Türkcə Etimoloji Sözlük



Yüklə 24,78 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə87/124
tarix29.12.2016
ölçüsü24,78 Mb.
#3862
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   124

 

örə



örək



1

.

 

hörək



. 

bəzək


. 

süs


. 

zinət


. 

incik mıncıq



. 

hər çeşit 

bəzək, təzyinat

. 

işləri


.

 1

.

 

azqal. 



çuxur



1

. örkən. hörkən. 

ip.  


örəqə

 

 

örəkə



hörəkə



1

. iğ. iğdə. 



1

. əğrilmiş ipliklərin taxıldığı 

çatal dəğnək. 

- 

ana örəkəsi

:

 



olan değil. olamaz. olanmaz. 

1

. çalpaya. çarpaya. 



1



örək



hörək

qoruq. çəpərli, çevrəli 



yer, nərsə. 

- 

bu kərvansayın otuz hörəkəsi

 var. 

 

- 



əbə örəkəsi

:

 



doğumda güclük çəkənlərin oturduğu 

çalpaya. 

 


ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

688 

örəqə

 

örəkə

. 



( < 

hörmək

) 1

.

 

ərəkə



. 

rökə 


<

 

ör



. 

(

örmək


)

 

yün



. ip 

əğirmə ayqıtı



. 



. 

yiğ

. 

çığr


aq. 

iplik əğirəcək



. 

bürüncük 

bürəcək arac

. 

1

. uzun. uzun boylu.

  

örəqəliq

 

 



örəkəlik



örəklik



hörəkəlik



hörəklik

hərəmsaray. hərəm 



çevrəsi,

 

dəğirə


si, dayrəsi. 

 

örəqəy

 

örəkəy

. 

örəkinə. uzun. uzun boylu. 

 

örəqinə



 

örəkinə

. 

örəkəy. uzun boylu. sırıq kimi. 

 

örəqli

 

 

örəkli





örkək



hörəkli



öğəkli



öğkək

kürdəli. kürdək. 



kürküt. kürütlü. gördəli. heybətli. heykəlli. ataigid. 

aznavur. bağaqlı. bağtaylı. biçitli. biçitik. böğə. buğa. 

bükəkli. cığasın

çıqqınlı



 ( < ciq)

. dayqanlı. dayqınlı. 

durbağlı. durşutuq. durşutlu. qabtaylı. qaqaylı. qapdallı. 

qapıtlı. qudruqlu. qurduqlu. qurumlu. toxduruq. toxuşlu. 

toxutuq. yapıtlı. yaptallı. yüklü. yükürük. yükürt. şovkətli. 

əzəmətli. 



 

örəqliq

 

 

örəklik



hörəklik

1

. bağışlıq. bağşıtlıq. əşlik. ər arvadlıq. 

həmsərlik. 

1

. sağuqluq. səlamlıq. qonaqlara ayrılmış yer, 

otaq. tənəbi. 

1

.

 



örəkəlik



hörəkəlik

hərəmsaray. hərəm 



çevrəsi,

 

dəğirə


si, dayrəsi. 

 

örəqulaq



 

 

örə

+qulaq:

 

böri


. qurd.

 (



örə

+quyruq: 

əğərəb

)

.

  



HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

örələmə

 

 



hörələmə.

 

hörəş.



 

örəş. 

rufə. 


 

örələnmək

 

 

1

. dırmanmaq. tırmanmaq. yüksəlmək. 



1

. qayğılanmaq. 



1

. ucalmaq. 

dırmaşmaq

.  



örələtmək

 

 

qayğılandırmaq. 

 

örəlip

 

 

böyüyüb


.  

örəmək

 

 

1

. 

ürəmək. törəmək. yetişib çoxalmaq. 

1

.

 < > 

törəmək

. 

doğmaq


. 

çoxalmaq


. 

törəmək


. balalamaq. dalamaq. 

doğmaq


. qalxmaq. 

çoğalmaq


.

 1



.

 

hörəmək



. otlamaq.

 1

.

 

qalxmaq. 



dikəlmək



örən



 

 

hörən

. 

1

.

 < 



ör

. 

çox


. 

böyük


. egirt. yigit. 

inğ


. 

enğ


 

(

ən

)



. bik. 

uğata


. bek. 

ötə


. tim. tamam. 

kamıl


. 

qəşəng


. 

çim


. 

güclü


. 

örən isdi



. 

örən düşgün



.-

 

örən qara

şar 


qara

.

 

dütün 



qara

.

 

qas qara



.

 

desənq 



qara

.

 

çim 



qara

.

 

tüys



.

 qara


.

 

çüv 



qara

.

 1

. 

h

örmə yapan



.

 

hörücü



. 

1

.

 

yıxıx



. viran. 

virana


.

 

qalma 



qalıntı

.

 xaraba


.

 

-

 

oranın

 

gözətir oranın



 

bilən


.-

 

imarətçi olur 



örənin

 

bilən



.

 

-

 

qaraca oğlan dər ki birə ərənlər



 \\ 

mən gediyom 

bayın olsun örənlər

.-

 

örən

 

kənt, məzar



.

 1

. 

əsgi duvar. 

xaraba. 


1

. 

hər nərsənin kötüsü.

 


ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

690 

örən

 

 



höyük. virana. yıxıntılardan oluşan yayvan təpə. yıxı. 

yıxıq. qalıntı. xaraba. xərabə 



<

 

qıraba. qırava. qırova. 



üzük. 

 

örəncik



 

 

əsgi nərsələr. əntiqə.



  

örənqəmək

 

örəngəmək

. 

örənəmək

. 

çoxatmaq


. 

nəsil artmaq



. 

köpləmək


.  

örənləmək

 

 sanmaq. 

zənn edmək

.  

örənlik

 

 

yığıntı. 

 

örənmək

 

 



1



örşənmaq



örtənmək



ürənmək



ürşənmək

önənmək. 



önünmək. öngünmək. törənmək. törəgənmək. 

törgənmək. törşənmək. törlənmək. yaranmaq. 

yarşanmaq. yaratınmaq. yartınmaq. yaraşınmaq. 

yaptınmaq. yaptanmaq. yapışınmaq.

 

yapşanmaq. 



yasışmaq. yasaşmaq. yasanmaq. çıxarınmaq. 

hasil, 


məhsul, tovlid, e'mal, məsnu', mə‟mul olmaq, olunmaq. 

1



törənmək

doğulmaq. doğunmaq. tovlanmaq. 



toğlanmaq. fırlanmaq. 

 

örənşli

 

 

örnəşik



. 

uynaşıq. uyumlu

. 

dəngli. dəngəşik. taylaş. 

tayşıq. taydaşıq. taylaşıq. cürdəş. cürdəşik. cürləşik. 

intibaqlı. müntəbəq. 

 


HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

örənşsiz

 

 



örnəşiksiz

. 

uynaşsız. uyumsuz. uyumayan. dəngsiz. 

dəngəsiz. dəngəşsiz. taylaşsız. tayışsız. tayçeşit. 

taydüşüt. taylaşmaz. cürçeşit. cürdəşməz. intibaqsız. 

müntəbəq omayan. 

 

örənşsi

zlik 

 

örnəşsizlik

. 

uynaşsızlıq. uyumsuzluq. uymazlıq. 

dəngsizlik. dəngəsizlik. taylaşızlıq. taylaşsızlıq. 

tayışsızlıq. tayçeşitlik. taydüşütlük. tayşamazlıq. 

cürçeşitlik 



(<

 

cür + dış



)

. cürdəşizlik. intibaqsızlıq. 

müntəbəqsizlik. 

 

örəsinə



 

 

başdan başa

.

  

örəsinə

 

 

örəsinləyinə. baştan başa. 

 

örəsinləyinə

 

 

örəsinə. baştan başa. 

 

örəş

 

 



1



örət



örtəş



önüm



önüt



önür



ürət



ürtəş



ürəş



ürən

törəş. törət. törgə. törəgə. törən. yaratış. yarayış. yarat. 



yaratı. yaraşı. yapıt. yapta. yapış. yapşa. yasış. yasaş. 

y

asat. çıxartı. hasil. məhsul. tovlid. e'mal. məsnu'. 



mə‟mul. 

1



hörəş. hörələmə. örələmə

. rufə. 

 

örəş



 

 

ərkəç


.  

örəş

 

 

öğəş



örkeç



öğkeç



ərkəc



ərkeç



1



ərkeçi

. iki yaşlı keçi. 

təkə. 

1

. iğdişlənmiş, enənmiş keçi. 

 


ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

692 

örəşlər

 

 



örətlər



örtəşlər



ürətlər



ürtəşlər



ürəşlər



ürənlər



önümlər



önütlər



önürlər

. törəşlər. törətlər. törgələr. 

törəgələr. törənlər. yaratışlar. yarayışlar. yaratlar. 

yaratılar. yaraşılar. yapıtlar. yaptalar. yapışlar. yapşalar. 

yasışlar. yasaşlar. yasatlar. çıxartılar

tovlidat. e'malat. 



məsnuat. mə'mulat. 

 

örət

 

 

örəş





örtəş



önüm



önüt



önür



ürət



ürtəş



ürəş



ürən

törəş. törət. törgə. törəgə. törən. yaratış. yarayış. yarat. 



yaratı. yaraşı. yapıt. yapta. yapış. yapşa. yasış. yasaş. 

yasat. çıxartı. hasil. məhsul. tovlid. e'mal. məsnu'

mə‟mul. 


 

örət

 

 

örtün. qapan. qaypan. xəlvət.



