Toshkent moliya instituti g. Xamdamova, O. Astanakulov, A. Matchanov innovatsion menejment
Innovatsion rivojlanishning 5 ta kaliti
Yüklə 1,22 Mb.
|
|
16.5. Innovatsion rivojlanishning 5 ta kaliti
Har bir tashkilotning asosiy maqsadi – daromadni oshirish va bozorda oldi pog‘onani egallash. Buning uchun tashkilot o‘sishi va rivojlanishi lozim. Rivojlanish har bir tashkilot uchun katta ahamiyatga ega, lekin 90% tashkilotlar uzoq vaqt rivojlanishni ko‘rsataoilmaydi. Rivojlanish ikki xil yo‘l orqali bo‘lishi mumkin: birinchisi – bozorga yangi mahsulot olib chiqish orqali bo‘lsa, ikkinchisi – boshqa korxonalarga qo‘shilishdir. Lekin siz tanlagan yo‘l 100% omad olib keladi deb bo‘lmaydi. Masalan, BusinessWeek tomonidan o‘tkazilgan ilmiy izlanishning natijalariga ko‘ra 61% M&A (Boshqa korxonalarga qo‘shilgan tashkilotlar) aksiyalarini narxi tushib ketishiga olib keldi. Yangi mahsulot ishlab chiqarish yo‘lini tanlagan 75% tashkilot omadsizlikga uchradi. Hozirgi kunga kelib har bir tashkilot innovatsiyalarni qo‘llash va ular yordamaida rivojlanishga harakat qilishmoqda. Lekin buning natijasi ijobiy bo‘ishiga hech kim kafolat bera olmaydi. 394
nimalar ta‘sir etishini bilishmaydi. Judayam ko‘p misollar bo‘lgani tufayli innovatiyani rivojlantirish uchun maslahatlar anchagina. Innovatsiyalar omadli bo‘lishining 5 ta kaliti: Innovatsiyalar portfoliasini ishlab chiqing. Innovatorlar guruhiga kiruvchi tashkilotlar bilishadiki, rivojlanish uchun yangicha o‘ylash lozim. Ular rivojlanishini asosi innovatsion yondashuv deb hisoblashdi, shuning uchun ham har tomonlama o‘ylangan, tashkilotning butun faoliyatini qamrab oluvchi innovatsion portfolio tuziladi. Bunday tashkilotlar har doim boshqalarga nisbatan ko‘proq foyda olishadi. Bundan tashqari bir necha sohalarga innovatsiyalar kiritgan tashkilot yuqori natijaga erishadi. Masalan, Applega iPod – mahsulot innovatsiyasi katta omad keltirdi. Lekin iPodning omadi iTunesga bog‘liqdir, bu esa innovatsiya biznes modeli hisoblanadi. Bunday yo‘l tufayli Applening aksiyalar narxi uch yil ichida $70 mlrd.ga yetdi. Hamkorlikka tayyor bo‘lagan guruhlar tuzing. Rivojlanishning ikkinchi kaliti - loyihalarni tez va to‘g‘ri amalga oshirish uchun hamkorlikda ishlovchi innovatsion guruhlar tuzish. To‘g‘ri, gapirish onson. Birinchi o‘rinda aytish lozim - ki eng yaxshi guruhlar turli xil qaror qiluvchi insonlardan iboratdir. Bundan tashqari guruhlardigilar bilimli bo‘lishlari va motivatsiyaga ega bo‘lishlari lozim. Tashkilotlar innovatsion guruhlar tashkil qilayotganlarida ishtirokchilarni har tomonlama baholashligi lozim. Innovatsiyalarni takrorlab turing.Omadning uchinchi kaliti – innovatsiyalar takrorlanishadi. Bu degani innovatsiyalarni sistematik jarayonga aylantirish va har bir guruh a‘zosiga kiritish. Ko‘pgina loyihalar yangicha o‘ylashni talab qiladi, lekin qolganlari esa jarayonni detallshtirishni talab qiladi. D4 BMGIning metodologiya bo‘lib innovatsion loyihalarning natijasini yaxshilashga yordam beradi. Bu metodologiya 4 ta fazadan tashkil topgan: - Define - aniqlash - Discover - tanlab olish 395
Develop - ishlab chiqish - Demostrate – taqdim qilish D4 ijod paytida erkinlikni saqlashga mo‘ljallangan. Ishtirokchilarni yangi yechimni topishga ilhomlantiradi. Tekshirilgan texnikalar bilan foydalaning. D4 innovatsion metodologiyasi innovatsiyaga yangicha yondashuvni talab qiladi. D4 ishtirokchilari texnikalar bilan qanday foydalanish kerakligini bilishlari lozim. Masalan, ―Define‖ fazasinig asosiy maqsadi mijozlarning ehtiyojlarini qondirish. Bunda etnograf texniklar yordam berishadi. ―Discover‖ fazasi esa yangi g‘oyalar ishlab chiqarishni o‘z ichiga oladi. ―Discover‖ fazasida topilgan g‘oyalar ―Develop‖ fazasida tahlil qilinadi. So‘ngra loyihalashtirish jarayoni boshlanadi. So‘ngra omadli g‘oya ―Demonstrate‖ fazasida taqdim qilinadi. Innovatsiyalar uchun muhit yarating. Yangi innovatsiyalar yaratish uchun ishchilarga atrof-muhit katta ahamiyatga ega. Bunday muhitni yaratish odamlarga yangi g‘oyalar ishlab chiqarishga katta imkoniyatlar beradi. 220 Innovatsiya – korxonalarning raqobatbardoshligini oshirish yo‘lidir. M. Portner. 221 Shuning uchun ham korxona faoliyati uchun innovatsiya o‘rni juda muhimdir. Yüklə 1,22 Mb. Dostları ilə paylaş:
|