Turli foizlarni hisoblash va ularni qishloq xo‘jalik masalalarini echishga tatbiqlari. Oddiy foiz masalalarini yechish

Ikki nuqta orasidagi masofa. Kesmani berilgan nisbatda bo‘lish.

• 
  Agar ikki nuqta o’zining koordinatalari А ( ) va В( ) bilan berilgan bo’lsa, ular orasidagi masofa quyidagi formula bo’yicha hisoblanadi.
  
• 
  АВ =
  

Ya‘ni kesmaning uzunligi kesma uchlarining bir xil ismli koordinatalari ayirmalari va kvadratlarining yig’indisidan olingan kvadrat ildizga teng.
Tekislikdagi ikki nuqta orasidagi masofani aniqlaganda biz uning faqat absolyut qiymatini e‘tiborga olamiz. Bu nuqtalarni birlashtiruvchi to’g’ri chiziqda musbat yo’nalish ko’rsatilgan holdagina, biz kesmani yo musbat, yoki manfiy ishora beramiz.
Koordinatalar boshidan М ( ) nuqtaga bo’lgan masofa quyidagi formulasi bo’yicha aniqlanadi.
ОМ=
AB kesma bilan abstsissalar o’qining musbat yo’nalishi orasida hosil bo’lgan burchak kesma uchlarining koordinatalari bilan quyidagicha topiladi. (14-chizma)
Agar uchburchakning uchala uchining koordinalari А ( ) В ( ) ва С ( ) berilgan bo’lsa, uning yuzini ushbu formula bilan hisoblash mumkin:

S =

Bu formuladan foydalanib, S yuz uchun yo musbat, yoki manfiy qiymat hosil qilamiz: agar uchburchak perimetrini uning A uchidan B va S uchlariga o’tib aylanib chiqish musbat (soat strelkasiga qarama –qarshi) yo’nalishga mos kelsa, u xolda S yuz musbat bo’ladi; soat setrelkasining xarakati buyicha aylanib chiqilganda esa yuz manfiy bo’ladi
Uchburchak yuzining nolga teng, yani bo’lishi uchta nuqtaning bir tug’ri chiziqda yotish alomati bulishi mumkin.

Uchburchak va ko‘pburchak yuzasini hisoblash.
chburchak - bir toʻgʻri chiziqda yotmagan uchta nuqta va uchlari shu nuqtalarda boʻlgan uchta kesmadan yasalgan figura. Berilgan nuqtalar U.ning uchlari, uchlarini tutashtiruvchi kesmalar U.ning tomonlari, tomonlari orasidagi uchta burchak U.ning burchaklari deyiladi. Uchala tomonioʻzarotengboʻlganU. teng tomonli (rayem, a), ikki tomoni teng boʻlsa, teng yonli (rayem, b) U. deyiladi. Uchala burchagi oʻtkir boʻlgan U. oʻtkir burchakli (rayem, v), burchaklaridan biri toʻgʻri boʻlsa, toʻgʻri burchakli (rayem, g), burchaklaridan biri oʻtmas boʻlsa, oʻtmas burchakli (rayem, d) deyiladi. U.da faqat bitta toʻgʻri yoki oʻtmas burchak boʻladi (chunki U.ning barcha burchaklari yigʻindisi ikki toʻgʻri burchak, yaʼni 180° yoki radian oʻlchovida ya ga teng). U.ning yuzi S = u ah ga teng [a — U. tomonlaridan biri, h — esa oʻsha tomonga tushirilgan balandlik (rayem, ye)]. U. har tomonining uzunligi qolgan ikki tomon uzunliklari yigʻindisidan kichik, ayirmasidan esa kattadir. Quyidagi shartlardan biri bajarilsa, ikki U. teng boʻladi: 1) tomonlari moye ravishda teng; 2) ikkitadan tomonlari va bu tomonlar orasidagi burchaklari teng; 3) bittadan tomonlari va bu tomonga yopishgan ikkitadan burchaklari teng . U.larning koʻpgina boshqa xossalarini trigonometriya, sferik geometriya, sferik trigonometriya va boshqa sohalarda oʻrganiladi.
Uchburchak geometrik figuralardan biri boʻlib, bir toʻgʻri chiziqda yotmaydigan uchta nuqta va shu nuqtalarni ketma-ket tutashtirishdan hosil boʻlgan figura. Nuqtalar uchburchakning uchlari, kesmalar esa uning tomonlari hisoblanadi. Uchburchak uning uchlarini koʻrsatish bilan belgilanadi. ”Uchburchak” soʻzi oʻrniga baʼzan Fayl:Trianglen.jpg belgidan foydalaniladi.