Elektr ta’minlash manbalarida qo‘llaniladigan transformator
www.arxiv.uz
www.arxiv.uz
Transformatorlarning nominal rejimi deb ishlab chiqargan korxona tayyorlagan pasportda ko‘rsatilgan rejimga aytiladi.
Transformatorlarning nominal qiymatlari quvvat, kuchlanishlar, toklar, chastota, f.i.k. va h.k. transformator-larning pasportida ko‘rsatilgan bo‘ladi.
Transformator birlamchi va ikkilamchi chulg‘amlari In toklari deb transformator pasportida ko‘rsatiladigan va Pn quvvat va Un kuchlanishlar bilan ma’lum bog‘lanishda bo‘lgan I1n I2n toklariga aytiladi. Misol uchun, yulduz-yulduz ulangan uch fazali transformatorning I1n va I2n nominal toklari:
Magnit o‘tkazgich deb magnit zanjirni hosil qiluvchi elektrotexnik po‘lat tunukachalar majmuasiga aytiladi.
www.arxiv.uz
Transformator o‘zaklari asosan ikki xil transformator po‘latlaridan issiq jo‘valangan (goryachekatanaya) va sovuq jo‘valangan (xolodnokata-naya) po‘latlardan yasaladi.
Sovuq jo‘valangan transformator po‘lat jo‘valanish yo‘nalishi bo‘yicha issiq jo‘valangannikiga ko‘ra bir necha marta yaxshiroq magnit xususiyatlarga ega. Ammo bunday magnit o‘zakni yig‘ish texnologik jarayoni ancha murakkabdir.
Po‘lat tunukachalarni o‘zaro izolyasiyalanishi uchun qalinligi 0,03 mm bo‘lgan qog‘oz yoki moyli lok ishlatiladi. qog‘oz izolyasiya lok izolyasiyasidan arzonligiga qaramay issiqqa chidamsiz, lekin qog‘oz izolyasiyasi qalin bo‘lganligi sababli, magnit o‘tkazgich kesim yuzasining po‘lat bilan to‘ldirilish koeffitsienti Kto‘l ni kamaytiradi. SHu sababli mazkur kamchiliklarni hisobga olib, katta quvvatli transformatorlarda lokli izolyasiyalar ishlatiladi
