Turli muhitlarda elektr toki

“Turli muhitlarda elektr toki” bo’limining strukturasi, mazmuni va fizik tushunchalarini shakllantirish metodikasining ilmiy-metodik tahlili.
Reja:

1. 
   “Turli muhitlarda elektr toki” bo’limining strukturasi, mazmuni va fizik tushunchalarini shakllantirish
   
2. 
   “Turli muhitlarda elektr toki” bo’limining ilmiy-metodik tahlili haqidagi tushunchalarni shakllantirish.
   

Darsning vaqt taqsimoti.

№	Dars bosqichlari	Vaqti.
I.	Tashkiliy qism.	5 daqiqa.
II.	O’tgan mavzuni mustahkamlash	15 daqiqa.
III.	Yangi mavzu bayoni.	30 daqiqa.
IV.	Yangi mavzuni mustahkamlash	15 daqiqa.
V.	O’quvchilarni baholash	10 daqiqa.
VI.	Uyga vazifa berish	5 daqiqa.

Darsning borishi:
I-bosqich. Tashkiliy qism.

• 
  salomlashish,
  
• 
  uyga vazifa nazorati,
  

kun yangiliklari
II - bosqich: O’tgan mavzuni mustahkamlash

Doskaga quyidagilarni yozamiz va talabalardan ularning nima ekanligi so’raladi

1. tonna
2. km
3.
4. 11 yil
5. 5 mlrd yil
6. 696000 km
Asosiy qism: dars mavzuga oid mantiqiy savol bilan boshlanadi.

Mantiqiy savol:
Yozuvchi B . Jitkov shunday voqeani hikoya qiladi: „ Men bir kuni yoz boshlarida daryo yoqalab otda ketayotgan edim. Osmon bulut bilan qoplangan , momaqaldiroqdan darak berardi . birdan otimning quloq uchlari shulalana boshladi. Shu zahoti uning quloqlari ustida ko’kimtir shu’la taram-taram bulib g’alati chiziqlar hosil qildi. Bu shulalar uning quloqlari va bosh qismiga yogilardi go’yo. Sho’ng bu yorug’lik uning butun bosh qismi va yollari ustiga yoyildi. Birdan yomg’ir sharros quya boshladi va shu zahoti shu’la so’ndi “

Ajoyib hikoya to’grimi? Diqqat talabalar qani kim aytadi bu sizningcha bir mo’jizami yoki tabiat hodisasi, sizda hech shunaqa bo’lganmi?......

{ Talabalar bn muhokama }

III – bosqich: Yangi mavzuning bayoni.

Mavzu: Gazlarda elektr toki
Gaz molekulalari elektrik jihattan neytraldir. Shu sababli gazlar odatdagi sharoitda izolyator bo’lib hizmat qiladi. Gazlarning izolyatorlik hususiyatidan tehnikada keng foydalaniladi. Masalan havo elekrt uzatish liniyasi simlar orasida havo kondensator qoplamalari orasida uzib ulagich kontaktlari va hokazoda izolyator bo’lib xizmat qiladi.
Leki n ayrim sharoitlarda gazlar elektr tokini o’tkazuvchilarga aylanadi. Masalan: chaqmoq, gazli yorug’lik lampalari, payvandlash aparatidagi elektr yoyi bunga misol bo’ladi.
Gazlardan elektr tokini o’tishini ko’pincha elektr razryadi deb ataladi.
Elektr razryadi elektrlangan jismlarning tashqi ta’siri natijasida zaryad yo’qotishi hodisasidir.
Gazlarda elektr tokini musbat va manfiy ion hamda elektronlar o’tkazadi. Elektron bilan musbat ion uchrashishi natijasida neytral atom hosil bo’lishi rekombinatsiya deyiladi.
Gazlarda elektr razryadi 2 turga bo’linadi.
1. Nomustaqil razryad
2. Mustaqil razryad