Turuz söZLÜGÜ 15-01-2017 1395- III 18 400 Başlıq Bey Hadi

tıqılmaq tıxılmaq. dolmaq. basılmaq. qapanmaq (# solmaq: açılmaq. boşalmaq).

tıqımaq tıxımaq. tikmək. sırımaq. sığımaq.

tiqinə -dikinə uzanan, boylanan ağac: sarağac. salağac. salğac. qələmə.

tiqinmiş -seyrək, incə, yumşaq yapılmış (səpilmiş, sərilmiş, tikinmiş, işlənmiş) nərsə: sırğım. - sırğım qar: qırov. - sırğım tikiş: sırıma. sırma. - sırğım boyalı: açıq boyalı. - sırğım al boya: ət rəngi.

tiqinti -neçə qat tikinti, bina, saxtıman:sarqac.

tıqır - dığır daş: sırvac daşı. yuvağ. sürgü. silindir. tapan. qəltək. loğ.

tiqir - sıtana papaq tikir, cıddana başmaq. (sırtın: sıtan. şeytan).

tıqırlatmaq dığırlatmaq. yoğulamaq. qoğulamaq. (ğəltandən). - bu daşları ayağınla qoğula qırağa.

tıqırlıq tıxırlıq. şişmanlıq. şişginlik. qıcırlıq. qocurluq. kotulluq. köküllük. kötüllük. doluluq. kirtillik. kitrillik. kopanlıq. qopanlıq. gursuqluq. gürüşlük. gürüşlülük. guruş. topluluq. topuçluq. gömbəlik.

tiqiş - sırğım tikiş: sırıma. sırma. {sırğım. seyrək, incə, yumşaq yapılmış (səpilmiş, sərilmiş, tikinmiş, işlənmiş) nərsə}.
-tikiş sayağı: sabay. çabay.
-tikiş yeri: sınar. - şalvarımın ağı sınarından sökülüb. - sınarları yaxcı ütülənməmiş.
-iri tikiş: sırıç. sırç (< saç. saçı) kök tikişi. atlı qarışqa tikişi.

tiqişi -kök tikişi: sırıç. sırç (< saç. saçı) iri tikiş. atlı qarışqa tikişi.

tiqişlə -aralıqsız, incə tikişlə tikmək: sırıtmaq. sırımaq. sığımaq. sığıtmaq. sığınlamaq. çitələmək. kitələmək. kökləmək.
-aralıqlı, iri tikişlə tikmək: sırıtmaq. sırımaq. sırınlamaq. sızırmaq. sızırlamaq. kökləmək.

tiqişləri -sırınan nərsənin incə qalınlığına görə tikişləri işgə, iri olur: sırımaq. hər nəyi yorqan döşək kimi, içi yünlü, parça qatlı olan qalın nərsələri, sırım sırım, rədif rədif hər yanın iğnəsaplamaq, tikmək.

tıqız tıxız. 1. tıkız. sıxı. sıxığ. öz. özlü. yoğun. toxun. mütərakim. -qazların sıxılcan. 1. tığız. sipəsip. kipəkip.

tıqızma -sıxılma, tıxızma, mütərakimlik nitəliyi: . sıxılıvcan_. sıxlıvcan. (lıvcan: qabil. - lıvcanlıq: qabiliyyət). yoğuluvcan. yoğluvcan. - qazların sıxılcanlığıv: qabiliyyəti təraküm.

tiqqə dikgə. düggə. taqqa. saqqa. səkgə. 1. birdən. tax deyə. - saqqa əlin çəkdi. - taqqa durdu. - taqqa tormuza basdı. 1. səkə səkə. daşlana daşlana. - səkgə danışma. - çox diggə düggə uşağdı.

tıqlaşmaq -artığına çiğləşmək, ciqləşmək, tıxlaşmaq, bərkimək: siğinsimək. sirinsimək. sırınsımaq. çiğinsimək. (siğ < çiğ: bərk. boş, gəvşək olmayan) üzə salıb dayanmaq. sırtılmaq.

tıqlatı tıxladı. it sırıdı. sıçdı. (sırımaq: sıvımaq. suvumaq. bulamaq). - keçə sırımaq. (sırımaq: sıvımaq. suvumaq. bulamaq). - yorqan sırımaq. (sırımaq: sıvımaq. suvumaq. bulamaq).

tiqləmək dikləmək. sibləmək. sinləmək. kibləmək. çıplamaq. oxlamaq. önəmsəmək. aldırmaq. dəğər vermək.

tiqliq diklik (üzbək)< dinclik. dişlik.

tıqlıqı -hər nəyin sıxlığı, tıxlığı, şiddətlisi: gür. gur.

tıqmaq tıxmaq. güvləmək. çox yemək.
- sözü ağzına tıxmaq: bir sözdə olurkən susdurulmaq.

tiqmə tikmə. tikmik. salma. salmıq. ağac qələməsi, fidanı.
-neçə nərsəni birbirinə qatma, tikmə üçün yılım, çəsb: sırışı. siriş. çiriş. kiriş. sırac. çirək. siriş. (< sırıtmaq) (sıraclamaq: sirişləmək. kirişləmək) kitiş. (< kitmək) (sirişm (fars)}. sürüş.

tiqmək tikmək. 1. saplamaq. sapıtmaq. çaplamaq. çapıtmaq. sapdırtmaq. çapdırtmaq. sancmaq. saşmaq. taxmaq. çaqmaq. keçirmək. ilişdirmək. tutdurmaq. yerləşdirmək. salmaq. 1. saplamaq. təpcəmək. əkləmək. 1. sapralamaq. salğalamaq. bolluqda ağac salmaq. 1. tıxımaq. sırımaq. sığımaq. 1. sırımaq. nərsəni nərsiyə sarımaq. bükmək. 1. tikəmək. kitdəmək. çitəmək. sırıtmaq. sıxıtmaq. bəddəmək. 1. dikmək. salmaq. əkmək.
-salxım biçimində tikmək: saçaqlamaq.
-aralıqlı, iri tikişlə tikmək: sırıtmaq. sırımaq. sırınlamaq. sızırmaq. sızırlamaq. kökləmək.
-aralıqsız, incə tikişlə tikmək: sırıtmaq. sırımaq. sığımaq. sığıtmaq. sığınlamaq. çitələmək. kitələmək. kökləmək.
-uzun uzadısı, sırayla düzmək, tikmək: sıramaq. sırımaq. - yorqan sıramaq.
- yorqan tikmək:yünü iki parça arasına yayıb tikmək. yorqan sırmaq.
-hər nəyi yorqan döşək kimi, içi yünlü, parça qatlı olan qalın nərsələri, sırım sırım, rədif rədif hər yanın iğnəsaplamaq, tikmək:sırımaq. sırınan nərsənin incə qalınlığına görə tikişləri işgə, iri olur.
-göz tikmək: sallamaq. salğamaq. əl qoymaq. - niyə buna sallamısan.
-birbiri üsdə qoyub tikmək, qaldırmaq: sırıtmaq.
-neçə nərsəni birbirinə qatmaq, tikmək: sırıtmaq. sırşıtmaq. dalutmaq. dalıtmaq. məxlut edmək.

tiqmiq tikmik. tikmə. salma. salmıq. ağac qələməsi, fidanı.

tıqnaq tıxnağ. bağnaz. bağnağ. mütəəssib.

tıqnıqma tıxnığma. qanığma. qanığınma. doyuğunma. doluğunma. sıyğınma. sıyrınma. (> sir olma) dartqalanma. qatqalanma. çatqalanma. satqalanma. saturasion. işba' olma. (ərəbcədə istar. sətərə: örtmə. qapatma. istitar edmək. nərsəni görünməzin edmək) .

tıqrıq dığrıq (qəltək) şəpə. (təpə. çəpə. çapa) qoğuq. bəhmən.

tıqsalanmaq tıxsalanmaq. tuxsalanmaq. sıtqamaq. için çəkmək. munğlanmaq. büksələnmək. tüstələnmək. tütsələnmək (< düd: tüstü) oysalanmaq. qussələnmək. könüklənmək. mütəəssir olmaq. kədərlənmək. kitirlənmək. darılmaq.

tıqsalı tıxsalı. tuxsalı. sıtqalı. oysalı. qussəli. büksəli. tüstəli. tütsəli (< düd: tüstü) munğlu. darqın. könük. kədərli. matəmli. təəssüflü.

