Turuz söZLÜGÜ 15-01-2017 1395- III 18 400 Başlıq Bey Hadi

toqanc toxanc. toxac. toxaş. toxuş. toxuc. toxunc. toxnuş. toxnuc. quruş. çapınc. çapıc. çapış. çarpınc. çarpıc. çarpış. saxtar.

toqanı -yanan ilə kül olma, hər tikana gül olma, qaçsa əlindən bəxdin, bırax bəxdin qoy qaça, qaçan bəxdə qul olma, bəx dediyin əlində, biri öldü biri doğar, quyla itsin öləni, əlində tut doğanı.

toqar -heç bir yalan doğrucana doğrulmaz, yalan doğar quyruqlanar qırılmaz. (doğrulmaz: tovcih olmaz)
-bəsli gecə dan doğar. (bəsli : boylu)
-yanan ilə kül olma, hər tikana gül olma, qaçsa əlindən bəxdin, bırax bəxdin qoy qaça, qaçan bəxdə qul olma, bəx dediyin əlində, biri öldü biri doğar, quyla itsin öləni, əlində tut doğanı.

toqarqan doğarğan. tovarğan. toğarğan. bolarğan. bol bol. sıx sıx. sulumlu. bərəkətli. saysız (sınırlı. qısıtlı). {# kovarğan (moğol) seyrək. səğrək. səkrək. seydəm. saldan. sayğan. kəm kəm. aralıqlı. arada bir. endik. endər. az tapılan, bulunan, görünən. azaraq. araraq. ayaraq. çox az. tənik. (# tünük) dar. qıt. qırtaq. nüdrətən. nadir. nadir halda. nadirən. ziyq}.

toqaş toxaş. toxanc. toxac. toxuş. toxuc. toxunc. toxnuş. toxnuc. quruş. çapınc. çapıc. çapış. çarpınc. çarpıc. çarpış. saxtar.

toqazlamaq taxazlamaq. tökəzləmək. səkmək. ayağı taxılmaq.

toqçal toxçal. saltav. salçav. qapçal. çitçal. 1. qatar biçimində, toplum durumda birbirinə bağlanmış, bir yerə yığılmış nərsələr. məcmuə. müctəme'. totalitə. toplam. 1. kompozisyon. 1. sırvıc. uğdə. təəssüb. 1. koleksiyon. 1. toplanmış ea'nə, ianə. 1. qarmaşıq. hər hankı bir nəyin qarışığı, biləşiyi. kompilikə. kompileks. biləşik. muğləq. mö'zəl. (zıplatın) mürəkkəb. - alçağlığ, üstünlük salçavı: aşağılığ, süperyorluğ duyqusu. 1. bılok. sitə. -salçav sayı: kompileks sana.
- kompilekslik: salçavlıq. güclük. soxsuluğ. müşgülat.

toqqanı -düğməni, toqqanı, hoqqanı ilgəyinə keçirmək: qapdırmaq. girələmək. girgələmək. ilgəkləmək. iləkləmək. ilikləmək.

toqquza -birdən doqquza dək olan sayılar, ədədlər, sadə ədədlər: yala sayı. sayığ sayı.

toqla -könüldəkin gözləmə sən ağızdan, bəsib toxla dosd olamaz yavuzdan. (yavuzdan: əğri. yağu).

toqlamaq toğlamaq. tovlamaq. sərimək. sarımaq. sırımaq. burmaq. bükmək. dəngitmək (> tənidən (fars)}. {# səritmək: salmaq. açmaq).

toqlatmaq toxlatmaq. toxdatmaq. toxnatmaq. sıntıtmaq. singitmək. dincəltmək. rahatlatmaq.

toqluq toxluq. 1. ətinə dolqunluq. səmizlik. köklük. şişmanlıq. 1. səmizlik. şişmanlıq. ətinə dolqunluq.
-toxluq nə deditməz, para nə editməz, aclıq nə yeditməz.
-aclıq tokluq, gülüv yığlav, eylik pislik dinsiz olub, dilsiz doğub. (gülüv: gülmək). (yığlav: ağlamaq) .

toqluqtan -toxluqdan uysallaşan, təmbəlləşən: səmirgin.

toqluqu -gözü əllərdə qalan, könül toxluğu görməz.

toqma doğma. silik. bayağı. kortol. kortul. qara nərsə. olunmasına, görünməsinə qolayca alınmış, öğrənilmiş nərsə. adi. mə'muli. - silik kişi. - silik öğrətmən.

