Türkcə Etimoloji Sözlük

duyqulanır

: 

hiss olur.  

-

 

bu uzun uzaqlıqdan sonra ilkin görməyizdə nər 

duyqulanırsız

: hiss edirsiz. 

 

oyqun 

 

avqun

. avqın. ovqun. oğun. güh. duvar altında su axımı 

üçün açılan su yolu. kəriz. kanal. kanalizasyon. 

 

oyqun 

 uyqun

. 

imkan. fırsat. uğur

.

  

oyqur 

 

dərə yatağı

. 

dərə oyuğu

.

  

oyqurqan 

 

oyandıran. 

 

oyqurquçı

 

 

oyandıran. 

 

oyqurmaq 

 

1. 

sıxmaq. sıxışdırmaq. cəzalamaq. tənbih edmək. 

1. 

oyqarmaq. oyandırmaq. oyarmaq

.  

oyl 

 

el.

  

oyla 

 

ozla

. 

1. 

yadbud. 

1. 

xatirə. 

 

oylaq 

1

. 

( y < > r ) ornaq

. 

1

. avlaq. ovla

q. dərə. 

1

. 

çuxur

. 

pəs 

yer.  

oylaqan 

 

düşünən. düşüncəli. 

 

oylaqo 

 

hoylamaq.

  

oylaqönğır

 

 

bölüm

. 

kəsim

. aymaq. avdan.  

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

478 

oylama 

 

1. 

gənğəş. məşvərət. 

1. 

istişarə. 

1. 

şura məclisi. 

1

. 

uylaş

. 

konfırans

.  

oylama 

 

səs, ün yığma. rə'ygiri. 

- 

el oylaması

: eloyu. refrandom.  

oylamaq 

 

(oy: 

çuxur

). 1. 

düşünmək

. qazmaq. uylamaq. 

açmaq

. 

(uylama: konfrans.). 1. 

oylanmaq. oykulamaq. yuxlamaq

. 

düşlənmək

. xiyallanmaq. 

ılğırmaq. düşəkmək. sağınmaq. 

tasamaq. qorqulaqmaq. ozalanmaq. 

1

. axdarmaq. 

fikirləşmək

. yada salmaq

.

 

1

. 

çəkmək. tərsim edmək. 

rəsm çəkmək. nəqqaşlıq edmək. tərh çəkmək. tərrahlıq 

edmək. 

1

. 

düşünmək. plan yapmaq. qol

 

göltürmək. 

-

 

işin 

sonun oylamay, 

aldan başlama: işin sonun düşünmədən 

başlama. 

1

. 

ozlamaq

. düşünmək. düşünmək. ozlamaq. 

anmaq. anmaq. 

xatırlamaq. 

yadlamaq. -

 

tanrını oyla 

başlamadan bir iş. 

-

 

oyla tanrını. 

-

 

ozla məni. 

-

 

uzaq düşən 

yarım, oylamazmı

 

heç. 

-

 oyla 

məni qarlı gədiklərdən aşanda.

  

oylan ! 

 

tala !: dala !

: düşün 

!. uslan !.

  

oylanmaq 

 

düşünmək

.

  

oylanmaq 

 

oylaşmaq. düşünüşüb daşınışmaq. düşünmək. 

fikirləşmək. 

 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

oylanmaq 

 

oyunmaq

. 

1

.düşünmək. fikirləşmək. 

1

.uğraşmaq. 

uğranmaq. məşqul olmaq. 

 

oylao 

 

1. 

iş. məşquliyyət. 

1. 

duyğu. fikir. 

 

oylaş

 

 

zehniyyət

. 

göcz qaraş

. 

könül küy

. 

bağım

.

  

oylaşıq

 

 

uğraşıq. oyalıc. işgüc. görəv. məşquliyyət. 

 

oylaşım

 

1

. 

danşım. qonşum. müzakirə. 

1

. 

düşünmə

. 

təzəkkür

.

  

oylaşmaq

 

1

. 

oylanmaq. düşünüşüb daşınışmaq. düşünmək. 

fikirləşmək. 

1

. 

uyqun hərəkət edmək. düşünmək. 

 

-

 

tərən oylaşmaqan: bir işi üstüngörü yapan.

  

oylaştırmaq

 

oylaşdırmaq

. 

tədqiq edmək. incələmək

. iyi

cə düşünmək

.

  

oylav 

 

inanmaq.

  

oylavçu

 

 

fikirli. düşünənli. 

 

oylavsız

 

 

plansız. düşüncəsiz. 

 

oylavul 

 

oynavul. oyqavul. oyalavul

. 

( bax > aldatan. 

kələkçi)

. 

qataqul. qatavul. qaytavul. qayavul. cayçavul.

 qanavul. 

qandavul. toğlavul. toğavul. duzqavul. yalq

avul. aldavul. 

düzənçi. kələkçi. hiləçi. 

 

oylayıcı

 

 

oyalı

. 

qantınçı. qantılçı. qantıl. qantın. qantam. qantama. 

qandırma. qandırıcı. aldatan. aldatıcı. aldatcı. yalan. 

palavrə. palvara. 

 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

480 

õylə

 

 -

 

õylə

 

öylə

: ayluq ayluq.

  

oylıq

 

 

ailə

.

 ev

.

  

oylıq

 

 

oğlıq

. (

 

oğulmuş

, 

oyulmuş yer)

. evlək. ivlək. yivlək. su 

yolu.  

oylo 

 

düşünüş

.

  

oylu 

 

fikirli.

  

oyluq 

 

uyluq. udluq

. bud.  

oyluq 

1

. 

bağındaş. bağda. bud. dizdən yuxarı bölüm. 

1

. borbay. 

1

. otluq

. uyluq. qol qəmiğinin qalın yeri. 

 

-

 oyluq 

gəmiklərin başının yan çanaq sümüklərinə bitişən yeri. 

oyluqların çənətlərə bitişdiği yer: yarıq

. 

-

 

oyluğun (budun) 

yuxarısında qatlaq yerləri: qısıq. 

-

 

cocuğun qısıqları

 

pişmiş. 

 

-

 oyluq 

gəmiklərinin başı: başqaq

. 

 

oylum 

 

1. 

tömək

. 

tömmək

. 

dömək

. 

töngək

. 

gövdə

. 

yapı

. 

çəlim

. 

tən

. 

vicud. 

bədən

.

 

1. 

çuxur

. 

quyu

. 

boşluq

.

 

1. 

qurucu

. 

quruntu

. 

yormaq

. 1. ululuq. 1. 

qoğzaqlıq

. 

üç boyluluq

. 

biçim

. 

həcm 

(

bərcəstəgi

).

 

1

. 

oyuq. dəlik deşik. 

 

oylum 

 

oyum. qoncay. qoyum. qonum

. 

həcm. həcim. çap. cüssə. 

sığın. sıyın. sıylıq. sığlıq. sıyqı. ölçüm. ölçü. ölçək. öləç. 

dəğərlik. qab. 

qaran

. gülüm. qıstas. 

 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

oylumlu 

 

oyumlu. 

qoncaylı

. qoyumlu. qonumlu

. 

həcimli. həcmli. 

çaplı. cüssəli. boyrat. sığınlı. sıyınlı. sıylıqlı. sığlıqlı. 

sıyqılı. ölçümlü. ölçülü. ölçəkli. öləçli. qablı. qaranlı

. 

gülümlü. qıstaslı. 

 

oylumsuz 

 

oyumsuz

. 

qoncaysız

. qonumsuz. qoyumsuz. 

həcimsiz. 

həcmsiz. çapsız. cüssəsiz. sığınsız. sıyınsız. sıylıqsız

. 

sığlıqsız. sıyqısız. ölçümsüz. öləçsiz. qabsız. 

qaran

sız

. 

gülümsüz. qıstasız. 

 

oylunq 

 

kəpəng

. qolsuz (yengsiz)

çulqa

.

  

oylutmaq 

 

qazıtmaq. həgg etdirmək. 

-

 

möhür qazıtmaq

.

  

oyma 

 

1

. 

(# qoyma: qopma: 

qabartma. abartma. bərcəstə. 

bərcəsdə.

