2.Korxonada qoʻllaniladigan buxgal
teriya hisobi
Ilmiy-tarixiy ahamiyatga ega bo'lgan hujjatlar davlat
arxiviga topshiriladi,
qolganlari yo‘q qilinadi. Har bir korxonada hujjatlarni
tuzish kimga yuklatilganligi,
kim kimga qaysi muddatda hujjatlarni taqdim etishi,
hujjatlaming hisobda
fo
ydalanilishi ko‘rsatiladi. Hujjatlardagi rekvizitlar aniq va
to‘g‘ri holda, kimyoviy
qalamda, sharikli, siyohli ruchkada, yozuv mashinalari
orqali aks ettirilishi mumkin.
Hujjatlardagi yozuvlami oddiy qalamda yozishga ruxsat
etilmasligiga sabab,
hujjatlar arxivlarda uzoq saqlanishi davomida
yozuvlaming to‘liq saqlanishini
ta’minlashdir. Hujjat davomida blankalardagi maxsus
qatorlarda bo‘sh qolgan
qatorlarga albatta chiziq tortilishi kerak, bu bilan mumkin
bo'lmagan yozuvlaming
oldi olinadi. Dastlabki hujjatlar, hisob vedomostlari,
buxgalteriya hisobotlari va
balanslari arxivga topshirilishi majburiydir. Dastlabki
hujjatlar, hisob vedomostlari,
buxgalteriya hisobotlari va balanslari arxivga topshirilishi
majburiydir.Hujjatlar
arxivga topshirilgunga qadar buxgalteriyada maxsus
binoda yoki korxona rahbari
tayinlagan moddiy javobgar shaxs mas’ulligida
berkitiladigan shkaflarda saqlanadi.Qat’iy hisobdagi
blankalar esa ulaming saqlanishini ta’minlaydigan
seyflarda, metall shkaflarda, maxsus binolarda saqlanadi.
Aniq bir hisob
vedomostiga taalluqli, joriy oyda qayta ishlangan
dastlabki hujjatlar xronologik
tartibda yig‘ilib, arxivga ma’lumotnoma bilan
topshiriladi.Kassa orderlari,
hisobdorlik hisobotlari, bank ko‘chirmalari ular i
lovalari
bilan birga xronologik
tartibda yig‘iladi va taxtlanadi. Ba’zi bir hujjatlar
taxtlanmasligi mumkin, ammo
ularni yo'qotish yoki suiste’mollikning oldini ohsh
maqsadida tikib qo‘yiladi.
Korxona arxivida dastlabki hujjatlar, hisob registrlari va
hisobotlami saqlash tartibi
Oʻ‘zbekiston Respublikasi arxivi bosh boshqarmasining
materiallami saqlash
ko'rsatmasiga ko‘ra o‘matiladi.Hujjatlarning
buxgalteriyadan va arxivdan boshqa
tarmoq xodimlariga berilishi korxona bosh buxgalteriya
ruxsati bilan amalga
oshiriladi.Korxonadan hujjatlarni faqat ayrim hodisalami
aniqlash
maqsadidadastlabki tergov, prokuratura va sud
tashkilotlari tomonidan amaldagi
qonunchilikga javob bergan hollardagi qarorlariga asosan
olinishi mumkin.Hujjat
olinishi bayonnoma bilan rasmiylashtirilib, bir
nusxasikorxonaning tegishli mas’ul
xodimiga imzo bilan beriladi. Hujjatni olgan tashkilotning
ruxsati va vakili
ishtirokida tegishli mas’ul xodim olingan hujjatdan nusxa
olishi mumkin. Unda
asos va olingan
muddat ko‘rsatilishi kerak.
Tashkilotda ishchilarning ish-haqi kassa usulida
hisoblanib, kassaga tushgan pul mablagʻlari ishchilarga
oʻz vaqtida tarqatiladi. Ish haqi 2 xil koʻrinishda berilar
ekan. 1- naqt pul, 2-plastik kartaga tushirib beriladi.
Keyingi haftalarda biz tashkilotning buxgalteriyasiga oid
boʻlgan hujjatlar bilan ishladik. masalan: korxona
tuzilmasi, hisob varaqafaktura, korxonaga kirim chiqim
hujjatlari, shu bilan birga schyotlar bilan ham ishlashni
oʻrganib old
im. Bundan tashqari inventarizatsiya
hujjatlari, ish haqini hisoblashdagi hujjatlar bilan tanishib
chiqdim.
Mehnatga haq toʻlash boʻyicha gaplashildi va u haqida
maʼlumotga ega boʻldim.
Mehnat haqining miqdori ish beruvchi va xodimning
o‘zaro kelishuvi bo‘yicha belgilanadi.
Mehnat haqi xodimning ishlagan davri va bajargan ishi
uchun beriladi.
Mehnat haqining eng kam miqdori
Mehnatga haq to‘lash qonunchilikda belgilangan
mehnatga haq to‘lash eng kam miqdoridan oz bo‘lishi
mumkin emas va uning eng ko‘p miqdori biron bir tarzda
cheklanmaydi.
Mehnat haqining shakli (natura va pul ko‘rinishida)
Mehnat haqi shakli va tizimlari, mukofotlar, qo‘shimcha
to‘lovlar, ustamalar, rag‘batlantirish tarzidagi to‘lovlar
jamoa shartnomalarida, shuningdek ish beruvchi
tomonidan kasaba uyushmasi qo‘mitasi yoki
xodimlarning boshqa vakillik organi bilan kelishib qabul
qilinadigan boshqa lokal hujjatlarda belgilanadi.
Mehnatga haq, qoida tariqasida, pul shaklida to‘lanadi.
Xodimlarga i
sh haqi ular ishlayotgan joyda to‘lanadi.
Ish haqini taqiqlangan shakllarda to‘laganlik uchun
mansabdor shaxslarga ma’muriy jarima belgilangan.
Ortiqcha to‘langan ish haqini qaytarish
Dostları ilə paylaş: |