Postür ve Hareketin Kontrolü: Beyin Sapı; ( orta beyin, Pons, Medulla) Serebellum, Bazal ganglionlar



Yüklə 8,12 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/7
tarix21.04.2017
ölçüsü8,12 Kb.
#15128
  1   2   3   4   5   6   7

1
Merkezi Sinir Sistemi
Merkezi Sinir Sistemi
Merkezi Sinir Sistemi
Merkezi Sinir Sistemi
Konu başlıkları :
Konu başlıkları :
Konu başlıkları :
Konu başlıkları :
Postür ve Hareketin Kontrolü:
Beyin Sapı; ( orta beyin, Pons, Medulla)
Serebellum,
Bazal ganglionlar
- Beyin Sapı ve  Orta Beynin Fonksiyonları
- Motor Hareketin Beyin Sapı Tarafından Kontrolü
- Rertiküler Formasyon , Motor harekete katkıları
- Serebellum ve Motor Hareketin Serebellum Tarafından kontrolü
- Bazal Ganglionların  Motor Kontrole Katkıları
Diensefalon (Ara Beyin) 
-
Talamus ve Hipotalamus 
- Metabolizma ve Vücut sıcaklığının Düzenlenmesi
Duygusal Beyin (Limbik Sistem)
Beyni saran Yapılar,
Kan Beyin Seddi,
Beyin Kan akımı,
Serebrospinal Sıvı,
Omurilik:
Beyin
Merkezi Sinir Sistemi
Giriş  

2

Medulla Spinalis

Beyin: 
Prozansefalon (Ön Beyin)
Diensefalon :(ara beyin) -
Talamus,   Hipotalamus
Telensefalon: Serebrum, 
Corpus sitriatum)
Mezansefalon (Orta Beyin) 
Tektum, 
Pedunculus serebri
Rombansefalon(Arka 
Beyin) 
Pons, 
Medulla oblangata ( bulbus),       
Serebellum
MSS Bölümleri:
Beyin
Omurilik ve ilgili sinirlerden duysal 
bilgiyi alır
Bu bilgileri işler, motor çıktı için 
uygun başlangıç ve koordinasyonu 
yürütür
Omurilik:
Periferik SS (Somatik ve 
Otonom) den gelen duysal 
bilgileri beyne

Motor bilgiyi beyinden 
çeşitli uygulama 
organlarına (iskelet, kalp, 
düz kaslar ve bezler) iletir.
Bazı refleksler için 
merkezdir 
İ
ki bölümden oluşur
Merkezi Sinir Sistemi

3
Kaynaklar
* Anatomiy and physiology,
Gary A.Thinboden, Kevin T. Patton 1999, Mosby 4th .Ed.
* Color Atlas of Pathophysiology,
Stefan Silbernal, Florian lang Theime, Verlag; 2000.    
* Tsxtbook of Medical Physiology ,
A.C. Guyton, J.E.Hall, Elsevier Inc.2012
Genel Fizyoloji
, İstanbul Tıp Fakültesi Temel ve Klinik Ders Kitapları,     Nobel  Tıp 
Kitabevi 2001
* Kontrol Sistemleri, Sindirim ve Boşaltım Sistemleri, 
İ
stanbul Tıp Fakültesi Temel ve 
Klinik Ders Kitapları, Nobel  Tıp Kitabevi, 2001
* Color Atlas of Physiology, 
Agamemnon Despopaulas Stefan Silber lagl Theime Verlag 2004 
*  Vander İnsan Fizyolojisi,
Eric P. Widmaler,Hersltel Palf, Kevin T Stang Çeviri ed. Serdar Demirgören, Güven 
bilimsel 2010
* Ganong’un Tıbbi Fizyolojisi, 
Kim E Barrett, Susan M Barman Scott Boltano, Heddwen L.Brooks çeviri ed, Hakkı 
Gokbel Nobel Tıp Kitabevi 2011, 23. Baskı 
* Klinik Nöroanatomi(Tıp Fakültesi öğrencileri için)
Richard S. Snell, Çeviri Ed;Mehmet Yıldırım, Nobel Tıp Kitabevi, 2000
Prof.Dr.Y.Ziya Ziylan
Prof.Dr.Y.Ziya Ziylan
Prof.Dr.Y.Ziya Ziylan
Prof.Dr.Y.Ziya Ziylan
Đ.Ü. 
.Ü. 
.Ü. 
.Ü. Đstanbul Tıp Fakültesi
stanbul Tıp Fakültesi
stanbul Tıp Fakültesi
stanbul Tıp Fakültesi
Fizyoloji Anabilim Dalı
Fizyoloji Anabilim Dalı
Fizyoloji Anabilim Dalı
Fizyoloji Anabilim Dalı
Beyin sapı ve  Orta Beynin Fonksiyonları
Motor Hareketin Beyin Sapı Tarafından Kontrolü
Rertiküler Formasyon , Motor harekete katkıları

