi dara­jasiga ko‘tarilgan. Xorazm­shoh­lar sha­ja­­ra­si­ning boshchisi Anushtegin dastlab, saljuqiy Bilga­te­ginning g‘ulomi (quli) bo‘lgan.