  

örətalqı

 

 

meşə, dişbudaq kimi sərt ağaclardan yapılan dəri 

tabaqlama aracı. 

 

örətin



 

 

1



ayağ

 

üsdə


.

 

ərincək.

 

-

 

örətin

 

uyur, yatıp işlər



təmbəl 


ayağda yuxlar, yataqda işlər

1

. ayağda. yuxarı. tikinə. 

 

örətlər

 

 

örəşlər





örtəşlər



ürətlər



ürtəşlər



ürəşlər



ürənlər



önümlər



önütlər



önürlər

. törəşlər. törətlər. törgələr. 

törəgələr. törənlər. yaratışlar. yarayışlar. yaratlar. 

yaratılar. yaraşılar. yapıtlar. yaptalar. yapışlar. yapşalar. 


HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

yasışlar. yasaşlar. yasatlar. çıxartılar

tovlidat. e'malat. 



məsnuat. mə'mulat. 

 

örətmək

 

 

1





örşətmək



örtətmək



ürətmək



ürnətmək



ürşətmək



ürtətmək

önürmək. önütmək. öngütmək. önürgəmək. 



törəmək. törətmək. törəgəmək. törgəmək. törşətmək. 

yaratmaq. yartamaq. yarşıtmaq. yapıtmə

k. yaptamaq. 

yapşıtmaq. yapşatmaq. yasıtmaq. yasatmaq. yastamaq. 

çıxartmaq. 

hasil, tovlid, 

e'mal, məsnu', mə‟mul edmək

məhsul əldə edmək. 



1



törətmək

fırlamaq. fırlatmaq. 



tovlamaq. toğlatmaq. doğurmaq. doğurtmaq. 

 

örəturuq



 

 

kökü quruyub devrilmədən duran

 

qurumuş ağac. 



 

örəyaxa

 

örə yaxa

. dik yaxa.  



öriq

 

 

örik 

1

.

 

ərik. 



1

.

 

üfülənmiş, şişimiş nərsə.



 

1

. 

örik olmaq

:

 

oturmaq. yerləşmək. yer almaq. ordu qurmaq. kəmp 



edmək. 

 

öriqə



 

örikə

. 

sıldırım

. qaya. 

örqə


örkə


yüksəklik

təxd


. taxd.  

öriqinə

 

örikinə

. uzun. uzun boylu.  



öriqli

 

örikli

yararlı


. 

axlaqlı


. 

səcyəli. 

 

örimək

 

 

ürimək. içtən çürümək. 

 

öriş

 

 

öri


. 

yaylιm


. 

üriş


. ottuk.  

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

694 

öritmək

 

 

düzətmək


. qurmaq. toxumaq.  

örq

 

 

örk

. 

örük

.

 1



.

 < 



hörgən

.

 

heyvanın ayağına bağlanan ip



. 

salıncaq düzməkdə işlənən ip



. 

tövlə ipi



. 

1

. 

ört


. duvar. 

örkli


. doruk. uca. 

1

. yular. 

1

. 

at tavlası.



 

örqeç

 

 

örkeç



öğkeç



örəş



öğəş



ərkəc



ərkeç



1



ərkeçi

. iki yaşlı 

keçi. təkə. 



1

. iğdişlənmiş, enənmiş keçi. 

 

örqə

 

 

örgə



hörgə

1

. örüm. hörüm. uzun nərsələrin toparlanıb, 

bağ qurmaları. dəmət. 

1



öğkə



ərkə



ərikə



ərikək



ərklik



əriklik



1

. varlı gəlinlərin, xanların, böyüklərin oturduğu 

təxd. 


1

. güc. qaldırı. qudrət. enerji. 

 

örqə

 

 

örkə



orkə

. orqa. 

1

.

 

çadır. 



1

.

 

sürəyya. pərvin. 



1

yuxarı



.

 1

.

 

örnək



.

 

motif.



 

hörgü


 

örnəği


. 

1

.

 

örikə



. 

yüksəklik



. 

xd.



 

örqə

 

örgə

. 

yuxarı. 

 

örqəc



 

 

örkəc

.

 



bürkəc

. 

dəvənin belindəki təpəciq

.  

örqəç

 

 

örkəç

.

 



qozbel. 

bükür


. 

büyki


. kambul.  

örqəçi

 

 

örğacı



ürğəci

. arvat. dişi. 

 

örqədən

 

 

örgədən



. öğrətən. öğrətmən. 

 

örqəq



 

 

örkək



öğkək



ərkək



erkək



1

. dölləyən. 



1

. ər. kişi. ərkişi. 

bəy. iğit. yiğid. 

1

. sərt. bərk. qolay bükülməz. 



- 

ərkək

 

dəmir





1

. güclü. qolçomaq. ərkli. quvvətli. 



1

. ərgin. yetgin. 



HƏSƏN BƏY HADİ

Yüklə 24,78 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   124




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin