Yashash narxining bog‘liq bo‘lgan omillaridan biri bu aholining yoshi va jinsi tarkibi bo‘lib, u mamlakatning turli hududlarida juda farq qiladi. Bu O‘zbekistonning turli hududlarida mehnatkashlar turmush darajasini oshirishga qaratilgan tadbirlarni rejalashtirishda, amalga oshirish uchun zarur bo‘lgan mablag‘larni belgilashda hisobga olinishi kerak.
O‘sishining istiqbolli sur’atlarini hisoblashda uning ratsional iste’mol ko‘rsatkichlaridan foydalanish.
Turmush darajasini bashorat qilish oxir-oqibatda turli xil tovarlar iste’molining o‘sish sur’atlarini aniqlashga to‘g‘ri keladi. Bunday hisob-kitoblarda kelajak uchun ishlab chiqilgan ilmiy asoslangan iste’mol normalari, go‘yoki, statistik usullar bilan aniqlangan, aholining (yoki uning tegishli guruhlarining) joriy talabi taqqoslanadigan standart bo‘lishi kerak. Bunday taqqoslash talabni ratsional iste’molning tuzilgan gipotezasiga obyektiv ravishda moslashtiradigan iqtisodiy faoliyatni rejalashtirish uchun zarurdir. Unda aholining qaysi guruhlari va ularning daromadlari qanchaga oshishi, qaysi tovarlarga narxlarning pasaytirilishi, davlat iste’mol fondlarining qaysi turlarini birinchi navbatda rivojlantirish kerakligi va hokazolar taklif etiladi.
Shunday qilib, iste’molning o‘sish sur’atlarini prognoz qilish masalasini quyidagicha shakllantirish mumkin: ushbu turdagi Пi iste’moli qanday o‘sishi kerakligini hisoblash kerak, shunda istiqbolli davrning i-yiliga kelib u ratsional normaga yetadi yoki aksincha, o‘tmishda hukmron bo‘lgan o‘sish sur’atida ushbu turdagi ratsional iste’mol darajasiga erishish uchun T qancha-yil kerak bo‘ladi.
Birinchi holda, noma’lum o‘zgaruvchi Пi, ikkinchisida T; ikkala holatda ham Нi ratsional me’yor parametr sifatida o‘rnatiladi, bu rejalashtirilgan iste’mol o‘sishining chegarasi (“shift”).
Birinchi holda, noma’lum o‘zgaruvchi Пi, ikkinchisida T; ikkala holatda ham Нi ratsional me’yor parametr sifatida o‘rnatiladi, bu rejalashtirilgan iste’mol o‘sishining chegarasi (“shift”).