). 1

.kənəmə. kənələmə. govma. kavma. kafma. 

qavma. çapma. qazma. eşmə. eşəmə. deşmə. deşəmə. 

 

- 

oymada girinti

: çökək. çökük. çökül. çökün. çöküt. çökət. 

 

oyma 

 

1. 

no'dən sonra gələn

. 

1

. 

boydan ayrılan

. 

1

. izcilik 

quruhu. 

1

. 

oyulmuş

. 

hörülmüş

. 

bağlı

. kovma

. 

-

 

oyma qapı 

böyük qapı içində oyulan kiçik qapı

. 1

. 

naxış. nəqşə. 

1

. 

yorma. qaznaq. oyulmuş nə.qazma. qazna. çapıq. həkk 

olunmuş. mənquş. tuluq. 

 

-

 

ağac

 oyma

: sadraç.

 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

482 

oymaçı

 

 

1. 

xərrat. 

-

 

oymaçı

 

pıçağı: xərrat pıçağı. burun pıçağı.

 

1

. 

qıraverçı

.

  

oymaçı

 

 

çaxmaçı. oyub çuxurlatma, dəlmə. 

 

oymaçılıq

 

 

oydaçılıq. kovdaçılıq. kəndəçilik. 

 

oymaq 

 - 

nərsəni oyub

, 

başqa bir nəyi o oyuğa

, yuvaya 

yerləşdirmə

: qaqma. 

 

oymaq 

 

1

. çanğamaq. çalğamaq. çanamaq. çənəmək. 

(

 

<

 

çanmaq 

< > 

çalmaq)

. 

1

. dəlmək. eşmək. deşmək. yarmaq. 

kavmaq. kovalamaq. qazmaq. gədmək. qırtmaq. 

kərtmək. çəntmək. çantmaq. düşünmək. oyumaq. 

oyunmaq. fikirləşmək. qanıtlanmaq. 

1

.qazmaq. kavmaq

. 

kovmaq. 

kavallamaq. kovallamaq. kövülləmək. 

kağallamaq. koğallamaq. köğülləmək. 

1

.oyumaq. 

oyuqlamaq. uyandırmaq. oyandırmaq. yol açmaq. 

-

 

istək 

oyuqlamaq

: istək 

oyumaq

: istək 

oymaq

: istək uyandırmaq

: 

istək oyandırmaq: istəyinə, istəməsinə

 

yol açmaq

.

  

- 

ağac oymaqda işlənən balta

: ivgi.

  

-

 

gözlərini oymaq: birinə çox kötülük edmək.

  

-

 

qaşıqla yedirib, sapıyla gözün oymaq, çıxarmaq

: 

yapdığı 

bir iyiliyə qarşıt, qat qat artığna kötülük edmək. 

 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

-

 

neçə boyalı dəğərli

, 

sərt

, 

oymağa

 

əlverişli daş

: 

çapa. 

qama.

  

- 

sözün ver

din, 

işin yap

, 

qaşıq oydun

, 

sapın yap

. 

 

- 

bəslə qarqanı

, oysun 

gözüvü

. 

 

- 

qələmlə oyaraq

, 

qaqaraq işlənmiş

: 

çalma. 

 

- 

nərsənin üzərini oyub oyalayıb

, 

qaqıb işləmək

: 

çalmaçlamaq. çalmaq. 

-

 

qızıl, gümüş çalmaq

. 

 

- 

oyub 

çuxurlatma

, 

dəlmə: çaxmaçı. oymaçı. 

 

- 

oymaq 

elçi: el numayəndəsi. 

 

oymaq 

 

oyamaq

. 

( < av:

 

ov).

 

{oyma: 

neçə evin bir yerə yumalaşığı

). 

(

yığmaq, toplamaq, yumarlamaq işini göstərir

). (

-

 ovlamaq: 

dərib birikdirmək

. 

tutup yığmaq

. 

-

 avlu: 

hisarlı, toparl, yumarlı 

yer. 

-

 avqar: 

dərip yiğmaq, şikar, av aləti

. 

