Toshkent farmasevtika instituti


Fanlararo va fan ichida bog’liqlik



Yüklə 4,33 Mb.
səhifə16/61
tarix20.09.2023
ölçüsü4,33 Mb.
#145733
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   61
«ijtimoiy fanlar» kafеdrasi fanidan barcha yo`nalishlar uchun us

Fanlararo va fan ichida bog’liqlik : Individuallik temperament va xarakter xususiyatlarda, odatlarda, ustun darajadagi kizikishlarda, bilish jarayonlariga oid fazilatlar (idrok, xotira, tafakkur, tasavvur) da kobiliyatlarda, faoliyatning shaxsga xos uslubda va xokazolarda namoyon buladi. Zikr etilgan psixologik xususiyatlarning bir xildagi birikmasini uzida mujassamlashtirilgan odam yuk-inson shaxsi uz individualligi jixatidan betakrordir.
Mashgulot mazmuni:
Назарий қисм
Jonli mavjudotni muayyan tarzda va muayyan yunalishda xarakat kilishga undaydigan extiyojlar uning faolligi manbai bulib xisoblanadi. Extiyoj-jonli mavjudotning xayot kechirishning konkret shart-sharoitlariga uning karamligini ifoda etuvchi va bu shart-sharoitlarga nisbatan uning faolligini vujudga keltiruvchi xolatidir.
Kishining faolligi extiyojlarning kondirilishi jarayonida namoyon buladi. Xuddi shu urinda odamning faolligi shakllari bilan xayvonning xatti-xarakatlari faolligi urtasidagi tafovutlar ayon buladi. Xayvon uz extiyojlarining ob'yekti bulishi xamda unda ularni egallab olish uchun faol intilishga da'vat etishi extimoli borligini uzining tabiiy tuzilishiga (tanasining va a'zolarining tuziligiga, instinktlarining boyligiga) kur bamisoli oldindan bilishi tufayli faollik bilan xarakat kiladi. Xayvonlar extiyojini kondirilishi jarayoni ularning muxitga yaxshirok moslashuvini ta'minlaydi. Masalan, kunduz xatti-xarakatining tugma ravishda xosil bulgan programmasi uning kuruvchilik extiyojlarini kamrab kolmasdan, balki bu extiyojlarni kondirish ob'yektlari: tugon kuriladigan daraxtlarning navlari, daraxtlarning suvga yakinligi, "urmon kesish" usullari (kunduzlar daraxtning shoxi aynan suvga tushishini muljallab, uning suvga karshi tomonini kemiradi) va xokazolar xam aks etgan buladi.
Shunday kilib, xayvonning extiyojlarida uning faolligi omili sifatida tabiatdan olingan buyum bevosita ishtirok etadi.
Odamning faolligi va faollikning manbai bulgan insoniy extiyojlar tamomila boshkacha manzara kasb etadi. Kishining extiyoji uni tarbiyalash jarayonida, ya'ni kishilik madaniyati olami bilan yakinlashtirish jarayonida shakllanadi. Tabiatdan olinadigan buyum shunchaki oddiy ulja, ya'ni fakat biologik ma'noga ega ovkat tarzidagi buyum bulmay koladi. Odam kurollar yordamida buyumni tarixiy tarakkiyot maxsuli xisoblanmish xususiy extiyojlariga moslashtirilgan xolda tubdan uzgartirishga kodirdir. Shuning uchun xam kishining uz extiyojlarini kondirish jarayoni ijtimoiy tarakkiyot bilan belgilanadigan faoliyat shaklini egallashning faol, muayyan maksadga yunaltirilgan jarayoni sifatida aloxida ajralib turadi.




Yüklə 4,33 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   61




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin