Toshkent irrigatsiya va melioratsiya instituti

iste‘mol qiladi. Reaktiv quvvatning iste‘mol qilinishi kuchlanish isrofining
ortishi va iste‘molchidagi kuchlanishni kamayishiga olib keladi. 3.5,b-rasmda
o‘ta qo‘zg‘algan holat uchun vektor diagrammalar tasvirlangan.
SKning o‘ta qo‘zg‘algan holatida tarmoqda oquvchi I
sk
toki U

2
ni 900 ga 

ortda qoldiradi. Vektor diagrammadan ko‘rinadiki (3.5,b-rasm), bu holatda
kuchlanish moduli U
2
dan U

2
ruх gacha ortadi. Kam qo‘zg‘alish holatida 
SKning toki va quvvati o‘z yo‘nalishini teskari tomonga almashtiradi. Tarmoqda
oquvchi tok U
2
kuchlanishdan 900 ortda qoladi. Bu holatda kuchlanish moduli

U
2

dan U

2
ruх gacha kamayadi. 

---

37 

4. TANSFORMATORDA KUCHLANISHNI ROSTLASH 

USULLARINI O’RGANISH VA TADQIQ QILISH

4.1.Nasos stansiyasi tarmoqlaridagi kuchlanishni boshqarish vositalarini

tahlili

Kuchlanishni rostlashga qo‗llanuvchi vositalarni tahlil qilishni elektr 
iste‘molchi boshmog‗idagi kuchlanishning umumiy tenglamasidan boshlash
qulayroq. Bu tenglamada elektr iste‘molchi boshmog‗ida hosil bo‗ladigan 
kuchlanish generator kuchlanishi (U
1
), rostlovchi qurilmalar hosil qiladigan 

kuchlanish (U

p
) va aktiv P

m
va reaktiv Q

m
yuklamalar hisobi, hamda aktiv R va 

reaktiv X

L
qarshiliklarda paydo bo‗ladigan kuchlanish yo‗nalishlaridan iborat.