4
Öğrenim Hedefleri
:
Hareketin Kontrolü, Motor sistemler
Beyin Sapı ‘nın (Medulla oblangata, Pons, Orta Beyin) 
Fonksiyonlarının genel  işlevlerini gözden geçirmek,      
Motor Hareketin Beyin Sapı tarafından kontrolünün diğer
beyin  bölgeleriyle birlikteliğini tartışmak,
Rertiküler Formasyonun genel işlevleri ve Moıtor harekete 
ilişkin  katkılarını kavramak
Hareketin Kontrolü
Vücutta hareketler çeşitli düzeylerdeki motor sistemler tarafından 
kotrol edilir
Motor Sistemler
Refleks 
Ritmik hareketler
İ
stemli hareketler 
olup,
Refleksler, 
omurilik

Ritmik ve istemli hareketler,
Beyin korteksi,
Beyin sapı, 
Serebellum ve 
Bazal ganglionlar
tarafından birlikte konrol edilir

5
Motor
Sistemler
Cortical motor areas
Basal ganglia
Cerebellum
Descending
brain stem 
paths
Descending
cortical motor 
paths
Spinal cord:
Intermediate  zone
Ventral  horn
Muscle
Motor yolların fonksiyonel hiyerarşisi
Motor execution:
force & direction

6
Beyin sapı
Omuriliğin (Medulla Spinalis)
uzantısı gibidir. Üç oluşumu kapsar
Mid brain (Orta beyin): 
İş
itmeve görme ile ilişkili refleks
merkezleri
Pons
Solunum merkezi
Medulla Oblongata
:
Motor yolların çaprazlanmalar
Kardiak merkez, 
Solunum merkezi

Beyin sapı 
(Anatomik görünüm) 
Figure 13.19

7
Beyin sapının Genel Fonksiyonları
Üç ana fonksiyonu gerçekleştirir

İ
leti Fonksiyonu
Serebrum ve m.spinalis arsında iletimi  sağlayan tüm yollar 
buradan geçer

Refleks fonsiyonu
Yaşam için gerekli otomatik davranışları gerçekleeştirir 
(
Yaşamsal  merkezler buradadır)

Yüz ve baş bölgesinin innervasyonu
Büyük ölçüde bu bölgeden yapılır.
12 kafa çiftinden (Kranial sinir) 10’nun çekirdeği burada      
yerleşiktir
Beyin sapının İleti Fonksiyonu -1
Korteks ile serebellum, bazal gangliyonlar ve
daha alt merkezler arasındaki bağlantı yolları beyin
sapından geçer
Daha yüksek nöral merkezlerden gelen ve beyin
sapına çeşitli fonksiyonları başlatma veya değiştirme
komutunu taşıyan, emir sinyalleri için bir durak olarak
görev yapar.

8
Duysal ileti 
Medula spinalisten talamusa ,
- Spinotalamik (fassiculi ve  nuc. cuneatus
ve gracilis),
Retiküler formasyona 
- Spinoretiküler  traktuslar 
ile ulaştırılı
r
Motor ileti 
Korteksten  medulla spinalise emirleri taşıyan yollar ;
-
Kortikospinal traktus
Anterior kortikospinal traktus 
Lateral kortikospinal traktus
- Retikülospinal traktus
ile ulaştırılır
Beyin Sapının ileti fonksiyonu -2
Beyin Sapında Duysal İleti
Motor ve duysal kontrol,
gövde ve alt ekstremitelerde
omurilik ile,
baş, boyun ve yüz’
de
beyin sapındaki
çekirdekler aracılığı ile gerçekleşir.
Omurilikten talamusa,
Spinotalamik (fassiculi
ve nuc.
cuneatus ve gracilis) yollarla
,
M.Spinalisten
retiküler
formasyona
Spinoretiküler traktuslar
aracılığıyla ulaşır.

9
Spinotalamik
(Duysal yollar)
gövde ve  alt ekstremite
baş, boyun ve yüz
Spinotalamik yollar:
Beyin sapı gri maddede yer alır

10
Motor
Pathways
Cortical motor areas
Descending
brain stem 
paths
Descending
cortical motor 
paths
Spinal cord:
Intermediate  zone
Ventral  horn
Muscle
1°motor cortex
Premotor  cortex
Red nucleus
Reticular formation
Vestibular nuclei
Superior colliculus
Kortikospinal~
Piramidal (Motor)yol 
Korteksten ayrıldıktan sonra; medullada 
piramidleri oluşturur:
Çaprazlaşan lifler -
Lateral
Çaprazlanmayanlifler-
Anteriyor
kortikospinal yolları oluşturur

11
Kortikospinal yol
Lateral kortikospinal yol

12
Dengenin korunması
Stereotipik hareketlerin 
Vücudun yerçekimine karşı dik tutulmasının kontrolü
Ritmik (stereotipik) hareket
Kendiliğinden veya bir uyarana karşı oluşan tekrarlayan  ritmik    
motor hareketler;
– Çiğneme, yürüme, koşma vs
Bu hareketler,  Medulla spinalis, ve beyin sapı’nın ortak görevidir
Beyin Sapının Motor (Postüral)  fonksiyonu-1
Postüral motor fonksiyonlar -2 
Beyin sapına ulaşan bilgilere göre düzenlenir. Bu 
bilgiler
1- nükleus ruber
*
denge organı
*
boyun bölgesindeki reseptörlerden  
2- lateral vestibüler çekirdek 
(Dieters çekirdeği)
3- medial vestibüler çekirdek
4- Retiküler formasyonun 
bazı bölümlerinden  
impulslar alır, dengenin düzenlenmesi ile ilgilidir
.

13
Kollateral lifler (Postural
fonksiyon)
1)
B.sapı vestibüler nukleus
2) 
Retiküler Formasyon(madde)
3) 
Tectospinal

Yerçekimine karşı vücudun   desteklenmesi 
görevini yapar 
nukleus ruber:
Orta Beyinde (Mezensefalonda) yerleşiktir     
En önemli efferent yol; rubrospinal yol
Çaprazlanır,  omurilikte motor nöronlarındorsalinde gri maddede  sonlanır.
Ara nöronlar ile
, α
ve
γγγγ
fleksör  motor nöronları uyarır

14
n.ruber
Rubrospinal yol

15
Vestibüler çekirdekler;
Dengeyi koruma fonksiyonu önemlidir (baş dikey pozisyonda iken) Bu 
çekirdeklerden  başlayan lifler 
lateral ve medial  vestibülospinal
yollarla 
ektremite kaslarına ulaşır
Lateral
Lateral
Lateral
Lateral vestibülo
vestibülo
vestibülo
vestibülo
spinal
spinal
spinal
spinal yol:
yol:
yol:
yol:
-
Omurilik arka boynuzunda 
sonlanır
-efferentleri çaprazlanmaz 
(vestibüler traktus) 
-aynı taraf ekstremite kaslarını 
etkiler
-α ve γ ekstansör motor nöronları 
uyarıcı,fleksörleri inhibe edici etki 
gösterir.
-Uyarıcı etkisi monosinaptiktir

16
Medial vestibülo
spinal yol:
Bilateral Boyun ve omuz 
kaslarını etkiler 
Cohlear çekirdek

17
Retikülospinal traktus 
Kafa çiftleri motor çekirdekleri  ve 
omurilik ön boynuz motor nöronlarıyla 
ilişki kurar.
*Uyarıcı etkisi monosinaptiktir
Tüm inici ve çıkıcı yolların geçiş bölgesidir
Beyin korteksindeki motor sinirlerden başlayan liflerin oluşturduğu inici yollar 
medulla oblangatanın  ventral yüzeyinde iki adet 
piramid
oluşturur.
Piramidal  traktus adını alan lifler çaprazlaşır  ~ 
decussatio pramidum
Beyni Medulla Spinalise bağlar 
Vücudun karşı tarafının (kol, gövde ve bacak) 
motor kontrolü
Medulla Oblangata

18
MEDULLA OBLANGATA
Vegetatif  Sistem ile ilgili otonomik reflekslerin kontrolü   
medulla oblangata’da yerleşik merkezler tarafından kontrol edilir
Kalp merkezi
Solunum merkezi
Kan dam. vazomotor merkez
Öksürük, yutma, kusma vb.
Tat alma
Boyun ve yüz kaslarını kontrol ederek dengeyi sağlama
İş
itme ile ilgili cohlear çekirdek ve birçok kafa çifti Medulla   
oblangatadan  kaynaklanaklanır
IX: Glossofarengeal  (Farenks’in kas ve mükoz
membranları, ağzın açılıp kapanması, dilin arka 1/3 ü)
(Miks)
X: Vagus ( Farenks, larenks, kalp, akciğerler, mide) (Miks)
XI: Accesorius (Baş ve omuzların dönmesi)
(Motor)
XII:  Hipoglosseal (Dil kasları) 
(Motor)
Medulla oblangata harabiyetinde gözlenen sorunlar
Lezyonlarında  yaşam kolaylıkla durabilir
.
- Hareket:
aynı tarafta paralizi
- Pupilla:
Çap; dilate
- Reaktivite;
fikse
- Koma hali
-
Solunum:
Anormal solunum paterni
- Ataksi: Denge bozuklukları
- Hareketlerin kontrolünde
yetersizlik
-
İ
natçı öksürük  

