Türkcə Etimoloji Sözlük



Yüklə 24,78 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə43/124
tarix29.12.2016
ölçüsü24,78 Mb.
#3862
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   124

 

mağara


.

 

dəlhiz 



( > 

dəhliz

)

.  


opanlıq

 

 

hopanlıq

. 



hopçuluq

. 



hopuçuluq

. hoppucluq. 



höppüclük

. 



1

.uyuşdurucu nərsələrə alışqanlıq. mö'tadlıq. 



1

. kopoyoğluluq. 

aldavçılıq. 

ho

qqaçılıq. 



 

opartmaq 

 

yupratmaq. yıpratmaq. əpritəm. əsgitmək. 

 

opba 

 

hopba.

 

1

.uçarı. havayi. nəfsani. 



1

.şımarıq. sırtıq. üzlü. 

yüngül. dəlişman. dəlismən. 

-

 

könül hopbası

, 



oynaması

: 

təpiş. çarpış. həyəcan. çırpıntı.

 



ürək hopbası

: 

təpiş. çarpıntı. çırpıntı. 

 


HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

opbaç

 

 



hopbaç

- 



təpişli

, 



hopbaç

, oynaq, 



titrək: çarpıntılı. çırpıntılı. 

xələcanlı.



 

opcımaq

 

 

qopcımaq

. 



abcımaq

. opmaq. hopmaq. qopmaq. şaşıb 

çəkinmək. qorxmaq. ürəyi qırılmaq, pozulmaq. 

 

opçın

 

 

apçın


.

 

afşın



. 

avşın


. 

zirəh


.

 

dəmirağ. 



 

opçu

 

 

hopçu



hopuçu

. hopan. hoppuc. 

höppüc

1.

çəkən. 

mö'tad. hər çeşit tüstü, siqar kimi nərsələr hopan, çəkən 



kimsə. 

1

. aldavac. aldatcı. kələkçi. qalayçı. hoqqaçı. 

 

opçuluq

 

 

hopçuluq

. 



hopuçuluq

. 



hopanlıq

. hoppucluq. 



höppüclük



1

.uyuşdurucu nərsələrə alışqanlıq. mö'tadlıq. 

1

kopoyoğluluq. aldavçılıq. hoqqaçılıq.



 

opkur 

 hopkur. acqara. 

aç göz


. tamahkar. doymaz.  

opqın

 

 

<

 

op

.

 po



.

 

dikligi. 



şişligi göstərən səs

:

 dalqa. opsan 



>

 

osman. asman.  



oplamaq 

 

hoplamaq

. 

1

.

 hop tutmaq

. 

bıqınmaq. ıkınmaq. susmaq. 



1

.oynamaq. 



oplamaq 

 

öpləmək

.

 

uçurmaq. qapmaq. mənimsəmək. 



 

oplu 

 

dolu

.

 

kök



.

 

tompaq. toluq. dolqun. 



pökki

. 

dölməç


. 

səmiz


. 

oklu.  



ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

336 

opmaq 

 

hopmaq

. 



obmaq. 

öpmək. 

höpürdətərək içmək.

 somurub 

utmaq. hopmaq. 

hopa hopa homur homur içmək

.  



opmaq 

 

öpmək

. 



höpmək

. hopmaq. (# 

üfləmək. ütləmək. ötləmək. 

püfləmək. pükləmək



).

 

çəkmək.öpürdənmək. öpürdənğmək. 



öpürmək. somurmaq. sormaq. sorğacmaq. su çəkmək. 

 

opnur topur 



 opul topul. topul topur.  

oppa 

 

hoppa1

.dəlişmən. 



1

. uşaqyana. 



 

oppuc 

 

hoppuc. 

höppüc

. 



hopçu

. 



hopuçu

.

 



hoppuc. 

höppüc



1.

çəkən. mö'tad. tüstü alışqanı. hər çeşit tüstü, siqar kimi 

nərsələr hopan, çəkən kimsə. 



1

. aldavac. aldatcı. kələkçi. 

qalayçı. hoqqaçı. 

 

oppucluq 



 

hoppucluq. 

höppüclük

. 



hopçuluq

. 



hopuçuluq

. 



hopanlıq

. 



1

.uyuşdurucu nərsələrə alışqanlıq. mö'tadlıq. 



1

. kopoyoğluluq. 

aldav

çılıq. 


hoqqaçılıq. 

 

opraq 



 

1

. 



( p < > b < > v ) 

obraq


. ovraq. oğraq. əprik. əzik üzük, 

əsgimiş nə. yıpranmış. yıpramış. əsgimiş



.

 

-

 opraq don, 

kişi, qılıq, ürün



1

. paltar. geyim. yapraq.  



opralmaq 

 

oprumaq

. çuxurlanmaq. alçalmaq.



  

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

opramaq 

 

obramaq

. əprimək

yıpramaq. obramaq. oğramaq. 



əsqimək. gəvşəmək. kortalmaq. tazalığı, itiliyi gedmək. 

-

 

gəngəşli bilik utraşur, gəngəşsiz bilik opraşur



.  

opran 

 qayan yer. kayqan yer. qorxudan. 

ürkütən


. 

şaşırtan


.  

opraşmaq

 

 

yıpraşmaq. yıpranmaya başlamaq. 



-

 gen don opramaz, 

gəngəşli bilik 

artamaz

.

  



opratmaq 

 

obratmaq. yıpratmaq

.  

oprı

 

 

obruq. oyruq. oğruq. çuxur. dərə. 

 

oprtonislik 

 

əsiş. dalqanıq. sabit olamazlıq. 

 

oprulaq 

 

opraqlıq

. çuxurluq. alçaqlıq. çuxuru çox olan nə, yer.



  

oprumaq 

 

1



opralmaq

. çuxurlanmaq. alçalmaq



1



.

 

yemək. 



1

.

 

hopruşmaq. içişmək.



  

opruşmaq

 

 

hopruşmaq. içişmək. 

 

opuçu

 

 

hopuçu

. 



hopçu

. hopan. hoppuc. 



höppüc

1.

çəkən. 

mö'tad. hər çeşit tüstü, siqar kimi nərsələr hopan, çəkən 



kimsə. 

1

. aldavac. aldatcı. kələkçi. qalayçı. hoqqaçı. 

 

opum 

 

öpüm



hopum



höpüm

yudum. bir kərəlik yeyim, içim. 



-

 

bir opum mun: bir udum sup



.

  



ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

338 

opur 

 obur.

 

iştahlı. 



 

-

 

opur sapır

:

çörçöp


. 

xaşal aşal



. 

qırıq tökük nərsələr



. 

dardağan


.

 

opurmaq 



 qoparmaq.

 

dağıtmaq



. 

əpritmək


.  

opuz 

 

obuz



1



.

 

şişik, çətin, qaba, qatı olan nə. 



1

.

 

qudurqr



n. ası. 

vəhşi. 


1

. qatı


.

 

sərt.



 

opuzluq 

 

obuzluq

. yüklü, şişik, qoğzaq olan nərsə. yoqquş, 

sarp. 

çətin. 


-

 obuz 



: çətin olay

.

 

-

 obuzluq yer: oy obuzluq yer

eniş yoqquş sarp, sərt, əngəbəli 

atar tutar 

yer


 

or 



 

1

. 



ur

.

 

ür



.

 

ör



.

 uca



.

 

ürük



.

 uzaq



.

 uzun



.

 bax > uz



.

 1

. xəndəq. 



1

quruh. yığın. fovc. 



1

. qala. qurqan. 



1

.

 

oru. qala. qala 



bürcü

. 

şəhər


. 

düzün


. 

tikiş tükətmə



.

 

təpə



. 

ucalıq


. uca. 

yüksək yer



. topraq. qala.

 

şəhər



. 

quruluş


.

 

-

 

or bəyi

:

 



qalanın

 

başqanı 



(

keçmişdə şəhərlər qalıxlarla



.

 qalalarla



.

 duvarlarla 

çevrili

b qorunurdu) 



tutuşdur



(burqalman. castle (ingilis). 

qalaqigürci



. berqhous). 1

.

 

xəndəq



. 

biçim


. 

kəsmə


. 

1

. kor. 

gor. 



1

. birlik. yaqma. 

düzən


. 

ölçü


. 

1

. dik yer.

 

qala burcu.



 

1

.

 # 


çuxur

 

yer.



 

həndək. 


1

.

 

yer.



 

duraq.

 

bölgə


. 

1

.

 

-

 or

 

!

: doğra

 

!:



 

biç


 !

. 

1

.

 

kərtə



. 

dərəcə


. 

mərtəbə


. 

1

.

 

düzən



.

 

quruluş.



 

 

-

 or at:donu al 

-

 doru olan at.



 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

ora 

 - 



buradan oraya

: köy köy. yer yer. yer bə yer. 

 

-

 ora al

: götür. 

 



haydi oradan!

: öylə olmaz!. saxın!. çəkil ged!. çəkdir! 



> 

sikdir!.  



ora 

 

1

.

 < ol + ara: o yer



.

 ordan:

 

ol + ara + dan



.

 1



.

