Toshkent davlat texnika universiteti elektronika va Avtomatika fakulteti

TOSHKENT DAVLAT TEXNIKA UNIVERSITETI

Elektronika va Avtomatika fakulteti

Metrologiya va Standartlashtirish fanidan

Mustaqil ish

Mavzu : MODDA VA MATERIALLARNING TARKIBI VA XOSSALARINING STANDART NAMUNALARI. O‘LCHASHLARNI BAJARISH METODIKALARI.

Bajardi : 165-21 guruh talabasi Choriyev Sardor

Qabul qildi : Magrupova M.T

Reja :

Reja :

• Modda va materiallarning tarkibi va xossalarining standart namunalari
• O‘lchashlarni bajarish metodikasi
• Me’yoriy hujjatlarning ekspertizasi.

Modda va materiallarning tarkibi va xossalarining standart namunalari

Modda va materiallarning tarkibi va xossalarining standart namunalari

Standart namunalar (SN) O‘zbekiston o‘lchashlar birliligini ta’minlash tizimi (O‘zO‘BTT) ning tarkibiy qismi hisoblanadi. O‘lchash birliligini ta’minlash maqsadlarida SN quyidagilar uchun qo‘llaniladi:

• O‘lchash vositalari (O‘V) ni qiyoslash, kalibrlash, metrologik attestatlash, darajalash, shuningdek ularni sinashda, shu jumaladan turini tasdiqlash maqsadida metrologik tafsilotlarini tekshirish uchun;

• O‘BM ni metrologik attestatlash;

• O‘BM dan foydalanish jarayonida ularning xatoliklarini o‘zlarida o‘rnatilgan algoritmlarga muvofiq tekshirish;

• Metrologik tekshiruvning boshqa turlari uchun qo‘llaniladi. O‘lchashlarning ba’zi turlarida SN tekshirish sxemasi tarkibiga etalon (O‘lchashlar namunaviy vositasi) sifatida kirishi va mos qiyoslash sxemasida o‘rnatilgan tartibda birlikning o‘lchamini uzatish uchun qo‘llanilishi mumkin.

Standart namuna tan olish darajasi va qo‘llanish doirasiga qarab quyidagi toifalarga ajraladi:

Standart namuna tan olish darajasi va qo‘llanish doirasiga qarab quyidagi toifalarga ajraladi:

• davlatlararo SN (DASN);

• davlat (sertifikatlashtirilgan) SN (DSSN);

• ishlab chiqaruvchining SN (KSN).

• Davlat (sertifikatlashtirilgan) standart namunalari quyidagicha belgilanadi: