Turuz söZLÜGÜ 15-01-2017 1395- III 18 400 Başlıq Bey Hadi

belə hətta. -qarki yağmır belə yağış qıt gəlir.
-içə doğru çıxıq, yığıq, avuca, belə yerləşən düğün, qopa: somut (# tomut: dışa doğru çəkik, yığıq, düğün)
-yaşam bitəcək bilisin, durulsan, yorulsan, qırılsan belə.
-yad yaddi mənə yoxdu belə ilgisi mənlə, hər nə gələ başım əzilə dosduma bağlı
-əl tapılar, ərdə belə qadında, az tapılan ürək, könül sevgidir.
-artıq keçmir çağım, kəsib soluq boğuluram mən, nədən belə dönüb evrən, tüm tanışlara yadaldım mən.

beli -beli üstün, dik, bərk tutduran gəmik: onqurqa. omqurqa. bel gəmiyi. bel tirəsi. bel üstünü. onqura. qonqura. tiriz. güvən. küvən. güpən. güpər. sütuni fəqərat. - güpənin qırılsın.

beliq belik. bellik. quşaq. (belt (ingilis). sarc. sarıc. sarqıc.

belin -yamanlardan uzaq dur, qarşılınsa belin qır.
-belin aşağı doğru sarılan bölümü: sağıq. sağır. sağra. sayra. səğrə. səyrə. götlə bud bölümün sağrıq, axışıq, yuvruq, qovsulu biçimi.
-belin, çapanın, kotanın ucu: saç. - belin saçı əğilib.

belinə -malqaranın belinə salınan yüklük örtüyü: palan. səmər. < çəmər. (> kəmər). paltan.

belivə -dilivə yalan, belivə palan.

belqıran sapanqıran. ipqıran. çox gücük olan.

belləmək quşatmaq. girdələmək. çevrələmək.

bellənməmiş -at almamış arx çəkmə, bellənməmiş yer əkmə.

belliq bellik. belik. quşaq. (belt (ingilis). sarc. sarıc. sarqıc.

belt bölək. bilok. sektör (< sekarri (sək <> kəs) kəsmək) bölgə. bəxş. iqlim. yörə. məhəllə. ilçə. elçə. nahiyə. hovzə. dayirə. bağral. orçın toyran (toğran) özəl yer, durum. band. zon. rejyon.

ben -bir avuc topraq, birazda suyum ben, nəyimlə övünəyim, işdə buyum ben. (mevlana).

berəm berim. verim. verəm. səmər. səbər. səpər. bəsər. bəcər. becər. səmrə. səbrə. səprə. bəsrə. bəcrə. becrə. bəhər. bərə. bar. barqa. sonuc. bitəl. çarpım. yemiş. yemər. ürün. hasıl. nəticə. məhsul. fayda. kar. mənfəət.

berim berəm. verim. verəm. səmər. səbər. səpər. bəsər. bəcər. becər. səmrə. səbrə. səprə. bəsrə. bəcrə. becrə. bəhər. bərə. bar. barqa. sonuc. bitəl. çarpım. yemiş. yemər. ürün. hasıl. nəticə. məhsul. fayda. kar. mənfəət.

beşiq -sonbeşik: sonğıl.
-sonbeşik: sırğıntı. sıyrıntı. sıyzıntı. sızıntı. siyrinti.

beşiyin -körpə beşiyin içinə qoyub yırqalanan qutuq, qoyuq: sallancaq. salıncağ. - salıncağ çevirmək, yırqalamaq.

beşləy -sayılar { birləv. ikiləv. üçtay. dörtav. beşləy. altav. yediv. səkiziv. dokuzuv}.

bet - sürbet: sırbit. sırtıq. cıvık. sıvıq. qırnac. qırcanıq. qırnaşıq. sırnaşıq. sürnaşıq. çırnaşıq. qıynaşıq. yılışıq. bayıq. qaşqa. güctax. güstax. qoçtax. qurtax. gürtax. üzə girən. dürtük. sulu, boş, yüngül şakalar yapan kimsə. qapıdan. üzü bərk. qıycıva. qıcıva. çındırqayış. sürtük. qoycan. quycan. tərs. qatuvaz. qatavuz. qatvaz. qısıq. qısıqçı. qısqaç. qısnaş. qıtnaş. girtiş. kitriş. inad. simic. < sinic. sinicən. sinitən. simitən. əl çəkməyən. əl üzməyən. - qırnacın biridir yenilməz, qarşındakın caydırır.
-sürbet: sırbit. sinsin. simitən. sırtıq. üzdən gedməyən.
-sürbet: sırbit. sırtıq. üzlü.
-bet bə bet betləşmək: betləşmək. (bet: üz) satğaşmaq. üzləşmək. ucraşmaq. - yolda kimə satğaşdın.
-sarıbet: sarı bəniz, surat. saryağız. sarıyağız (s <> z) zarıyağız. - saryağız göy gözlü.

betər -yalan olmuş yamanların yamanı, ondan betər yalanlığı dananı.

betləşmək (bet: üz) bet bə bet betləşmək. satğaşmaq. üzləşmək. ucraşmaq. - yolda kimə satğaşdın.

bey -bey bazarlı: sayağ. hesab kitab bilən. hesab kitablı olan. (# saymaz > saynaz)
-yiyəsiz dərə, tülkü bey
-işləyəndə qul yalı, gəzikəndə bey yalı.

beyin (brain (ingilis). tingə. tınqa. tınağ. mingə. tumağ. tüməğ (kəllə içində yumulu qalan yuvar bölüm) damağ. dəmağ. kəllə. qavrayış. mox. məğz. us. fəhm. fəhim. zəka'. zəkavət. huş. ağıl. dərrakə.
-dil sevgisi coşmuş olur könüldən, batsan içə dalsan sözə görərsən, dil yoxdusa söz anlamı tapılmaz, söz yoxdusa heç bir qavram yapılmaz, başlar kütər, beyin küsər, heç bir kimlik arınmaz, nə bir duyqu, nə bir savsal, nə bir kimlik yarınmaz. (savsal: fəlsəfə). (yarınmaz: yaranmaz)
-susqunluq dolu söz, danışmağa dillə göz, qulaq gəlir köməyə, beyin varsa kəllədə.
-baş beyin aparan: sağsağan. çox danışan. gəvəzə. vərrac.
-iş tərsəsə deyin ha deyin, yağış qoxusu dincədər beyin.

beyinliq - güdə beyinlik: sonu saymazlıq. olayın, nərsənin gerisin düşünməməzlik.

beyni -baş beyni işləməyən: sayığ. sayağ. (< sanğsız. sağsız)
-beyni kütəlməyə başlamaq: qurusamaq. arğıqsamaq. arıqsamaq.

beynin -birbirinin baş beynin aparmaq: sağrışmaq.

bezi -bulaşıq bezi: silic. kiric.

beziqtirmək beziqdirmək. gürgələmək. bıqdırmaq. gözümçıxdıya salmaq. qoxlatmaq. qoxulatmaq. qoxutmaq. qoxturmaq. - bu iş məni lap gürgələdi.

bezqin bezgin. bıqqın. siyirgin. sirgin. sırqın. sıpqın. yartmaz. yarşımaz. narazı. - öz yaşamından sırqın biri.

bezmək -nərsənin çoxluğundan, artıxlığından bezmək, bıkmaq, sinsimək: sıypalamaq. sıypamaq. sığpalamaq. sığpamaq. sıyqalamaq. yıpqalamaq.

beztirmək bezdirmək. 1. sıxmaq. sıxqamaq. acı vermək. çimrilik edmək. basqılamaq. əzmək. bunaltmaq. üzmək. qısmaq. qısıtmaq. qısqıtmaq. pısmıtmaq. darıtmaq. (əfsürdə, diltəng edmək) darıxdırmaq. basmaq. gücləmək. dürtmək. dürtdəmək. zorlamaq. büzmək. 1. sırqıtmaq.

bəcər bəsər. becər. səmər. səbər. səpər. səmrə. səbrə. səprə. bəsrə. bəcrə. becrə. bəhər. bərə. bar. barqa. berim. berəm. verim. verəm. sonuc. bitəl. çarpım. yemiş. yemər. ürün. hasıl. nəticə. məhsul. fayda. kar. mənfəət.

bəcrə becrə. bəsrə. səmrə. səbrə. səprə. səmər. səbər. səpər. bəsər. bəcər. becər. bəhər. bərə. bar. barqa. berim. berəm. verim. verəm. sonuc. bitəl. çarpım. yemiş. yemər. ürün. hasıl. nəticə. məhsul. fayda. kar. mənfəət.

bəcrəmək bəsrəmək. becrəmək. səmrəmək. səbrəmək. 1. bəhərləmək. bərələmək. barlamaq. barqalmaq. sonuclanmaq. bitlənmək. berimlənmək. verimlənmək. verəmlənmək. çarpınmaq. ürün, hasıl, nəticə, məhsul, fayda, kar, mənfəət vermək. 1. səmrənmək. səbrənmək. bəsrənmək. bəcrənmək. səmizlənmək. bəsizlənmək. şişmanlamaq. kökəlmək. köklənmək. - çox yeyən səmrəb başlar.

bəcrənmək bəsrənmək. səmrənmək. səbrənmək. səmizlənmək. bəsizlənmək. səmrəmək. səbrəmək. bəsrəmək. bəcrəmək. becrəmək. şişmanlamaq. kökəlmək. köklənmək. - çox yeyən səmrəb başlar.

bəfa bağın. bağa. -sevəcəklərim qorxutmaz məni, açarları içimdə durur, qırırsa bağın sevgili məndən, bir qapı bağlanır, başqasın açır.

bəfasız güvəniməz. tutunsuz. durunsuz. uydurma. düzmə. düzməcə. yapma. yapmacıq. saxta. qəlb.

bəhər bərə. səmər. səbər. səpər. bəsər. bəcər. becər. səmrə. səbrə. səprə. bəsrə. bəcrə. becrə. bar. barqa. berim. berəm. verim. verəm. sonuc. bitəl. çarpım. yemiş. yemər. ürün. hasıl. nəticə. məhsul. fayda. kar. mənfəət.

bəxsiz sapıqlac. uğursuz.

bəq bək. bərk. sərt. sət. bət. bərt. mökgəm. möhgəm.
-yanan ilə kül olma, hər tikana gül olma, qaçsa əlindən bəxdin, bırax bəxdin qoy qaça, qaçan bəxdə qul olma, bəx dediyin əlində, biri öldü biri doğar, quyla itsin öləni, əlində tut doğanı.

bəqçi bəkçi. sağçı. qaravul. keşik . -kordan sağçı, laldan carçı olmaz. (sağçı: qaravul. bəkçi. keşik).

bəqçisi -xan quşlarının baxıcısı, bəkçisi: quşbəyi.

bəqənən -çətin bəğənən: seçməci. seşməci.

bəqənər yeğənər . -yaşam qorxmazları yeğənər, qorxaqları yerənər. (. (yerənər: alçaqlar).

bəqənic bəğənic. bəğəniş. bəğənic. güvəz. gövəz. gürəz. görəz. könəz. çönəz. böyüklənmə. ulanma.

bəqənilməz bəğənilməz. sıysız. namərğub.

bəqənilmiş bəğənilmiş. sıylı. mərğub.

bəqəniş bəğəniş. bəğənic. güvəz. gövəz. gürəz. görəz. könəz. çönəz. böyüklənmə. ulanma.

bəqəniş bəğəniş. seçənək. seçim. sevim. pəsənd. qozinə. (qozineş) saylav. seçmə. seçiş. tanış. intixab. - saylav tanğı, həqqi.

bəqəniş bəğəniş. seçənək. sevim. seçmə tanğı, həqqi. opsiyon. tərcih. əğim, meyil göstərmə.

bəqənmək bəğənmək. 1. sevmək. 1. seçinmək. yeğləmək. üst tutmaq. istisinmək. istəsinmək. yeyləmək. yeğləmək. tərcih edmək. ərcəhiyyət, ovləviyyət vermək. - bu donların seçimi (çeşiti) çox olduğundan seçinmdə güclük çəkdim.

bəqənməmək -olduğu durumu bəğənməmək, xoşlamamaq: üz çevirmək. nərsədən darılıb qayğınmaq. tutulmaq. qırılmaq. üzülmək. gücənmək. qırcıqmaq. sıxılmaq. qısılmaq. kürmək. kürümək. kürünmək. küzmək. küsümək. küsünmək. çözünmək. çözgünmək. büzünmək. büzgünmək. üzünmək. üzgünmək. küsmək {(1. < qıs. kis. {1. < qız. köz. qoz. qos. qoş. 1. < qaz. qas)}.
-qolay bəğənməmək: saçımaq. seçmək. tanqamaq. tanlamaq. tanılamaq. oy vermək. dalqıtmaq. fərq edmək. ayırmaq. görmək.

bəqənməyib - yapılan nərsəni bəğənməyib, başdan başlamaq: sil başdan.

bəqəntirmək bəğəndirmək. satmaq. - gəlin hələ dursun yana, onun bacısı özün nə satırdı. - qadın bəzəyi özün satmaq üçündür.

bəqimli bəğimli. seçgin. seçin. tanğın. tanığın. yeğgin. zövqli. zovqulu.

bəqləmək bəkləmək. 1. saxlanmaq. salqınmaq. durmaq. gözləmək. - gedmə saxlan gözəlim. 1. uzamaq. uzanmaq. gözləmək. dözmək. salımaq. salınmaq. salışmaq. sarımaq. sarınmaq. sarışmaq. sağımaq. sağınmaq. sağışmaq. sərimək. sərinmək. sərişmək. - onun yolun sarımağa can qalmadı. - sarının indilərə gələr. 1. sanmaq. ağırlamaq. anlamaq. arıtmaq. bağışmaq. bağşamaq. dözmək. duruzmaq. düşünmək. gərəkləmək. götürmək. gözləmək. sarqırmaq. onarmaq. önləmək. saltamaq. sayğımaq. saymaq. sıylamaq. yoğlamaq. yoğurlamaq. ummaq. güvənmək. güdmək. inanmaq. qaldırmaq. qıldıqmaq. qılmaq. - qabağdan onanmış ölüm güc gəlir. - eşitmək, onamaq deyil. - sorunu eşitmək, o demək deyir ki onadın. 1. sarmaq. sarınmaq. sarılmaq. qatlanmaq. tutunmaq. ummaq. umursunmaq. umursanmaq. sanmaq. sağınmaq. sağanmaq. düşünmək. səbr edmək. gözətləmək. can atmaq. dözmək. dayanmaq. durunmaq.
-aylaq aylaq dolaşmaq, gəzinmək, sallanmaq, üşənmək, bəkləmək: sərinmək. pərsələmək.

bəqləmətən -qurtarıcı bəkləyən, gözlər qalmış bitinmiş, özün yapan qurtaran, bəkləmədən qutunmuş.

bəqləməyin -yoxsa umut nərsiyə, bəkləməyin boşuna, yaşam balı dadlanar, keçsə xoşluq qoşuna. ( qoşuna: cütlükdə).

bəqlənər - tüstü çıkar yanandan, iş bəklənər qanandan.

bəqlənmək bəklənmək. sanağanmaq. sananmaq. güdünmək. gözlənmək. güman edinmək. intizarda olmaq. müntəzir olmaq. təvəqqü'ü olmaq. mütərəqqib olmaq.

bəqlətmək bəklətmək. gözlətmək. dözətmək. dözdürtmək. salıtmaq. sanıtmaq. sarıtmaq. sağıtmaq. səritmək. uzatmaq. uzandırmaq. süründürmək. sürtündürmək. sütründürmək. - axşamacan sarıtdı bizi. - bir belə sarıtdın bəsdi artıq.

bəqləyən -çevrəni bəkləyən geridə qalar. -irəli!
-qurtarıcı bəkləyən, gözlər qalmış bitinmiş, özün yapan qurtaran, bəkləmədən qutunmuş.

bəqləyiş -bəkləyiş yaşama yaramaz.

bəqnitmək bəğnitmək. satılamaq. mal satarkən malın öğüb, alıcılar çığırmaq.

bəqsiz bəxsiz. 1. sapıqlac. uğursuz. 1. korba. çorba. koran. çoran. qutumsuz. uğursuz. qarov. qur. küsbəx. küsbəxt. kütbəx. korbaxt. korbəx. qutsuz. qutasuz. uğursuz. tutusuz. tutsuz. talehsiz. bədbəx.

bəqsiz bəksiz. baxımsız. qaravsız. başına. güdüsüz. - qaravsız ev. - qaravsız xəsdə.

bəqş bəxş. sektör (< sekarri (sək <> kəs) kəsmək) bölgə. iqlim. yörə. məhəllə. ilçə. elçə. nahiyə. hovzə. dayirə. belt. bölək. bilok. bağral. orçın toyran (toğran) özəl yer, durum. band. zon. rejyon.

bəqşiş bəxşiş. bağış. soyurqal. sevirqal. qoyul. sür. ərməğan. verəsi. saç. saçı. ehsan. tiyül.

bəqt - onun bəxt ulduzu söndü: onun qutu ötündü, uçundu.

bəqtə -yanan ilə kül olma, hər tikana gül olma, qaçsa əlindən bəxdin, bırax bəxdin qoy qaça, qaçan bəxdə qul olma, bəx dediyin əlində, biri öldü biri doğar, quyla itsin öləni, əlində tut doğanı.

bəqtimi - mənim bəxdimi dəğişdi, batırdı: sürdü mənim qutumnu.

bəqtin -yanan ilə kül olma, hər tikana gül olma, qaçsa əlindən bəxdin, bırax bəxdin qoy qaça, qaçan bəxdə qul olma, bəx dediyin əlində, biri öldü biri doğar, quyla itsin öləni, əlində tut doğanı.
- bəxdin, şansın çönmədən: qutun əldən uçmadan. qutquşluğun uçmadan.

bəla - adlım, məşhur qıyıq, bəla: sayılı fırtına. sayılı qaramat. (sayılı: yayılı: bir topluğda adı yayılmış, saysanlı olan).

bələq bələk. soğa_. sovğa. bağış.

bələmək -sıvışıq, sızışıq nərsə ilə bulamaq, bələmək, pisətmək, batırmaq: sırımaq. - uşağ özün sırıyıb. - yağ əlimi sırıdı.

bələmək 1. bulamaq. savçamaq. çalçamaq. sıvamaq. 1. bulamaq. sılağamaq. nərsəni bir sıvığa bulğamaq.

bələş bulaş. saçıtıq. saçıtqı. saçratıq. saçratqı. sıçıtıq. sıçıtqı. sıçratıq. sıçratıq. batqa. kir. kəsafət.

bələşici bulaşıcı. sıvışıq. sırışıq. sarışıq. yapışqan.

bələşiq bələşik. 1. bulaşıq. sarılı. sürülü. 1. bulaşıq. sıvsıt. kirli. şirə şırtıq.

bələtçiq bələdçik. seçil. seçlə. im, iz, nişan olaraq tikilən, qoyulan, taxılan parça. - yol üzəri seçil ağacları yel yıxmış. - yeni sinlər (qəbirlər) seçilsiz bıraxılsa itər.

bələtmək -nərsiyə daldırıb bələtmək: sıvamaq. suvamaq. - onu söğüb söyüb sıvadı.

bəlirli savar. saprat. savrat. (< savmaq: uzaqlatmaq). seçik. açıq. durut. dürt. dürüt. aşkar. (mütəməyyiz. mütəfərriq. mücəzza. cüda. məfruz. münfək. mutarikə. infisal. firqət) .

bəlirmək - salğım olub görünmək: gözə qaraltı kimi gəlmək, bəlirmək. xəyal miyal görünmək .

bəlirsiz -bəlli bəlirsiz, yüngülcə dəğmək, toxunmaq: . yoxlamaq. - bu gün təprəm üç kərə yoxladı. - bu bir keçəri yoxlamadı, kəsin sınavlar ilərdədir.

bəlirsiz -bəlli bəlirsiz: silik.

bəlqə bəlgə. kütük. çötük. tutanaq. vəsiqə. sicil.
-sav bəlgə: payannamə.

bəlqələnmiş bəlgələnmiş. 1. anıqlıqla. işəncliklə. kirtinğlə. gerçək. doğru. otantikman. həqiqi. 1. doğru. anıq. otantik. gerçək. həqiqi.

bəlqi -sevmək bəlki ola bir sözdü, sevildiyin bilənlərə çox sözdü.

bəlqiləmək bəlgiləmək. anıqlamaq. mə'lumlamaq. müşəxxəs edmək. - bir aralığı, tezliyi (sürəti) anıqlamaq.

bəlqilətmək anıqlatmaq. ayratmaq. açratmaq. (assignation). - birinə yaşaş yeri anıqlatmaq.

bəlqürür - çürük ağac özündən, çürük kişi sözündən(bəlqürür).

bəlləmək -durumu bəlləmək, anlamağa çalışmaq: . yoxlamaq. - nə olub olmadığın yoxlayın.

bəllənir sezilərli. sezilir. sezgilir. sızılır. sızqılır. sıpqılır. gizli, örtülü olmayan. gözə çarpılır. ehsas olunur durumda.

bəllənirliq bəllənirlik. sezilərlik. sezilirlik. sezgilirlik. sızılırlıq. sızqılırlıq. sıpqılırlıq. gizli, örtülü olmamazlıq. gözə çarpılırlıq. ehsas olunurluq.

bəllənməz sıpqılmaz. sezilməz. sezgilməz. sızılmaz. sızqılmaz. bir sezi, ehsas oyatmayan. dərəksiz. hiss olunmaz.
-sevgi oyun, başlanması bəllənməz, bitib batıb, sönər sönməz bilinməz.
-söyləmədən kimliyimiz bəllənməz.

bəllətən -bir yığında nərsənin, kimsənin say sanasın (neçə olduğun), yerin bəllədən sayı: sanağ san. say sana. sanarıq. şumarə. nümrə. ədəd.

bəllətən bəllədən. 1. anıqladığan. göstərən. 1. anıqlatıcı. müşəxxəslədən. - onun suçluluğun anıqlatıcı qanıtlar (dəlillər).

bəllətilən -bir nərsə üçün qoyulan, bəllətilən sürə, dövrə: kür. qor. çillə. çiğlə.

bəllətmək səlgirəmək. səlcirəmək. seçgirəmək. ayırd edmək. fərq edmək. təşxis vermək. - onun kim olduğun səlcirəmədim.

bəlli 1. anıq. mə'lum. - anıq kimsələr tərəfindən. - hammıya anıq görcələr: hammıya bəlli nuqtə nəzərlər. 1. anıq. tanınlamış. defini. artikl.
-bəlli bəlirsiz: silik.
-bəlli bir ölçüyə, ülgüyə, qurama uymama durumu: sapağlıq.
-bəlli bir ölçüyə, ülgüyə, qurama uymayan: sapağ. savağ. çapaq.
-bəlli bəlirsiz, yüngülcə dəğmək, toxunmaq: . yoxlamaq. - bu gün təprəm üç kərə yoxladı. - bu bir keçəri yoxlamadı, kəsin sınavlar ilərdədir.

bəllitir -sansız yaman tuşlayacaq yaşamın, hünər odur dolayıbən keçəsən, bəs bəllidir yaman basar eyini, sinə gərib döğüşünə girəsən. (sansız :saysız). (dolayıbən: dönük verərək. dövr vuraraq) .

bəlştirmək bəlşdirmək. yapışdırmaq. sırvatmaq. sırıştırmaq. sızvatmaq. sızışdırmaq. sıvşıtmaq. sıvışdırmaq. sıvaşdırmaq. suvaşdırmaq. süvüşdürmək. süvşütmək.

bənayin -bənayin daşı: səki. səkə. səkgi. sökə. söykə. (sökə, bənayin daşı) qolun (situn) daşı.

bənəq bənək. saçıtıq. saçıtqı. saçratıq. saçratqı. sıçıtıq. sıçıtqı. sıçratıq. sıçratıq. dük. bük. xal.

bənəqli -xallı, bənəkli nərsə: səkül. səgül. səpgül.

bəniz məniz. -sarbəniz: sarməniz. sarı üzlü, dərili.
-sarı bəniz, surat: sarıbet. saryağız. sarıyağız (s <> z) zarıyağız. - saryağız göy gözlü.
- uçqun bəniz. (solqun: uçqun. açqın. açıq).
-bulnar məni solas göz, qara bəniz, qızıl üz. (bulnar: əsir edər). ( xumar gözlər əsir edər məni). (solas: (< solmaq: axmaq) məst. xumar. məxmur)
-sarıbəniz: sarıbürgüz. sarımişin. sarımsı. sarışınş .

bənizləri -çağlan ürək, çox bir üzü güldürər, tutqun ürək, bənizləri söldürər. (çağlan: şad olan).

bənt bənd. 1. bağat. qayat. qaysat. (< qaytarmaq) bükət. büğət. büvət. tutat. danat. (< danmaq) sapat. savat. saçat. təpət. tüpət. duvat. sədd 1. səksə. bir budağ, səğənin iki düğün arasında qalan bölümlərin hər biri.
-bət bət: bənd bənd, düğüm düğüm olan budağ, səğə, nərsə: səksəvil.
-ırmağ yatağının qırağlarını, su axıntısı yumamağ üçün çəkilən bənd, sədd: sapay. səpəy. savba. savğa.
-sel önləmək üçün əkilən bitgi, ağac, bağlanan, qurulan bənd, sədd: silən. selən. büküt.

bənttən -bir tutudan, tutqudan, bənddən çözülmək, açılmaq istəmək: saçınsıramaq. çözənsirəmək.

bənzər -sənə tay, bənzər: sənin kimi. sənciləyin.

bənzəri simanı. siməni. sımanı. səməni. oxşarı. kimi. - kişisimən: kişisi. insansıl.

bənzətmə -bənzətmə, oxşatma əki: siman. simən. sıman. səmən. - kişisimən: kişisi. insansıl.

bənzətmək -quşa bənzətmək: quşa döndərmək: nərsəni iyilətməyə çalışaraq, artığına yonub, qırpıb, biçib kəsmib, qabaqkındanda kötüyə gətirmək.

bənzətmək sindirmək.

