Tuproq sanitar gigenik ahamiyati



Yüklə 46,49 Kb.
səhifə1/8
tarix25.12.2023
ölçüsü46,49 Kb.
#193719
  1   2   3   4   5   6   7   8
Tuproqning fizik mexanik xossalari


Tuproq sanitar gigenik ahamiyati

Tuproq sanitar gigenik ahamiyati
RЕJA:
I.KIRISH

TUPROQ UNUMDORLIGI HAQIDA TUSHUNCHA


ASOSIY QISM
2.1. Tuproqlarning unumdorlik xususiyati.
2.2. Chirindining ekologik roli.
2.3. Tuproqda chirindi to’plashda ozuqa elementlarning roli.
III.XULOSA
IV.FOYDALANILGAN
Kirish
Tuproqning eng muhim xususiyati uning unumdorligidir. Tuproq unumdorligining turlari ularning paydo bo’lishi, sizlarga tuproqshunoslik kursidan ma‘lum. Bu yerda shuni qayd etish kerakki, har bir tuproqning paydo bo’lish jarayoni uning bevosita (genezisi) bilan bog’liq. Demak tuproq rivojlanishi va evolyutsiyasi jarayonida uning unumdorlik darajasi o’zgarib turadi. Ayniqsa uning o’zgarishi inson faoliyati ta‘sirida tezroq kechadi. Bizning vazifamiz ana shu o’zgarishlarni inson uchun zarur bo’lgan tomonga burish, tuproq unumdorligini nafaqat saqlab qolish, balki uni takroriy ishlab chiqish, ko’paytirish yo’llarini qidirib topishdir.
Birinchi tuproqshunos olimlardan V.R.Vilyams bo’lib, tuproq unumdorligining ilmiy jihatdan asoslangan formulasini yaratgan. U shunday deb yozgan edi: “Tuproq unumdorligi, uning o’simliklarini yer hayotiy omillari bilan u yoki bu darajada ta‘minlash qobiliyatidir...,” “Bir vaqtda har ikkala bir-biriga teng va almashtirib bo’lmaydigan o’simliklarning hayot omillari bilan maksimal ehtiyoj miqdoriga ta‘minlash qobiliyatidir”. Tuproqning bu xususiyati, uning yer yuzasidagi boshqa jinslardan to’laligicha ajratib, unga tabiiy mustaqil tana sifatida qarash imkonini beradi. Inson tuproq muhiti bilan bevosita aloqada bo‘lmaydi, ammo bilvosita aloqasi muntazam ravishda kuzatilib turadi. Inson faoliyatidagi aloqa havo muhiti, suv muhiti va oziq-ovqat mahsulotlari bilan bo‘ladigan aloqasi orqali kuzatiladi. Inson faoliyatidagi tuproq bilan bo‘ladigan bilvosita aloqasini turar-joy binolari va boshqa inshootlarni qurish, aholi yashash-joylarini obodonlashtirish, ularni sanitar nuqtayi-nazardan chiqindilardan tozalash, qishloq xo‘jaligidagi mehnat jarayonlari orqali ko‘rinishi mumkin. SHuning uchun odam organizmi, qanday tuproq, uning xususiyatlari va xossalariga qarab turli ta’sirlarga uchrashi mumkin. Tuproqning ayrim muhim xususiyatlarini ko‘rib chiqamiz, chunki bu xususiyatlar muhim gigienik ahamiyatga egadir.



Yüklə 46,49 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin