Toshkent viloyati

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI


TOSHKENT VILOYATI
O’RTA MAXSUS TA`LIM BOSHQARMASI


YANGIYO’L TEXNOLOGIYA-IQTISODIYOT
KASB-HUNAR KOLLEJI


«Informatika va Axborot texnologiyalari » f a n i d a n
MA’RUZALAR MATNI:
Axborot haqida tushuncha va axboriy jarayonlar.
Microsoft Office dasturlari va ularning imkoniyatlari

Yangiyo’l tumani

M U N D A R I J A:

Mavzular nomi	beti
Kirish………………………………………………………	6
Axborot haqida tushuncha. Axboriy jarayonlar BN….	7
Axborotlashgan jamiyat haqida tushuncha…………………	11
Axborot texnologiyalari fanining jamiyatdagi o’rni va axamiyati……………………………………………………	15
Axborot tizimlari haqida tushuncha………………………..	21
Axborotni avtomatik izlash…………………………………	24
Kompyuterning arxitekturasi va qurilmalari……………….	25
Shaxsiy kompyuterlar tasnifi va tarkibi…………………….	26
Shaxsiy kompyuterlarning dasturiy ta’minoti va uning turlari. ON-1………………………………………	28
Office dasturlar paketi va uning tarkibi……………………	33
MS WORD matn muxarriri bilan ishlash……………….	36
MS EXCEL dasturida ishlash…. ………………… …….	42
MS Power Point dasturi va uning дастури ва унинг qoshimcha imkoniyatlari……………………………………	44
Мurakkab animatsiya taqdimot yaratish. ON-2……..	46
Ма’lumotlar ombori haqida tushuncha…………………….	49
Ма’lumotlar ombori boshqarish tizimlari…………………	51
Ма’lumotlar omborining turlari……………………………	53
Ма’lumotlar omborining tuzulishi…………………………	54
Ма’lumotlar omboriga relyatsion yondoshish.ON-3...	56
O’tilgan mavzularni mustahkamlashga oid o’yinlar	58
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati	77

K I R I S H

Istiqlol davrida vatanimizning jahondagi taraqqiy etgan mamlakatlar qatoridan joy olishiga erishish va davr bilan hamohang qadam qo’yish maqsadida Oliy Majlisning IX sessiyasida qabul qilingan «Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi» respublikamizning ta'lim tizimini isloh etish konsepsiyasi va amaliy dasturi deb tan olingan. «Xalqning boy intellektual merosi va umumbashariy qadriyatlar asosida zamonaviy madaniyat, iqtisodiyot, fan, texnika va texnologiyalarning yutuqlari asosida kadrlar tayyorlashning mukammal tizimini shakllantirish O’zbekiston taraqiyotining muhim sharti» ekanligi «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi»da alohida qayd qilingan. Aslida gap nafaqat kadrlar, balki «Inson, uning har tomonlama uyun kamol topishi va farovonligi, shaxs manfaatlarini ro’yobga chiqarish sharoitlarini va ta'sirchan mexanizmlarini yaratish, eskirgan tafakkur va ijtimoiy xulq atvorning andozalarini o’zgartirish...» asosida komil insonni tarbiyalash maqsadi qo’yilgan. Ushbu maqsadni amalga oshirish pedagogik va axborot texnologiyalarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish, yangi o’quv adabiyotlari, o’quv-uslubiy majmualar yaratish, zamonaviy kompyuterlar bilan ta'minlash, internetdan foydalanish vazifalarini keltirib chiqaradi.

So’ngi yillarda axborot – kommunikatsiya texnologiyalari shiddat bilan rivojlanib bormoqda shu boyis, ularga oid qonun va me’yoriy hujjatlarni o’rganish, unga amal qilish yo’lida ko’pgina ishlar amalgam oshirilmoqda. Bu borada bizning uslubiy ishlamamizda doimiy “Informatika va hisoblash texnikasi” fanidan ko’pgina o’zbek tilidagi adabiyotlarning etishishmasligi sababli o’z ishimiz bilan o’quvchilarni kompyuter, axborot texnologiyalari va informatika fanlariga qiziqishini yanada oshirish, ularga qulayliklar yaratish maqasadida shu uslubiy ishlanmani taqdim qilamiz. Bu uslubiy ishlanmani menga doyimiy yaqindan yordam bergan ustozim Informatika fani katta o’qituvchisi nomzodi A.T.Umarov va Yangiyo’l texnologiya-iqtisodiyot kasb-hunar kollejining “Tabiiy va aniq” fanlar kafedrasi mudirasi G.Ismailovaga o’z minnadorchiligimni bildiraman.
Bu uslubiy ishlanmani “Informatika va hisoblash texnikasi” fanidan taqvim mavzu bo’yicha tuzilgan mavzularga oid bo’lib, dars o’tishda ma’ruzalar matni sifatida keng foydalanilsa bo’ladi.