19
Ortabeyin ve medulla oblongata arsında yerleşiktir.
V, VI, VII veVIII . kranial sinirlerin çekirdekleri burada bulunur
İ
nici ve çıkıcı yollarla MSS nin değişik düzeyleriyle   bağlantı  kurar
Ventral bölümü :
Korteksten serebelluma giden hareket ve  duyularla ilgili bilgileri   iletir
Dorsal bölümü ;
-solunum, 
-tat alma 
-uyku  ile ilgili bölümleri içerir 
Pons
Pons’un fonksiyonları
:
- Solunum Merkezi
- Kardiovasküler merkez 
burada bulunur
Çekirdekleri pons’ta yerleşik  Kafa çiftleri:
V  : Trigeminus (Yüz, dil, diş, çiğneme kasları) 
(Motor ve duysal)
VI : Abducens (Gözün lateral rektus kasları-gözü dışa) 
( Motor)
VII: Fasiyal ((Yüz kasları) 
(Motor ve duysal)
VIII: Akustik (Đşitme) 
(Duysal)
Gözlenen sorunlar (harabiyet)
-
Pupilla: Çap, iğne ucu gibi
-Yarı koma hali
-Anormal ekstansör hareketler
-Apnöstik solunum ve hiperventilasyon

20
Midbrain (Orta beyin) 
Corpora quadrigemina  – En büyük çekirdeklerdir,     
Superior  ve inferior colliculuslara ayrılır
Superior colliculi – vizuel reflekslerle ilişkili çekirdeklerdir
Inferior colliculi – işitme refleksleriyle  ilşkili çekşrdeklerdir
Orta Beyin (Mezensefalon)
Ponsun üzerinde, serebrumun altında yer alır, beyin sapının en 
küçük bölümüdür.
Motor sistemin bileşenleri arasında özellikle 
serebellum, bazal 
gangliyonlar ve beyin yarıküreleri 
arasında önemli bağlantılar yapar
Örn: Orta beynin merkezi kısmında yerleşik 
Substantia nigra 
isteğe 
bağlı hareketleri düzenleyen bazal gangliyonlara önemli input (girdi) 
verir (Parkinson hast.)
İşitsel ve görsel 
sistemle ilgili çekirdekleri içerir (c. superior ve 
c.inferior)
Bazı bölgeleri göz hareketlerinin kontrolünde önemli olan 
ekstraoküler göz kasları ile bağlantılıdır  (III veI V cranial sinirler)
IV: Troklear (Gözün üst çapraz kasları-dışa ve aşağı hareket) (Motor) 
.

21
Orta beyin Harabiyetinde:
- Göz kapağı düşüklüğü
- Pupilla; ortada ve dilate
-Bilinç kaybı
- Anormal ekstansör hareketler
- Hiperventilasyon
- III. ve IV. Kafa çiftlerine ait fonksiyon kaybı gözlenir
Retiküler Formasyon
Omurilikten, M.Oblangata,  pons, orta beyin ve talamusa    uzanan sinir
hücre ve liflerinden oluşur
Bu sinir ağı, fonksiyonel olarak mediyal ve lateral bölgelere ayrılır.
Ventrolateral meduller retiküler formasyon nöronları   
stereotipik motor
paternlerin ve vagus sinirinin viseral  fonksiyonları ile ilişkili olan
davranışların koordinasyonunda  önemlidir.
Kural olarak bu nöronlar, lateral retiküler formasyonda  yerleşik ve göreceli
olarak küçüktür
Mediyal retiküler formasyon nöronları
orta büyüklüktedir, aşağı ve
yukarı uzanan aksonları, hareket, postür, ağrı,  uyanıklık seviyesini 
ve otonomik fonksiyonları belirler.
GI cevaplar: yutma, kusma
Solunum aktiviteleri: Solunumun başlaması, düzenlenmesi, öksürük,
hıçkırık, hapşırma
Kalp-damar sistemi ile ilgili; baroreseptör  refleksler,  beyin iskemisi ve
hipoksiye yanıtları kapsar

