Toshkent Farmasevtika instituti Farmatsiya yoʻnalishi 104-"A" guruh talabasi Numonov Xamidulloning tayyorlagan mustaqil ishisi

Asosiy oksidlovchilarga yana kislorod, oltingugurt va boshqalar misol bula oladi. Ba'zi metall lonlari uzlarining eng yuqori valentliklarida (masalan. N Poksidlovchi bo'lishi mumkin.Erkin xolda barcha metallar, asosan ishkoriy (Li, Na, K, Rb, Cs) va ishkoriy- yer (Ca, Sr, Ba) metallari, kislorodsiz kislota koldiklarining ionlari (J,Br,S) xamda gidridlar (KH, NaH, CaH, ) kaytaruvchi bo'ladi. Shuni nazarda tutish kerakki, oksidlovchi bilan kaytaruvchi urtasida keskin chegara yuk, bitna modda bir sharoitda oksidlovchi, ikkinchi sharoitda esa kaytaruvchi bo'lishi mumkin. Masalan, temir sulfid xosil bo'lish reaksiyasida S Fe FeS oltingugurt -S elektron kabul qilib oksilavchi, lekin S+ 2HNO, H₂SO₄ +2NO reaksiyada esa elektron berib kaytaruvchi xossasini namoyon qiladi.Oksidlanish kaytarilish reaksiyalarining tenglamalarini tuzishda elektron- balans va ion-elektron (yarim reksiyalar) metodlaridan foydalaniladi.1. Elektron-balans metodi yordamida oksidlanish-kaytarilish reaksiyalarining tenglamalarini tuzishda oksidlovchi va kaytaruvchilarni kabul kilgan va yukotgan elektronlar sonini aniqlash kerak. Kaytaruvchining yukotgan va oksidlovchining kabul kilgan elektronlar soni reaksiyadan oldin va keyin atom, lonlarning oksidlanish darajasi uzgarish bilan aniqlanadi. Kaytaruvchining umumiy yukotgan elektronlar soni, oksidlovchining umumiy kabul kilgan elektronlar soniga teng bo'lishi kerak.Al+OALO

• Asosiy oksidlovchilarga yana kislorod, oltingugurt va boshqalar misol bula oladi. Ba'zi metall lonlari uzlarining eng yuqori valentliklarida (masalan. N Poksidlovchi bo'lishi mumkin.Erkin xolda barcha metallar, asosan ishkoriy (Li, Na, K, Rb, Cs) va ishkoriy- yer (Ca, Sr, Ba) metallari, kislorodsiz kislota koldiklarining ionlari (J,Br,S) xamda gidridlar (KH, NaH, CaH, ) kaytaruvchi bo'ladi. Shuni nazarda tutish kerakki, oksidlovchi bilan kaytaruvchi urtasida keskin chegara yuk, bitna modda bir sharoitda oksidlovchi, ikkinchi sharoitda esa kaytaruvchi bo'lishi mumkin. Masalan, temir sulfid xosil bo'lish reaksiyasida S Fe FeS oltingugurt -S elektron kabul qilib oksilavchi, lekin S+ 2HNO, H₂SO₄ +2NO reaksiyada esa elektron berib kaytaruvchi xossasini namoyon qiladi.Oksidlanish kaytarilish reaksiyalarining tenglamalarini tuzishda elektron- balans va ion-elektron (yarim reksiyalar) metodlaridan foydalaniladi.1. Elektron-balans metodi yordamida oksidlanish-kaytarilish reaksiyalarining tenglamalarini tuzishda oksidlovchi va kaytaruvchilarni kabul kilgan va yukotgan elektronlar sonini aniqlash kerak. Kaytaruvchining yukotgan va oksidlovchining kabul kilgan elektronlar soni reaksiyadan oldin va keyin atom, lonlarning oksidlanish darajasi uzgarish bilan aniqlanadi. Kaytaruvchining umumiy yukotgan elektronlar soni, oksidlovchining umumiy kabul kilgan elektronlar soniga teng bo'lishi kerak.Al+OALO
• Al-3eAl 3 4 kaytaruvchiC+4e2043-oksidlovchi.4A1+302A10,PHNO, H₃PO₄ + NOp-5e = P 5 3-kaytaruvchi V.UZ N+3eN 3 5-oksidlovchi3P+SHNO3H₃PO₄ + SNOReaksiyaning ung va chap tomonidagi atomlar sonini xisoblash tenglamaning chap tomonidan vodorod va kislorod atomlari o'zaro teng emasligini kursatadi. Bu