Toshkent tibbiyot akademiyasi tish qatorlarining qisman nuqsonlarini olib

(Tayyor bo`lgan tish protezini bemor tish qatoriga joylashtirish. 
Hato va kamchiliklar). 
7.
 
SHifokor bemorga protezdan qanday foydalanish haqida tushuncha bermogi 
lozim. Bemor issik va sovuq ovqatlarni (go`sht, non, sabzavotlar, mevalar va 
h.k.) bemalol, lekin sekin nasta iste’mol qilishi mumkin. Lekin ko`p chaynov 
kuchini talab qiladigan qattiq ovqatlarni yemasligi kerak. Protezni doimo taqib 
yurish, unga to`liq urgangandan keyingina kechasi yechib yotishi mumkin 

---

27 
bo`ladi. Har ovqatdan keyin protezni yaxshilab tozalash va yuvishi zarur. Agar-
da protez maydonida og`riq paydo bo`lsa, uni yechish va darhol shifokorga 
murojaat qilishi kerak. Protez darz ketsa yoki sinsa bemor o`zicha to`zatmasligi 
kerak. Protezni klinik holatida kelib chiqqan holda, o`rtacha har 3-4 (4-5) yilda 
protezni yangilash kerak. 
(Olib qo`yiladigan qisman plastinkali tish 
protezlaridan foydalanish qoidalari). 
8.
Bemorlarning olib qo`yiluvchi qisman plastinkali tish protezlariga moslashish 
(ko`nikish) vaqti turlicha bo`lib, u protez maydonidagi shilliq qavat nerv 
ohirlarining ta’sirlanishi natijasida yuzaga keladi. Ko`nikish bosqichlari 
quyidagicha: 
 
1 – DAVR
– ta’sirlanish fazasi bulib, protez birinchi taqkan kunidan (2-3 
soat o`tgach) boshlanadi. Bunda gipersalivatsiya, nutqini o`zgarishi, chaynov 
kuchining pastligi, ko`ngil aynish refleksi, qandaydir noqo`laylik ko`zatiladi. 
2 – DAVR
– qisman pasayish fazasi bo`lib, protez taqilgandan, 1-5 
kundan so`ng yuzaga keladi. Bu davrda nutq (talaffuz), chaynov kuchi qisman 
tiklanadi. So`lak chiqish kamayib, qusish, ko`ngil aynish refleksii pasayadi. 
3 – DAVR
– to`liq ko`nikish (moslashish) fazasi – protez qo`yilgandan 
so`ng 5-33 kunlar oralig`ida yuzaga keladi. Bu davrda bemor protezni yod moda 
sifatida sezmaydi. Aksincha bemor protezsiz og`izda noqo`laylik sezadi. (