tıqsasız tıxsasız. tuxsasız. tüstəsiz. tütsəsiz (< düd: tüstü). səvigil. səpigil. tasasız. qaysız. munğsız. büksəsiz. oysasız. qussəsiz. qeydsiz. laqeyd. fikirsiz. (səbük bar) .

tiqsinmək diksinmək. 1. disginmək. səksənmək. sisginmək. səkinmək. istəksiz, könülsüz sıçramaq, atılmaq. 1. . disginmək. sıçramaq. silkinmək. səkinmək. - qulağı duyan kimi sıçradı.

tiqsinmək diksinmək. disginmək. səksənmək. siksinmək.

tiqsintirici diksindirici. səkcət. səkib. səkəli. səkincək. səkinəli. səknəli. səkdirici. səkic. şeşic. sesici. şaşırtıcı. çalıdan. çaltıc. qəribə. təəccüblü. çalıt. şaşıq. şaçıq. əcib. qeyri adi. - burda səkic nərsə yox. - çalıt çapıt: əcib qərib.

tiqsintirmək diksindirmək. disgindirmək. səkindirmək. səksindirmək. siksindirmək. (# sağındırmaq: sağındırtmaq. səğindirtmək. sərindirtmək. yumşatmaq. məhəbbət, iltaf, itifat edmək).

tıqsu tıxsu. gur, bol sulu olan. sırsu. sırsuv. sığsu.

til dil. sil. güc. alğı (sığar. sığım. təvanayi) tab. tov. təvan. niru. - alğınınca, qıl yaxşılıq: qıla alğınınca, yaxşılıq: başadığın qədər iyilik ed.
- silləsi qurumaq
-gül solar yapraq tökər qalmaz yaşıllıqdan bir iz, ayrı ölkə başqa topraq türklüğüzdə dil biriz.
-iç geçirsə, güc gedər, dil ölürsə , el ölər.
-ürək dolsa dil deyər, it istəyisə hürər.
-dil avçısı:siyinçi. sinçi. ayğaqçı. ayğac. casus.
-dil sevgisi coşmuş olur könüldən, batsan içə dalsan sözə görərsən, dil yoxdusa söz anlamı tapılmaz, söz yoxdusa heç bir qavram yapılmaz, başlar kütər, beyin küsər, heç bir kimlik arınmaz, nə bir duyqu, nə bir savsal, nə bir kimlik yarınmaz. (savsal: fəlsəfə). (yarınmaz: yaranmaz)
-dil sevgisi coşmuş olur könüldən, batsan içə dalsan sözə görərsən, dil yoxdusa söz anlamı tapılmaz, söz yoxdusa heç bir qavram yapılmaz, başlar kütər, beyin küsər, heç bir kimlik arınmaz, nə bir duyqu, nə bir savsal, nə bir kimlik yarınmaz. (savsal: fəlsəfə). (yarınmaz: yaranmaz)
- ördək uçar qaziylə, dil qorunar yaziylə.
- kəsgin qılıc dil durur, qansız izsiz öldürür
-sığırdil: uzun, ənli, qalın olan nərsə.
- dil saçaları: dil qolları, şö'bələri, inşiabları. (saça: qol. budaq. şö'bə. inşiab. firqə).

tilbasan dilbasan. boğazbasan. bir gərçəyin, olağın, vaqeiyyətin tərsinə tanıqlıq üçün qoyulan para, nərsə. rüşvət.

tilə -ürək sözlərin dilə gətirmək: sağınmaq.

tiləq dilək. 1. sevgi. ehtirs. 1. sınar. sinər. niyyət.
-kötü dilək düzgün yola götürməz, düz yol tutan hər gələnə əğilməz.
- dilək olsun: inşallah.
-bir ürək var min dilək, bir sevinci min çilək, çilək sevinc qarışıq, qoşalıqda birligində yaşırıq. (çilək: çilə. dərd).
-dünya malı yoxunsa çalış əldə edəsən, pulsuz dilək boşuna, ağız yeməz qarın qalar boşuna, diləklərin gələr olsa düşünə, para yoxsa qoyulmamış yoluna.
-iyilik, yaxcı dilək diləmək: kölün iyi tutmaq. iyiyə, yaxcıya düşünmək. xoşbinanə düşünmək. uyğu (iygi) sağınmaq.

tiləqlə -xoşluqları vurun başa, qəm çanağı dəysin daşa, ömür güdə arzu uzun , qıssa diləklə yaşa.

tiləqlərin -dünya malı yoxunsa çalış əldə edəsən, pulsuz dilək boşuna, ağız yeməz qarın qalar boşuna, diləklərin gələr olsa düşünə, para yoxsa qoyulmamış yoluna.

tiləqli -tutuşlu düşünüklü, diləkli könüllü, iradəli, müsəmməm bir işə girşmək:salınmaq. - bir amacda doğru doğru salınmaq üçün, o işi iyi düşünüb qavranmaq gərəkir.

tiləqtə -qay qadası uzaq olsun, gülüş diriş durağ olsun. (diriş: yaşam. oluş. həyat). (durağ: duraqlı. dəvamlı. həmməşəlik). (qız oğlan köçürəndə, birisin yola salanda iyi diləkdə bulunma sözü).

tiləmək -istənən bir durumu kökətmək, sağaltmaq, bərkitmək, doyrutmaq, təqviyət edmək istəmək, arzulamaq, diləmək, səna dua, edmək: sağınmaq. - oğlun yolun salıb, ona sağlıq, iyilik sağındı.
-iyilik, yaxcı dilək diləmək: kölün iyi tutmaq. iyiyə, yaxcıya düşünmək. xoşbinanə düşünmək. uyğu (iygi) sağınmaq.
-yarıdım (yardım) istəmək, diləmək: sığınmaq. sınğınmaq. (sın. sin: iç) yarsınmaq. yarsanmaq.

tilənçi dilənçi. pars. fars.

tilənçiliq - dilənçilik etmək. parsalıq edmək (fars).

tilənçiliqtə -dilənçilikdə alınan pul, bölük, yığılan gövət, ehsan, mə'rəkələrdə toplanan pul: parsa. - parsayı toplamq: dövrə vurub pul yığmaq.

tilənə -sayqı bəslə dəğər verənə, yox onaki sayqı dilənə!.

tilənib - dilənib, əl çatmaza qarşı söylənir: püf! sassıq əkən: bu nədir.

tilənsinmə dilənsinmə. dilənməyə enimli, əğimli, meyilli, ya öğrəngəkli olmaq. {sınmaq. sıyınmaq. sıyanmaq. sınınmaq. sıyınmaq. sıyanmaq. oxşanmaq. nərsənin sayağın, sıyağın tutunan kimi görünmək, meyillənmək}.

tiləntirtmək diləndirtmək. dilləndirtmək. sarsıtmaq. söyləndirtmək. söylətmək. deyindirtmək. deynitmək.

tiləş diləş. 1. diləyiş. sığaş. soraş. sorayış. soğaş. soğayış. iltimasi dua. 1. diləyiş. sığaş. soraş. sorayış. soğaş. soğayış. iltimas. 1. diləyiş. sığaş. soraş. sorayış. soğaş. soğayış. sığalış. sığlış. (səqliş (fars)}. sorağ. sorat. rica, xahiş. 1. diləyiş. sığaş. soraş. sorayış. soğaş. soğayış. sipas. minnətdalıq. həmd. şükr. lütf. mərhəmət. şəfqət. 1. sızak. sızık. iltimas. sorağ. sorat. soraş. sorayış. soğaş. soğayış. xahiş.

tiləşmək diləşmək. 1. didəşmək. söğüşmək. - gün boyu diləşirlər. 1. sağarmaq. sağqarmaq. yalvarmaq. iltimas, irtica' edmək.

tiləyi -diləyi sıra: diləyinə görə.

tiləyim -iş diləyim, yol yolağım, yar yarağım uğurlu.

tiləyiş diləyiş. diləş. sığaş. soraş. sorayış. soğaş. soğayış. 1. iltimasi dua. 1. iltimas. 1. sığalış. sığlış. (səqliş (fars)}. sorağ. sorat. rica, xahiş. 1. sipas. minnətdalıq. həmd. şükr. lütf. mərhəmət. şəfqət.

tiləyişmək diləyişmək. sığınmaq. sovranmaq. sovğanmaq. savranmaq. soraşmaq. sorayışmaq. soğaşmaq. soğayışmaq. iltimas edmək.

tiləyivə diləyivə. içivə. niyyətivə . -dediyin işivə uysun, duyduğun içivə.

tili -qaraçı, zərgəri dili: quşdili.
-quşdili: 1. qaraçı, zərgəri dili. 1. aldatıcı qonuşuq.

tilic dilic. soxa. sox. incə tıraşa. tiriş.

tilim -ağac, odun yarmada çatıq arasına sığdırılıb, qoyulub güpsənən dilim: siy. siğ. - dəmir siğ. - ağac siğ.

tilin - daşduzu çox siləmə, dilin qabar tökər. (siləmə: yalama).
- dilin dolan başına, el qadasın al vədəsində!
-dilsiz ellər yurtsuz qalır, yurtlu ellər dilin tapır. (tapır: tapınır. övür. sevir)
-öz elin, öz dilin ( -sayrac olsan öz bağında sayra sən). (sayrac: sayırğac. bülbül)
-satamazdın məni sən heç yabana, küymüş olsaydi ana, alca dilin. {(anadilin danan danalara (analara)}. (alca: qırmız). (yanar olseydi ana alca dilin: ay anam yanmış olseydi ağzındaki qırmız dilin).

tilinin -yaşam dedin iki dodaq arası, iyi olmaz dost dilinin yarası, yol dedigin uzaq değil şurası, gec qalmasan indi dursan yoluva, amac yolun başa yürüb yetərsən.

tilintə dilində. sözündə. -kişi gücü dilində. {kişi dediyin tuluğdur, ağzın açsan dağılır (yıxılır)}
- düşman çoxdan başlayıbdı tor qura, türkü qoymur öz dilində oxuya.
-ellərin tini dilində yatır, ellər ölür dilləri qalır. (tini: ruhu) .

tilivə -dilivə yalan, belivə palan.
-qayğılı qal elivə , sayqılı ol dilivə .

tillə -susqunluq dolu söz, danışmağa dillə göz, qulaq gəlir köməyə, beyin varsa kəllədə.

tilləntirtmək dilləndirtmək. diləndirtmək. sarsıtmaq. söyləndirtmək. söylətmək. deyindirtmək. deynitmək.

tilləri -ellərin tini dilində yatır, ellər ölür dilləri qalır. (tini: ruhu) .

tilli dilli. sözlü. sayrağ. sayrağı. sayruc. sağraş. sağrac. sağruc. qonuşqan. çənəçi. çalçənə. çərənçi. gəvəzə. çənəsi düşük. söz düşüyü. ağzı boş. boşboğaz. çox danışan, söyləyən. çəkəyi (çənəsi) açıq. (vərrac).

tilsiz dilsiz. səssiz.
-dilsiz ellər yurtsuz qalır, yurtlu ellər dilin tapır. (tapır: tapınır. övür. sevir)
-aclıq tokluq, gülüv yığlav, eylik pislik dinsiz olub, dilsiz doğub. (gülüv: gülmək). (yığlav: ağlamaq) .

tiltə - sözdə, dildə qalmayan: söz körüyü. - sözlə gəmi yeriməz.
-dildə sevən çox olar, işə gəlsən yox olar.

tim səm. təm. sum. tum. qapalı. susqun. səssiz. - tim ol: sus. qapan. - tim ed: susdur.

timar < tumar. sığac.

tımarlamaq 1. . tumarlamaq. sıvazlamaq. sıvatlamaq. sıyazlamaq. sıyatlamaq. sığazlamaq. sığatlamaq. sığəçləmək. sıvazlamaq. sivəzləmək. sivətləmək. siğəzləmək. siğətləmək. oxşamaq. nazlamaq. sımarlamaq. şımarlamaq. 1. silmək. siləmək. qaşağılamaq. boylamaq. oxşamaq.

tımıq dımığ. dumuğ. (durmuğ). bürc. göydələn.

tımtıq tımtıx. sımsıx.

timtiq dimdik. sağqoy. sağsov. sağday. sayaq. sıyaq. dosdoğru.

tin 1. sin. sim. qoş. ruh. 1. sins. qoş. ruh. sür. ispiri. espiri.
- tin salmaq: soluq alıb vermək.

tınaq tınağ. tingə. tınqa. mingə. beyin (brain (ingilis). tumağ. tüməğ (kəllə içində yumulu qalan yuvar bölüm) damağ. dəmağ. kəllə. qavrayış. mox. məğz. us. fəhm. fəhim. zəka'. zəkavət. huş. ağıl. dərrakə.

tınamaq sınamaq. dənəmək.

tınc dınğ. (tıxıc) tikə. çalbış. luqmə. - tıncıvı gəvə, sonası gəpə: tikəvi çeğnə, sonra danış. düşün danış.

tinc dinc. 1. gürə. gürəli. gürək. gürəc. gürəvin. gürəcin. güvə. güvəli. güvək. güvəc. güvəcin. axlat. yağlat. dinli. dinəli. rahat. toxdayın. toxdanlıq. asayişli. rifahlı. 1. >dik(üzbək). diş. aram. sillik_. silgik. silli. silik. sayaq. hay küysüz. - toy törəni sillik_. keçdi. -tək dur. (diklik (üzbək):< dinclik. dişlik).
- dinc ötürməmək. quyruğun braxmamaq. götünə girmək.
-biraz sakin, dinc, huzurlu: salcan.
- dinc sürüş, gediş: salqın yeriş: (salqın: geniş. enli. engin. açıq).
- dinc, rahat qoymamaq: qınamaq. qıynamaq. - yurd duyqusu məni qıynar. - az qıynayın: az rahatsız edin.
-sağ dinc: sər sağ: sağ diş. əsən sərin. sərin sağın. tutuğ duruq. sakin sağın. sağ səlamət.
-çətin gördüm güclü olan dinc ola.
-güclü olan dincəlməz, dinc oturan yorğunmaz.

tincay tıncay. toxday. toxdayın. sin. sim. dinsəl. asudə. asayişli.

tıncay tincay. toxday. toxdayın. sin. sim. dinsəl. asudə. asayişli.

tincə istirahətə. -dincə, istirahətə bıraxmaq: tınıtmaq. tinitmək. - bulanıq suyu dinit süzülsün, arınsın. - dinitməzdən durulmaz.

tincədər -iş tərsəsə deyin ha deyin, yağış qoxusu dincədər beyin.

tincəq -dəli könlüm talvasma, dincək yerim yurdumda, oxu öğrən çin içdən, adım sanım yurdumda, qış qutarıb gögərbən, coşub yazın, yazlanıban yurdumda.

tincəliş dincəliş. sıntış. singiş. toxdanış. rahatlanış. huzur buluş.

tincəlmək -dayanıb dincəlmək: solumaq. sovlamaq. nəfəs çəkmək. ara vermək.

tincəlməz -güclü olan dincəlməz, dinc oturan yorğunmaz.

tincəltmək dincəltmək. 1. səritmək. sərindirmək. sərgitmək. 1. sıntıtmaq. singitmək. toxdatmaq. toxnatmaq. toxlatmaq. rahatlatmaq.
- azacığ dincəltmək. çatığ vermək. yorqunluğun aldırmaq. (çatığ:sinğiş. siniş. sınğış. sınış. savağ. sovağ. iş arasında qılınan aralıq. tənəffüs. istirahət).

tinciq dincik. huzur . -dincik kanı, pozuqlardan ıraqlıq, düzüklərə yaxınlıq. (düzüklərə : təmizlərə).

tıncıqmış -çox pişməkdən, əzilməkdən tıncıqmış nərsə: salaq. həlim.

tıncıvı tikəvi . -tıncıvı gəvə, sonası gəpə. (tikəvi çeğnə, sonra danış. düşün danış).

tincliq dinclik. diklik (üzbək)< dişlik
-dinclik, sağlaqlıq, güvənlik, qorunma atağsızlıq quramları, aracları, boyuğları: əmniyyət, itminan, imənlik, yəminlik, tə'minat, təhlükəsizlik vəsayilləri. dingic. dingəc. sağlaqıc. saxlaqıc. sağlac. saxlac. tutluğ.

tincsiz -dincsiz, narahat olmaq: saçınmaq. sıçranmaq. inziac. didinmək.

tinəq dinək. 1. sığalıq. sığlıq. sıyalıq. sıylıq. huzur. rahatlıq. 1. sığ. sığa. sıy. sıya. sevinc. yoğuşq. xoş. şad. kef. ləzzət.

tinəli dinəli. dinli. gürə. gürəli. gürək. gürəc. gürəvin. gürəcin. güvə. güvəli. güvək. güvəc. güvəcin. dinc. axlat. yağlat. rahat. toxdayın. toxdanlıq. asayişli. rifahlı.

tını -tını üzülmüş, tini kəsilmiş: nəfsi (ruhu) uçmuş (ölmüş), nəfəsi biçilmiş.

tini ruhu. -ellərin tini dilində yatır, ellər ölür dilləri qalır. (tini: ruhu)
-tını üzülmüş, tini kəsilmiş: nəfsi (ruhu) uçmuş (ölmüş), nəfəsi biçilmiş.

tinilib dinilib. qutlduq . -yağmırdan dinilib, damcıya ilindik.

tinilmək dinilmək. qurtulmaq. açılmaq. xilas, rəha olmaq. - bu duzlaqdan (girifdarçılıq) dinildik. - onun əməyindən (zəhmətindən) dinildik. - öldü bu ağrıdan dinildi. - yağmırdan dinilib, damcıya ilindik. - bir çay içib yorqunluğum dinildi.

tinintə -yaş tənində, can tinində.
-yaş tənindədi, tinində yox.

tiniş tiniş!. aram!. basın!. sakit!. sərin!.

tınıtmaq tinitmək. dincə, istirahətə bıraxmaq. - bulanıq suyu dinit süzülsün, arınsın. - dinitməzdən durulmaz.

tinitmək tınıtmaq. dincə, istirahətə bıraxmaq. - bulanıq suyu dinit süzülsün, arınsın. - dinitməzdən durulmaz.

tiniz ruhuq. ruhuz. -hər bir damcı ufaq dəniz, bircə tiniz iki təniz.

tinq dinğ. tinğ. (çinğ. sinğ). 1. dik. dikə. düz. 1. rast. qaim. - dinğ dur: düz qal. 1. doğru. həqiqət. - dinğçi. tinğçi. çinğçi. sinğçi. siniçi. həqiqətcu.
-tinğ cinğ: hay küy. qovğa.
- qulaq, dinğ salmaq: dinləmək.

tınq 1. dınğ. tınc. (tıxıc) tikə. çalbış. luqmə. - tıncıvı gəvə, sonası gəpə: tikəvi çeğnə, sonra danış. düşün danış. 1. tınğ. dınğ. (çınğ. çinğ. çin. sınğ. sın. sinğ. sin. çıl. çil) başına artırıldığı sözə teyxalıq, doluluq anlamı artırır. - sun sulağ: sim sulağ: cim cilağ. - çünğ dolu göl: tambalab (ləm bə ləb) dolu olan, dom dolu göl. - çin dolu kişi: çox bilgili adam.
- çonğ söz: əsil söz. - çonğ çin: həqiqətin özü. əsli həqiqət. - çinğ çini: çin çini: dop doğrusu. lap həqiqəti. - simsıyığ: sıyğa. teyxa. sirf. sərə.

tınqa 1. dınqa. dəngə. insaf. 1. tingə. tınağ. mingə. beyin (brain (ingilis). tumağ. tüməğ (kəllə içində yumulu qalan yuvar bölüm) damağ. dəmağ. kəllə. qavrayış. mox. məğz. us. fəhm. fəhim. zəka'. zəkavət. huş. ağıl. dərrakə.

tinqçi dinğçi. tinğçi. çinğçi. sinğçi. siniçi. həqiqətcu.

tinqə 1. dingə. lap düzü, münsifanəsi. 1. tingə. dəngə. (< damqa) izli, nişanlı dəmirsi tikə. qara pul. dəmir pul. 1. təngə. singə. qınqa. hər nəyin uzun, incə olanı. 1. təngə. singə. qınqa. incə çubuğ, mil, milə. 1. təngə. singə. qınqa. asma. möv. 1. təngə. singə. qınqa. cəvanə. nəhal. 1. tınqa. tınağ. mingə. beyin (brain (ingilis). tumağ. tüməğ (kəllə içində yumulu qalan yuvar bölüm) damağ. dəmağ. kəllə. qavrayış. mox. məğz. us. fəhm. fəhim. zəka'. zəkavət. huş. ağıl. dərrakə.