toqmaq 1. doğmaq. quzulamaq. qozlamaq. balalamaq. 1. toxmaq. salman.
-uzunsov, yoğun, ağır toxmaq çeşiti: sallama. salman. salman toxmaq. güpsə. güpsük. (paltar yumaqda, küncüd, cəviz halvası çalmaqda işlənir)
-salman toxmaq: sallama. salman. güpsə. güpsük. uzunsov, yoğun, ağır toxmaq çeşiti. (paltar yumaqda, küncüd, cəviz halvası çalmaqda işlənir)
-yaşlılıqda uşağ doğmaq: güzləkləmək.
-kötülərdən yaxcılığı umarsan, toxmaq başda çomağıvı yığarsan.

toqmalıq -evlənmə yolu ilə doğmalı: soğun. sığın. (soxun) sınar. sınğar. sinsar. sınsar. qohum. əqrəba. səbəbi qohum. nisbət. - bir törəli sinsarımda yoxdu.

toqmatan -doğmadan qolay boğmaqdır, qurmadan qolay yıxmaqdı.

toqnatmaq toxnatmaq. toxdatmaq. toxlatmaq. sıntıtmaq. singitmək. dincəltmək. rahatlatmaq.

toqnuc toxnuc. toxnuş. toxanc. toxac. toxaş. toxuş. toxuc. toxunc. quruş. çapınc. çapıc. çapış. çarpınc. çarpıc. çarpış. saxtar.

toqnuş toxnuş. toxnuc. toxanc. toxac. toxaş. toxuş. toxuc. toxunc. quruş. çapınc. çapıc. çapış. çarpınc. çarpıc. çarpış. saxtar.

toqnuşmaq toxnuşmaq. toxuşmaq. güpüşmək. çapışmaq. çarpışmaq.

toqrama -üstündə ət, odun baltalama, doğrama kütəsi, kütüyü, kötüyü: sapanğ. (< sapmaq: çıpmaq).

toqran -orçın toyran (toğran) özəl yer, durum: bağral. sektör (< sekarri (sək <> kəs) kəsmək) bölgə. bəxş. iqlim. yörə. məhəllə. ilçə. elçə. nahiyə. hovzə. dayirə. belt. bölək. bilok. band. zon. rejyon.

toqru doğru. 1. düz. 1. anıq. otantik. gerçək. həqiqi. bəlgələnmiş. 1. anıqlıqla. işəncliklə. kirtinğlə. bəlgələnmiş. gerçək. otantikman. həqiqi. 1. dinğ. tinğ. (çinğ. sinğ). həqiqət. - dinğçi. tinğçi. çinğçi. sinğçi. siniçi. həqiqətcu. 1. dorut. doruc. durut. duruc. sağ. sağlam. onğ. önğ. onğat. oğat. onat. iyi. güclü. daynaq. dayqan. dadnaq. dadqan. acar. çağal. çağqal. sağlı. sağal. sağqal. 1. sağat. sağlı. sağın. səlamət. sağ olan. - sağda kişi. - sağdalığ keşikçisi. 1. sağat. sat. 1. sağı. sağlam. səhih. gün. iyi. uyqun. onat. gərçək. gerçək. 1. sağday. sayaq. sıyaq. sağ. sağat. düz. - sağqoy söz. 1. sağday. sayaq. sıyaq. doğru. gerçəkdən. ciddən. 1. sağat. sağdın. sapsağ. səhih. - sağatına varmaq. 1. salım. salim. sağ. salğım > sağlam. sağlım. sağdım. gerçək. 1. sağlam. onğat. oğat. onat. keçərli. olqamır. onqamır. - sağlam qanıt.
- çatar barğa doğru yük, tuşlar amac doğru ox.
-(yanılmadan doğru yollar alınmaz) . -yaşam yolu dolambac, yanılmadan alınmaz.
-doğru dosluq oxşarı var sağlığa, gözə gəlməz biri əldə, biri təndə varikən.
-doğru düzler talandı, doğruuqlar yalandı.
-doğru soru, sorağın yarısı. (sorağın: yanıtın. cəvabın)
-dışa doğru çəkik, yığıq: tomurtuq. (# somurtuq: içə doğru çıxıq, yığıq. )
-içə doğru çıxıq, yığıq, avuca, belə yerləşən düğün, qopa: somut (# tomut: dışa doğru çəkik, yığıq, düğün)
-doğru dürüst: doğus dürüst. içli dışlı. səlim. tutşı. tutşu. tuştu. gəlişgin. yoğursaq. yoğsaq. yaxın. isrik. isti qanlı (xungərm) yarsıy. yastağ. (qavışsın. yumuşaq. yola verən) ilisin. insinik. inənc. çin sıtqılıy, çıtqılıy. sındıq. sinsir. sinbat. içdən. candan. canciyər. muxlis. sadiq. səmimi.
-doğru nədənlərə toxunmadan sözü sözə satma, söz aldağac: savsata. səfsətə. çaxnaş. sözü buruşdurub, dolaşdırıb, istədiyi sonucu çıxarma.
- sır doğru: lap düz. {sır: sir: yanaşan sözün anlamına ''doluluğ, çoxluğ, tamlığ, teyxalığ'' anlamın artırır}
-yana doğru gedmək: saylamaq. sayalamaq. salvamaq. salçamaq. saçalamaq. saypıvermək. salpıvermək. - yol sayıl (sıyıl. səsov. yapır. yapın. hamar) olmadığından arabanın yükü sayalır (salvır, saçalır)
-içə doğru bükük, əğri: sınğıl. - sınğıl sınğıl yerimək: belin büküb yerimək.
-dosdoğru: sağqoy. sağsov. sağday. sayaq. sıyaq. dimdik.
-belin aşağı doğru sarılan bölümü: sağıq. sağır. sağra. sayra. səğrə. səyrə. götlə bud bölümün sağrıq, axışıq, yuvruq, qovsulu biçimi.
-doğru büğrü: sağta satğa. düz əğri.
- sabaha doğru: yarına doğru.
-doğru kişi versə sözü ötürməz, heç bir kölgə artıq boya götürməz.
- doğru səkir: düz atıl.
-içə doğru çıxıq, yığıq: somurtuq. (# tomurtuq: dışa doğru çəkik, yığıq)
-iğnə kimi iticə, sivri dışa doğru çıxıq biçim:soka. soxa. soba.

toqrucana -heç bir yalan doğrucana doğrulmaz, yalan doğar quyruqlanar qırılmaz. (doğrulmaz: tovcih olmaz).

toqruqumuz -yanlışımız, doğruqumuz yaşam içrə olalı, üzülsəndə, süzülsəndə budur yasa duğalı. (budur yasa duğalı: təbii qayda budur).

toqrulmaq doğrulmaq. sağalmaq. sağılmaq. - qartal toyuğu imləyib, göydən üstünə sağaldı.

toqrulmaz doğrulmaz. tovcih olmaz . -heç bir yalan doğrucana doğrulmaz, yalan doğar quyruqlanar qırılmaz.

toqrultmaq -nərsəni bir yönə doğrultmaq, fırlatmaq, atmaq, qoymaq:salmaq. - suya daş salmaq. - işə salmaq. yada salmaq.

toqrultusuna - düz cızqı doğrultusuna, gözün alabiləcəyi sınır içindəki sərik, mənzərə, yer, toprağ: göz önündə, düz cızqıda bulunan, gözün alabiləcəyi. sıyrım. sıyırım. sıyırdım. (nərsənin uzunlaması).

toqruluq doğruluq. 1. sağılıq. sağlıq. sağlamlıq. oluşluq. olquşluq. səhihlik. səhhət. iyilik. onatlıq. uyqunluq. gərçəklik. gerçəklik. 1. sağlıq. sağdınlıq. uyqunluq. nikukarlıq.

toqrunu -eski aldışı qayuq çoğunun, oğrunu qoysun, doğrunu tuşsun. (tuşsun: tutsun). (qayuq çoğunun: qəhbə, namət fələyin).

toqrusu - dop doğrusu: çinğ çini. çin çini. lap həqiqəti.

toqrusuna -göz, pəncərə düz, doğrusuna ala bilən görüntü, çevrə, mənzərə: sıyrım. sıyırım. sıyırdım. (nərsənin uzunlaması).

toqruuqlar -doğru düzler talandı, doğruuqlar yalandı.

toqşan doğşan. güvəgən.

toqtanış toxdanış. sıntış. singiş. dincəliş. rahatlanış. huzur buluş.

toqtanlıq toxdanlıq. toxdayın. gürə. gürəli. gürək. gürəc. gürəvin. gürəcin. güvə. güvəli. güvək. güvəc. güvəcin. dinc. axlat. yağlat. dinli. dinəli. rahat. asayişli. rifahlı.

toqtanmaq toxdanmaq. salqınmaq. sinğinmək. sininmək. sınğınmaq. sınınmaq. istirahət edmək. - çox yorqunsuz, bir az salqının.

toqtasın toxdasın. yetişsin. dolsun. çatsın. -mənim əlimə bir tümən toxdasın.

toqtatasan toxdadasan. yoğasan. oxşayasan. dərman edəsən. -qırıq könül yiyəsi, dərdi çoxdur deyəsi, çalış alıb yoğasan, iç keçmişin yuğasan.

toqtatmaq toxdatmaq. 1. toxnatmaq. toxlatmaq. sıntıtmaq. singitmək. dincəltmək. rahatlatmaq. 1. salqınlatmaq. sinğitmək. sinitmək. sınğıtmaq. sınıtmaq. istirahət vermək. 1. -özünü yerləşdirmək, toxdatmaq, rahatlamaq: sınğarmaq. singirmək.

toqtay toxday. toxdayın. tincay. tıncay. sin. sim. dinsəl. asudə. asayişli.

toqtayın toxdayın. 1. toxdanlıq. gürə. gürəli. gürək. gürəc. gürəvin. gürəcin. güvə. güvəli. güvək. güvəc. güvəcin. dinc. axlat. yağlat. dinli. dinəli. rahat. asayişli. rifahlı. 1. toxday. tincay. tıncay. sin. sim. dinsəl. asudə. asayişli.

toqturuş - utqorlar sınığını toxduruş: (sınığ: sınam. imtahan. azimayiş). atom quralları, nüvə silahlar yarışması durdurma.

toqub -aclıq tokluq, gülüv yığlav, eylik pislik dinsiz olub, dilsiz doğub. (gülüv: gülmək). (yığlav: ağlamaq) .

toquc toxuc. toxanc. toxac. toxaş. toxuş. toxunc. toxnuş. toxnuc. quruş. çapınc. çapıc. çapış. çarpınc. çarpıc. çarpış. saxtar.

toqum - başlığa (cəmiyyətə) görə doğum oranı, nisbəti: doğuş orun. (oran: orun. nisbət. yüzdə dər səd. reyt).

toquma toxuma. toxuntu. sarqac.
-toxuma dəzgahında parçanın sarılan çubuğu: sarman (> sərmən).
-toxuma araclarından tökülən qırıntılar: (darax dibində qalan) incə, qıssa qıllar. kürküt. körküt. çürçüt. çörçüt. tiftih.

toqumaq -səbət toxumaq: savdıclamaq. səbətləmək.

toqumata -su qırağlarında yetişən, səbət toxumada işlənən, əsnək, əğilgən, yumşaq dallı ağac: söğüt. söyüt. dal.

toqumata - toxumada ipləri tutan ağac: sıyırqı.

toqun toxun. yoğun. sıxı. sıxığ. tıxız. tıkız. öz. özlü. mütərakim. -qazların sıxılcan.

toqunan -incə şüvlərdən, zuğlardan hörülərək toxunan qab: səbət. çəpət. sələ. çələ.
-incə, yaş çubuqlardan toxunan, çubuğ araları açıq, səpik səpik, aralıqlı qalan qab: səbət. səpət. (səpsəp) (< sapmaq. səpmək. (< sap: tel. çubuğ) savın. sağın. - kiçik səbət: sələ. səlpə.

toqunc toxunc. toxanc. toxac. toxaş. toxuş. toxuc. toxnuş. toxnuc. quruş. çapınc. çapıc. çapış. çarpınc. çarpıc. çarpış. saxtar.

toqunca - dalqınlıq qaçırır uykularımı, kimsələr biləmir acılarımı, bir yadın oluram gecə olunca, illər ötür ata dan ışıq doğunca. (yadın: kəndinə yabancı).

toqunmaq toxunmaq. 1. yoxunmaq. yaxınmaq. bərxurd, mültəfit olmaq. 1. küymək. qorlamaq. yandırmaq. pis etgiləmək. pis tə'sir edmək. - bu söğüşlər onu küydü.
-bəlli bəlirsiz, yüngülcə dəğmək, toxunmaq: . yoxlamaq. - bu gün təprəm üç kərə yoxladı. - bu bir keçəri yoxlamadı, kəsin sınavlar ilərdədir.

toqunmatan -doğru nədənlərə toxunmadan sözü sözə satma, söz aldağac: savsata. səfsətə. çaxnaş. sözü buruşdurub, dolaşdırıb, istədiyi sonucu çıxarma.

toqunmuş -incə qamışlardan toxunmuş tutu, pərdə: saratuq. alaçığ. alaçiğ. sərapərdə.
-iri ilməkli, baca baca toxunmuş qab, torba: ağac səğələrindən, dallarından hörülmüş qab. savat. savıt. səbət. savdıc. səğdic. səğədic.
-çubuqdan toxunmuş yekə səbət, sələ: küvə. küfə.

toquntu toxuntu. toxuma. sarqac.

toqunturmaq - söz toxundurmaq, ilişdirmək: iğnəli qonuşmaq.

toqunub -oğuq, oğulmuş, döğülmüş nərsənin irisin narınından ayıran, incə tellərdən toxunub, qasnağa çəkilmiş ayqıt: sıvalağ. sıvalqaq. (sıvdıran, süzdürən asac). ələk.

toqur -çoxdan durub düşman toxur torunu, bağlı qoyur türkcə açan okulu.

toqus 1. doğus. salıt. rast. dürüst. ustuvar. 1. toxuş. toxanc. toxac. toxaş. toxuc. toxunc. toxnuş. toxnuc. quruş. çapınc. çapıc. çapış. çarpınc. çarpıc. çarpış. saxtar.
- doğuş orun: başlığa (cəmiyyətə) görə doğum oranı, nisbəti. (oran: orun. nisbət. yüzdə dər səd. reyt)
-doğus dürüst: doğru dürüst. içli dışlı. səlim. tutşı. tutşu. tuştu. gəlişgin. yoğursaq. yoğsaq. yaxın. isrik. isti qanlı (xungərm) yarsıy. yastağ. (qavışsın. yumuşaq. yola verən) ilisin. insinik. inənc. çin sıtqılıy, çıtqılıy. sındıq. sinsir. sinbat. içdən. candan. canciyər. muxlis. sadiq. səmimi.

toquşmaq toxuşmaq. 1. toxnuşmaq. güpüşmək. çapışmaq. çarpışmaq. 1. söktüğüşmək. söğüşmək. savaşmaq. vuruşmaq.

toqutan -quzey doğudan əsən yel: qurumyeli.

toquyan - sən açdığıvı aç (yapdığıvı yap), toxuyan toxuyubda, bükərdə. (sən yazdığıvı yaz, əğirən bükür).

toquyla - yol tamam buruq burğanıyla, eni toquyla yoxlanıldı:yol sızrıldı.

toquyubta - sən açdığıvı aç (yapdığıvı yap), toxuyan toxuyubda, bükərdə. (sən yazdığıvı yaz, əğirən bükür).

tol dol. həq. huquq.

tola dola. sar. - o qərqərəni sağıb bu birinə sar. (sağmaq: açmaq. boşaltmaq. çözmək). ( sarmaq: 1. dolamaq. 1. doldurmaq).
-kötü gördün üz vermə, yaman gördün yol vermə, iyi tapsan qolun dola boynuna, yala yolun ipək döşə yoluna.

tolab dolab. çərx. çığrıq. cəhrə. sarqac.
- yekə dolab: sərgən.
-saldolab> sərdaba: yer altı dərin saxlağ, ambar.

tolama -başa bağlanan dolama:sarqa. > səllə. sələ.

tolamaq dolamaq. sarmaq.

tolambac -yaşam yolu dolambac, yanılmadan alınmaz. (yanılmadan doğru yollar alınmaz).

tolambac -gəzəgən, dolambac qonağlıq: el içində, tanış tunuş arasında, sırayla savılan, verilən qonağlıq. soğduc. sovduc.

tolan - dilin dolan başına, el qadasın al vədəsində!.

tolanan -açıq saçıq, çalıq, pozaq, cılf, mübtəzəl geyinib dolanan: sərgiçi.

tolananlar - sarqınsı dolananlar: aşiq mə'şuq. (aşiq mə'şuq: sarqın. söycüt. süycüt. sövcüt. süycüt. sevcit. səvcit).

tolanıb -dolanıb dolanıb gəlib doğanağa çıxdı: sara sara sarıb gəlib sarısına çıxdı. bura bura buruşub gəlib burcağa (çəkirdəyə) çatdı. dolayı dolayı gəlib mətləbə çatdı.

tolanıb -yavaş yavaş gəzişib, dolanıb, baxmaq: seyilmək. seyrənmək. seyginmək.

tolanmaq dolanmaq. sarlanmaq. - o da özü üçün sarlanır.
-açığlıqda gəzinmək, dolanmaq: sərğildəmək. sələnğdəmək. sələnğləmək. seyrənğdəmək. seyrəndəmək. sərindəmək. sərildəmək. səlgildəmək. sənğildəmək. - siz gedin, biz biraz sələnğdəyib gəlirik.
-çöldə bayırda, eşikdə dolanmaq, gəzişmək, yolğarmaq: salyanmaq. bayralmaq. sayrılmaq. saylınmaq. səyrilmək. səylənmək. seyrilmək. seylənmək.
-sərgərdan dolanmaq < sərğildəmək. sərildəmək. səlgildəmək. sənğildəmək. avara dolanmaq. işsiz gücsüz dolaşmaq.
-avara dolanmaq: işsiz gücsüz dolaşmaq. sərğildəmək. sərildəmək. səlgildəmək. sənğildəmək. > sərgərdan dolanmaq.

tolantıran -çoğan (< çoğ, çox xan), toy yığvasın dolandıran: sırbaş. sırıbaş. sırabaş. toyxan. toyxanı. tamata. tamada.

tolantıran dolandıran. səkəgər. səkrəgər. saxtakar. atlatan. mütəqəllib.

tolantırıcı dolandırıcı. səric. sərci. sarıc. sarcı. gərdanəndə.

tolar -bir dağ cumar, min dərə yarar, min dərə dolar, bir dağ olar.

tolaşan dolaşan. sərici. səritən. sərtən. gəzən. səyyar.
-əlayağa dolaşan: sarsataş. salsataş. sırsataş. sırnaşıq. başbəlası. - buda bizə sarsataş oldu.
- sövələnən. işsiz gücsüz dolaşan kimsə: söv söv (sav sov) sırıb gedən.
- işsiz gücsüz dolaşan kimsə: söv söv (sav sov) sırıb gedən. sövələnən.

tolaşıb - yeriyib, dolaşıb durmaq: yol salmaq.

tolaşıq dolaşıq. 1. buruşuq. sarmaşıq. sarışıq. (mübhəm. ibhamlı) sarqıq. - sarışıq söz: anlamağı güc söz. 1. sarma. buruşuq. - sarma yol. dağ yolu.

tolaşım dolaşım. dönşüm. döğək. dəğərək. peryod. sikl.

tolaşqa dolaşqa. solaşqa. sovlaşqa. sovaşlağ. gəzişgə. gəzişlik. park. gərdişqah. saylağ. saylanğ. səyləğ. səylənğ. seylək. seyləğ. (sayılqa. saylanqa. səyləngə. seyingə. seyləngə. salyanğa).

tolaşma dolaşma. solaşma. sovlaşma. sayrılış. saylınış. səyriniş. səyləniş. seyriliş. seyləniş. salyanış. bayralış. (çöldə bayırda, eşikdə) gəzişmə. gəziş. gəzi. yolğarma. yolğarış. səyahət. gərdiş.

tolaşmaq dolaşmaq. sərimək. səritmək. sərtimək. gəzmək. yerimək. seyr edmək.
-boş gəzişmək, dolaşmaq: salqamaq. salqanmaq. sallanmaq. salqışlamaq.
-avara govara gəzib dolaşmaq: sırsıraqlamaq. sərsərəkləmək.
-aylaq aylaq dolaşmaq, gəzinmək, sallanmaq, üşənmək, bəkləmək: sərinmək. pərsələmək.

tolaştırıb -sözü buruşdurub, dolaşdırıb, istədiyi sonucu çıxarma: savsata. səfsətə. çaxnaş. doğru nədənlərə toxunmadan sözü sözə satma, söz aldağac.

tolatmaq dolatmaq. sarlatmaq. - bunu ona, onu buna sarlat, bərk dursun. - bunuda ona sarlat.

tolayan - sap dolayan: sap saran. ( sarmaq: 1. dolamaq. 1. doldurmaq).

tolayı -dolayı dolayı gəlib mətləbə çatdı. sara sara sarıb gəlib sarısına çıxdı. bura bura buruşub gəlib burcağa (çəkirdəyə) çatdı. dolanıb dolanıb gəlib doğanağa çıxdı.
-gizli, əğrim, dolayı yoldan axıb gedmək: səğirmək. səğrimək.

tolayıbən dolayıbən. : dönük verərək. dövr vuraraq. . -sansız yaman tuşlayacaq yaşamın, hünər odur dolayıbən keçəsən, bəs bəllidir yaman basar eyini, sinə gərib döğüşünə girəsən. (sansız :saysız).

tolça dolça. küvşat. küşat. köşat.

toldurulmuş -pambıqla kip doldurulmuş, basılmış nərsə, yastıq: sıxpaxta.

tolqun -ətinə dolqun: səmiz. şişman. tox. kök.

tolqunluq -ətinə dolqunluq: səmizlik. toxluq. köklük. şişmanlıq.

tollu dollu. həqli.

tolluq dolluq. huquqi.

tolluqmaq dolluqmaq. huquq qazanmaq.

tolma dolma. sərsəm < sərpəm. sərləm. sərcəm. sərgəm. sərgək. sərpik. salsağ. sarsağ. sərək. sərik. alan. meydan. - bu sərik, bu sapıq: bu ala bu ara: bu meydan bu şeytan.

tolmaq dolmaq. 1. tıxılmaq. basılmaq. qapanmaq (# solmaq: açılmaq. boşalmaq). 1. sınğmaq.

tolmaya -sirnəşibsin dolmaya, olsun bir gün olmaya. (sirnəşibsin: dadanıbsın).

tolmuş - gilas kimi dolmuş gəzləri: sağuq dolu gözləyu.

tolsa -ürək dolsa dil deyər, it istəyisə hürər.

tolsun dolsun. toxdasın. yetişsin. çatsın. -mənim əlimə bir tümən toxdasın
-söz olsun, torba dolsun: işsiz qalmayıb, gərəksiz qonuşmaq.

toltum -doldum boşaldım gahdan, hammı köçdü yanımdan, doymaq yaşam dadından, boş sözlərdən sayılmış, çox azlığın bu boşluğa inanmış.

tolturma doldurma. (# seçməcə:seçmə. seşməcə. seçərək alınan nərsə. ürək istəyən. seçilə bilən nərsə. - bu bazarda doldurma satılır, seçmə satı yoxdur) .

tolturmaq doldurmaq. 1. sınğıtmaq. yerləşdirmək. 1. sarmaq. (# sağmaq: açmaq. boşaltmaq. çözmək). - sap saran: sap dolayan. - sap sağan: sap açan. - o qərqərəni sağıb bu birinə sar. - biri sarınır biri sağılır. sarınan kim, sağılan kim: yoğunan kim, soyunan kim. - ey sardığın sağan dünya. - sən sardığın sar, o sağdığın sağacağ. - biri yükün sarır, biri yükün sağır: sarığın, ipin açır.
-nərsəni ağzına dək tıxa basa, silmə doldurmaq: küpüləmək.
-nərsəni tıxaraq, basaraq doldurmaq: köçlətmək. köçüləmək. köçülətmək. küsüləmək. küsülətmək. küslətmək.

tolturulmuş -(aşıq oyununda) qurquşum sıxılmış, doldurulmuş ən ağır, samballı aşıq: sıxqa. > sikkə. sikgə. səqqə. - səqqəsi işdən düşmüş: gücdən gedmiş.

tolturultuqta - keçmişdə alım satımda, başınacan doldurulduqda bir dartı, ölçü qabı: qırqılım sağı. (qırqılım: qıpqılım: başınacan) .

tolu dolu. sınğaq. sınaq. (> səngək (fars)}.
- çin dolu kişi: çox bilgili adam. {tınğ. dınğ. (çınğ. çinğ. çin. sınğ. sın. sinğ. sin. çıl. çil) başına artırıldığı sözə teyxalıq, doluluq anlamı artırır}.
- çünğ dolu göl: tambalab (ləm bə ləb) dolu olan, dom dolu göl. {tınğ. dınğ. (çınğ. çinğ. çin. sınğ. sın. sinğ. sin. çıl. çil) başına artırıldığı sözə teyxalıq, doluluq anlamı artırır}.
- sağuq dolu gözləyu: gilas kimi dolmuş gəzləri.