bər -asalağ, sarğaq bər bəzəkli olan: sallama. - sallama don. - sallama toqqa. - sallama qayış.

bərbəzəq -bayram, şənlik günlərində sapa sıralanıb, göydən salınan, asılan ışıq, bərbəzək nərsələr: sırsır. sırsıra.
-sapa sıralanmış bərbəzək: sırsır. sırsıra.

bərbəzəqli bərbəzəkli. sırgül. sığgül.

bərə bəhər. səmər. səbər. səpər. bəsər. bəcər. becər. səmrə. səbrə. səprə. bəsrə. bəcrə. becrə. bar. barqa. berim. berəm. verim. verəm. sonuc. bitəl. çarpım. yemiş. yemər. ürün. hasıl. nəticə. məhsul. fayda. kar. mənfəət.

bərətmək çaxçaytmaq. - gözlərini çaxçaytdı: bərətdi.

bəri - söz ola bəri gələ: saçma sapan söz.

bəritən -malları ötə bəridən alıb ora bura satan böyük alverçi: sart. sarıt.

bərq bərk. 1. bək. sərt. sət. bət. bərt. mökgəm. möhgəm. 1. sağlı. salıt. möhkəm. 1. sıxı. qızlac. qıslac. qıylac. qəvi. qızıl. kötəl. kötəlli. canlı. sağlam. oyuşlu. oyluşlu. oluşlu. qurt. gürt. qapla. qaplu. güclü. güctük. güjtük. güjlü. onatlı. kökcək. köksək. köksük. qopar. qopat. qubat. qopur. qusqa. qozqa. qoyac. qoytac. quyac. quytac. qızıq. qızqın. qızışıq. gürdürümlü. gurdurumlu. güpdürümlü. gupdurumlu. acar. çağal. çağqal. sağlı. sağal. sağqal. laçın. yalçın. sürən. sırın. soxun. şiddətli. sovlı. hovlı. tovalı. tovlı. döğlü. qovlı. qoğlı. qorlı. zorlu.
-üzü bərk: sırtıq. cıvık. sıvıq. sürbet. sırbit. qırnac. qırcanıq. qırnaşıq. sırnaşıq. sürnaşıq. çırnaşıq. qıynaşıq. yılışıq. bayıq. qaşqa. güctax. güstax. qoçtax. qurtax. gürtax. üzə girən. dürtük. sulu, boş, yüngül şakalar yapan kimsə. qapıdan. qıycıva. qıcıva. çındırqayış. sürtük. qoycan. quycan. tərs. qatuvaz. qatavuz. qatvaz. qısıq. qısıqçı. qısqaç. qısnaş. qıtnaş. girtiş. kitriş. inad. simic. < sinic. sinicən. sinitən. simitən. əl çəkməyən. əl üzməyən. - qırnacın biridir yenilməz, qarşındakın caydırır.
-gözü bərk: səltə. şəltə. < salta. {> səlitə (fars)}. utmaz. ötməz. həyasız.
- yıxılırsa biri əldən tutasan sən kişisən, düşənə vurmuyasan taqqa təkə sən kişisən, varasan malla davara yoluvu azmıyasan sən kişisən, əzilib ya əzələr olsana topraq təki bərk sən kişisən, istəyin salmaya əldən ələ, ovsarlıyasan sən kişisən, kar koru kəl keçəli manlamasan sən kişisən (istəyin: həvəsin. nəfsin). (manlamasan: ayıblamayasan)
-beli üstün, dik, bərk tutduran gəmik: onqurqa. omqurqa. bel gəmiyi. bel tirəsi. bel üstünü. onqura. qonqura. tiriz. güvən. küvən. güpən. güpər. sütuni fəqərat. - güpənin qırılsın.
-kündə, daş, bərk nərsəni aralamaqda, bölməkdə işlənən dəmir tikə: küsgü. kösgü. çökgü. küsgüc. kösgüc. çökgüc. köşgüc. qəmə.