 < oy



.

 

oyuq. 



arx. 

çuxur


. quyu. 

çevri


çəpər


.

 

-

 

cında orası

: kifir su 

quyusu

.

 

başıqa



 (

başqasına



) ora koliqan (

istəyən


) 

özü düşər

.

 1



o

 

ara

. uzağı götərən söz 



(bura: bu ara)

.  


oracan 

 

oşındanca. orayadəkin. 

 

oracıq

 

 

<

 

ol + 

aracık

.  



oraq 

quşi

 

 

çırıtlaq. ocaq çəkirgəsi. 

 

oraq 

 

(

 

<

 

urmaq



vurmaq)



1

. çalqı. tırpan. oraqla. biçin çağı. 



1

əriq. tırpan 



(

tərən


.

 

dərən



.

 

qıran



)

. -

 oraq 


böcəyi: çızılqa

.

 

cırcıra





1

. orqaq. 

baştar

.  


-

 oraq bel

: beli çuxur olub, yükə gələn bəygir, at

.

 

-

 

böyük

 

oraq:

tırpan

.

 



dərpən

 

(

 

<

 

dərmək)

.

  

oraq 



 

{<

 

>

 

soruq}

. 



{1

.

 < 

oğraq

. ( < orqaq

.

 ormaq


.

 vurmaq


.

 

eşmək



.

 

kəsib açmaq



.

 

qazmaq



.

 

xəndəqləmək



.

 yarmaq


.

 

biçmək



)

.

 

çalqı



. 

çapqı


. 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

340 

çaqpı


. 

1

. 

( < 

hörmək

)

.

 

hörək



. tav

 (tab)



.

 

bağlama



.

 

buxcalıq



}

. 

orqa. orqac. 

doğrayıcı

.

 

biçici



. uraq.

}

.

 

 

oraq 

 

çalınc. çalıc. kavıc. qalıc.



 

kəsən. tırpan. qatır. qasır. 

qazır. qaqan. qırıcı. qıran. qıtan. gücməçi. gücəmçi. 

gücəyən. zalim. müstəbidd. dispot. tiran. 

 

- 

at 


orağı, gözlə qırağı. 

 

-

 

söğmə tikanı

, 



sevgi gülündən su içər

, 



orax gəlsə

, kollu 



güllü biçər



 



oraqçı

 

 

1

. biçən


biçici. biçici. biçən. kəsici. zalim. 



1

trpançı



. 

çalğıçı


.  

oraqçı

 

 



tırpançı. biçici. 

 

oraqla 



 

1

oraq vaxdı



.

 1

. oraq. biçin çağı. 

 

oraqlamaq 



 

1

. oramaq. uramaq. 



1

. oramaq. uramaq. vurmaq. 

qırmaq. 

 

oraqlanmaq 



 

tırpanmaq. biçilmək. çalınmaq. 

 

oral 

 qoca.

 

aralay. 



yaşı gecişən

.  



oralamaq 

 

quşatmaq


. qaytarmaq. 

çevirmək


. sarmaq. oray

:

 



saçın 

çevrisi


. 

oraylık


:

 buruq. 

bürkük

.  



oralı

 

 - 

oralı olmamaq

: 

aldırmamaq. saymamaq. umursamamaq. 

önəmsəməmək. ağırsamamaq. yeğnisəmək. yengisəmək. 



HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

engisəmək. yüngül tutmaq. azımsımaq. dəğər, önəm 

verməmək. oralı olmamaq. umursamamaq. kiçimsəmək. 

xəfifsəmək. 



-

 

hoş hoş diyə bağırdı, at oralı



 

olmadı: aldırmadı, 

saymadı. 

 

orallı

 

 

oranlı. mütənasib. mütəvazin. 

 

oralma 

 orama. 

düğüncək


. 

bağça


. 

buxça


.  

oralmaq 

 yanmaq. 

geriyə dönmək



. 

dönmək


. 

çönmək


. 

qayıdmaq


. 

dolanmək


. 

ulaşmaq


.  

oralsız

 

 

oransız. qeyri mütənasib. qeyri mütəvazin. 

 

oraltı

 

 

orantı. tənasüb. 

 

oralu 

 

qayıtmalı

.  

oram 

 

<

 

or

.

 1

.

 

oturulan yer. orun. durulan yer. 



1

. orta. 

1

. sokak. 

soxaq. yol. caddə. 

 

-

 

bıtıq oram: çıxm

az sokak.  



-

 ara oram: ana yol.  



-

 

baş oram

: ana yol.  

-

 

genğ oram

: ana yol.  

-

 


Yüklə 24,78 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   124




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin