Toshkent Tibbiyot Akademiyasi Bolalar,O’smirlar va Ovqatlanish gigeyenasi kafedrasi. Hayot faoliyati xavfsizligi. Fuqaro muhofozasi fani, Bajardi: Mamarajabov Sherdil Tekshirdi: Aida Kamilova
Toshkent Tibbiyot Akademiyasi Bolalar,O’smirlar va Ovqatlanish gigeyenasi kafedrasi.Hayot faoliyati xavfsizligi .Fuqaro muhofozasi fani, Bajardi: Toʻxtasinov Sardorbek
Mavzu: Ommaviy qirg’in qurollarining tasnifi. Jabrlanish o’chog’ining tibbiy taktik tavsifi. Yo’qotishlar. Yadroviy qurol. Trotil ekvivalenti. Yadroviy portlash omillari Reja:
Mavzu: Ommaviy qirg’in qurollarining tasnifi. Jabrlanish o’chog’ining tibbiy taktik tavsifi. Yo’qotishlar. Yadroviy qurol. Trotil ekvivalenti. Yadroviy portlash omillari Reja:
Ommaviy qirgʻin qurollari — dushmanning jonli kuchlariga, qurol-aslahalariga, inshootlariga yalpi (ommaviy) talafot yetkazish uchun moʻljallangan jangovar vositalar, qirgʻin qurollari. Jangovarlik (talafot yetkazish, qirgin qilish) xususiyatlariga koʻra, boshqa barcha jangovar vositalar, qurollardan samaraliroq hisoblanadi. Ommaviy qirgʻin qurollari q. jumlasiga bakteriologik (biologik), kimyoviy va yadroviy qurollar kiradi. Bu qurollar ichida eng katta ziyon va talafot keltiruvchisi, yalpi qiradigani, aso-rat qoldiradigani, eng dahshatlisi yadro qurolidir.
Ommaviy qirgʻin qurollari — dushmanning jonli kuchlariga, qurol-aslahalariga, inshootlariga yalpi (ommaviy) talafot yetkazish uchun moʻljallangan jangovar vositalar, qirgʻin qurollari. Jangovarlik (talafot yetkazish, qirgin qilish) xususiyatlariga koʻra, boshqa barcha jangovar vositalar, qurollardan samaraliroq hisoblanadi. Ommaviy qirgʻin qurollari q. jumlasiga bakteriologik (biologik), kimyoviy va yadroviy qurollar kiradi. Bu qurollar ichida eng katta ziyon va talafot keltiruvchisi, yalpi qiradigani, aso-rat qoldiradigani, eng dahshatlisi yadro qurolidir.
yadro qurolining ta’siri yadro reaksiyasi, ya’ni parchalanish-sintez yoki bu ikkalasining baravar ro’y berishi natijasida yadro ichidan ajralib chiqadigan energiyadan foydalanishga asoslangan. Yadro qurolining quvvati trotil ekvivalenti, ya’ni trotil zaryadining vazni bilan ifodalanadi. Trotil zaryadining portlash energiyasi yadro qurolining portlash energiyasiga teng. Portlash markazining yer (suv) sathiga nisbatan joylashishiga qarab havoda portlash, yerda portlash, yer ostida portlash, suv ustida portlash va suv ostida portlashlar farq qilinadi. Bu turdagi portlashlarning har biri obyektlarga o‘ziga xos ravishda shikastlovchi ta’sir ko’rsatadi.Yadroviy qurol- zararli ta'siri yadro energiyasidan foydalanishga asoslangan o'q-dorilar. Ushbu qurollarni nishonga etkazish uchun raketalar, samolyotlar va boshqa vositalardan foydalaniladi. Yadro quroli - bu eng kuchli ommaviy qirg'in qurolidir. Yadro portlashining zararli ta'siri asosan o'q-dorilarning kuchiga va portlash turi: er osti, er osti, suv osti, er usti, havo, baland balandlik.
yadro qurolining ta’siri yadro reaksiyasi, ya’ni parchalanish-sintez yoki bu ikkalasining baravar ro’y berishi natijasida yadro ichidan ajralib chiqadigan energiyadan foydalanishga asoslangan. Yadro qurolining quvvati trotil ekvivalenti, ya’ni trotil zaryadining vazni bilan ifodalanadi. Trotil zaryadining portlash energiyasi yadro qurolining portlash energiyasiga teng. Portlash markazining yer (suv) sathiga nisbatan joylashishiga qarab havoda portlash, yerda portlash, yer ostida portlash, suv ustida portlash va suv ostida portlashlar farq qilinadi. Bu turdagi portlashlarning har biri obyektlarga o‘ziga xos ravishda shikastlovchi ta’sir ko’rsatadi.Yadroviy qurol- zararli ta'siri yadro energiyasidan foydalanishga asoslangan o'q-dorilar. Ushbu qurollarni nishonga etkazish uchun raketalar, samolyotlar va boshqa vositalardan foydalaniladi. Yadro quroli - bu eng kuchli ommaviy qirg'in qurolidir. Yadro portlashining zararli ta'siri asosan o'q-dorilarning kuchiga va portlash turi: er osti, er osti, suv osti, er usti, havo, baland balandlik.
Havodagi yadroviy portlash — bunda portlash havoda sodir bo‘ladi, yorug‘lik sohasi yer yuzasiga tegmaydi. Havodagi portlash yuqorida yoki pastda bo‘lishi mumkin. Pastdagi yadroviy portlashda ko‘tarilayotgan chang ustuni portlash buluti bilan tutashadi va natijada qo‘ziqorinsimon bulut hosil bo‘ladi. Havoda sodir bo‘ladigan yuqori portlashda chang ustuni portlash buluti bilan tutashmaydi. Havodagi yadroviy portlash qisqa vaqt, ko‘zni qamashtiradigan yorug‘lik tarqalishi bilan sodir bo‘ladi. Shundan so‘ng sfera shaklidagi yoritilgan soha paydo bo‘ladi. Undagi harorat bir necha million gradusga yetadi. Yoritilgan soha yorug’lik nurlanishi manbayi bo’lib xizmat qiladi.
Kimyoviy shikastlangan o`choqda qutqaruv ishlari.
Kimyoviy shikastlangan o`choqda qutqaruv ishlari.
1.Kimyoviy shikastlangan o`choqda qutqaruv ishlari birmuncha oldingisidan farqlanadi. Bu holatda birinchi navbatda ogohlantirish bеlgisi «Kimyoviy trеvoga» bеrilib, darhol o`sha joyga ra-diatsiya, kimyoviy vatibbiy razvеdka bo`limlari yuboriladi. Ular shikastlangan joyni, vaqtni, qo`llanilgan qurol turini (yoki zaharli moddalar — KTZM), zaharlangan hudud o`lchamini va uni tarqalish yo`lini aniqlab bеradilar.
2. Sanitar va qutqaruv tuzilmalariga ish joylarini, transport vositalarini, zararlangan odamlarni o`chokdan olib chiqish, birlamchi tibbiy yordam ko`rsatish va evakuatsiyani tashkil etish vazifalari;
3Radiatsiyaga qarshi (Rq) va kimyoviy himoya (KTQ) hamda umumiy tuzilmalarga qutqaruv ishlarining joyi, KTZM saqlanadigan joylardagi avariyani to`sish va zaharlangan inshootlarni, atrof-muhitni dеgazatsiya qilish ishlari;