-

 oylaq: oynaq: bir 

nərsənin çox olduğu, birikdiği yer. 

-

 aymaq. 

sektör

. 

kəsiş

. 

avdan. 

bölük

. qol. 

əl

. 

dəsdə

}. 1. 

yığın.

 

kitlə.

 

kütlə. 

obadan 

büyü boy‟dan kiçik olan qohumlar topluluğu. 

cumalaşmadan törüyən toplu. 

1

. 

qırağı bəzəkli ləçək 

<

 

oyulmu

ş

. 

qazılmış

. 

bəzənmiş

. 

1

. 

yüksək. 

qubba. 

1

. 

kəvək

. kovaq. oyuq. 

deşik

. hin. baca. saman yolu ulduzu. 

1

. 

kiçik

.

 

-

 oymaq 

ağızlım

: 

kiçik ağızlım

. 1. 

çuxur

.

 

1. 

oyamaq. 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

484 

qayçılamaq

. 

çapmaq

. 

çatmaq

. qazmaq. 

cızmaq. eşmək

. 

hörmək

. 

bəzəmək

. 

1

. 

açılmaq

. 

düşünmək

. oylamaq. 

düşünüb durmaq

. 

ağıllanmaq

. 

1

. omaq. umağ. tayfa. 

qəbilə. 

1. ad. 

üksük.

 

1. 

uymaq. üyə. üzv. mürid. 

1. 

oğuş

. 

bir oğdan, tuxumdan, boydan soydan olan. əqrəba. 

1. 

oymaq. yerləşdirmək. sıxışdırmaq. 

1. 

açmaq. kəsmək. 

yencmək. 

-

 

qoğunu 

oy

: qaçla. 

-

 ot ala

ğı oy, qoyuna ver. 

1. 

onquş. yonquş. nəqş. yazı. kəndəkarlıq. 

1. 

çizmə 

yapılacaq keçə.

 

1. 

qazmaq 

(uymaq: uyamaq: qatlamaq)

 

yapışdırıb, eşmək, hörməklə yaxud dəlib deşməklə 

nərsəni bəzəmək. 

-

 yaxa oymaq

: nərsənin boynluğunu 

qətləyərək bəzək vermək. 

1. 

cədvəl. tikə tikə olan nərsə. 

1. 

bir ulusun bənzər tikələri, bölükləri. 

-

 

ulus ellərə, el 

oymaqlara

, oymaq uruqlara bölünür. 

1. 

üsgük. 

1. 

qədmək. 

kərtmək. kətmək. 

( < 

gədik

. 

kərdik 

< 

kər

)

. çəntmək. gədik 

gədik, diş diş edmək.

 1. 

qazımaq. qaşımaq.

 

qıraşmaq. 

qıraşlamaq. aşındırmaq. oğmaq. qıcıtmaq. sürtmək. 

qazımaq

. 

çuxurlayaraq yazmaq, naxış salmaq. 

-

 

mənim 

çəkilimi daşlara 

qaz. 

-

 

ürəyə qazılmış

 

duyğular.

 

1. 

naxış. 

nəqş o niqar. 

1. 

quruh. -

 oymaq 

bəyi: quruh başçısı.

 

1. 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

hörük yaxud qazıq kimi bəzəklər. qazmıq. qa

zma. 

işləmə.

 

həkk.

-

 

saçaq oymaları

. 

-

 

örtüyün qırağ oymaları

. 

-

 

oymalı

 

yımşək. 

-

 

mərmər oyması

. 

-

 oyma yaxa. 1.

 tuluq. 

1. 

əl işi. yazma. qələmkarlıq. 

1. 

qazma. həgg. 

-

 qazma

 

yazı: 

həgg olnmuş yazı

. -

 qazma 

naxış. 

1. 

sayvan. seyvan.

 

saruq. 

sarıq. sarquq. süs. bəzək. çıxıntı. damla. tamla. sıçaq. 

saçaq 

( 

saç

 < > 

aç # iç

 ).

 

1

. 

yıxmaq. pozmaq. dalamaq. 

daramaq. yıxmaq. xərablammaq. gifələmək

. 

qazmaq. 

üsğük.