22
Retiküler Formasyon
*
Çizgili kas aktivitesini
*Somatik ve viseral duyuları
*Otonom ve endokrin sistemleri 
*Uyku-uyanıklık ritmi ve bilinç düzeyini
etkiler
Retiküler Aktive Edici Sistem (RAS)
Sadece motor sistemleri değil, duyu
sistemleri  ve bilinçlilik durumunu, hatta     
tüm vücut aktivitesini etkiler.
Retikular Formasyon

23
Retikular Formasyon, Afferent ve efferentleri
Retiküler Formasyon:
Efferentleri;
retikülospinal traktus
aracılığı ile kafa çiftleri motor çekirdekler ve omurilik ön boynuz motor 
nöronlarla ilişki kurar.
*
Uyarıcı etkisi monosinaptiktir
Retikülospinal traktus
Mediyal
Lateral
Pons
M.Oblangata
Çapraz
(-)
Çapraz
+,-
α
α
α
α,γγγγ ekstansör eksite
fleksör eksite
fleksör inhibe
ekstansör inhib

24
Beyin sapı Harabiyetinde gözlenen        (Genel) 
Sorunlar
*
Vital kapasite azalması
*Besin ve su yutma (disfaji)
*Çevrenin algılanması ve organizasyonunda 
zorluk
*Denge ve hareket sorunları
*Baş dönmesi ve bulantı (Vertigo)
*Uyku bozuklukları
Kafa Çiftleri
Beyinden  kafatasında bulunan delik 
veya yarıklardan çıkan beynin12 çift  
periferik sinirinden oluşur. Bunlardan 
ilk ikisi (okulomotor ve optik)  direkt 
olarak ön beyin diğerleri  ise  beyin 
sapına bağlanır.spinal  sinirlerde 
olduğu gibi fferent (duysal veya 
efferern(motor) olabilir  ve birden fazla 
fonksiyon yapabilirler.  Genel somatik 
duyuları iletebildikleri  gibiözel duyuları 
da beyne iletirler.  Motor lifler ise,göz, 
ağiz, yüz, dil , farinks ve 
larinkskaslarında  istemli hareketi 
sağlayacak  impulsları beyinden bu 
yapşlara taşırlar,

25
Kafa Çiftleri (isimlendirme ve ulaştıkları yapılar)
III:Okulomotor 
Göz hareketleri
Motor
IV: Troklear 
Gözün üst çapraz 
kasları-dışa ve aşağı 
hareket
Motor

26
V.kafa çifti:
trigeminal sinir
Yüz, dil, diş, 
çiğneme kasları
Motor ve duysal
VI. Kafa çifti: n. Abducens
Gözün lateral rektus kasları-gözü dışa Motor

27
VII. Kafa çifti 
Fasiyal sinir
Yüz kasları
Motor & duysal
VIII. Kafa çifti: Akustik sinir 

28
IX. Kafa çifti:Glossofarengeal sinir
Farenks in kas ve mükoz membranları, ağzın açılıp 
kapanması, dilin arka 1/3 ü
Miks (Motor & duysal)
X.Kafa çifti:
n. Vagus
Farenks larenks 
kalp
akciğerler mide
Miks

29
XI. Kafa çifti: n. Accesorius 
Baş ve omuzların dönmesi
Motor
XII Hipoglossal 
sinir
Dil kaslarının   motor   
kontrolü

30
XII. Kafa çifti:
Hipoglossal sinir;
Dil kaslarının   motor   
kontrolü
SEREBELLUM

31
Öğrenim Hedefleri:
Serebellum  fonksiyonlarının genel  işlevlerini gözden geçirmek,
Serebellum  fonksiyonlarının genel  işlevlerini gözden geçirmek,
Serebellum  fonksiyonlarının genel  işlevlerini gözden geçirmek,
Serebellum  fonksiyonlarının genel  işlevlerini gözden geçirmek,
Serebelluma gelen ve ondan çıkan yollar  ile serebellum içerinde 
Serebelluma gelen ve ondan çıkan yollar  ile serebellum içerinde 
Serebelluma gelen ve ondan çıkan yollar  ile serebellum içerinde 
Serebelluma gelen ve ondan çıkan yollar  ile serebellum içerinde 
her birinin bağlantısının  anlatılması,
her birinin bağlantısının  anlatılması,
her birinin bağlantısının  anlatılması,
her birinin bağlantısının  anlatılması,
Motor hareketin denetiminde serebellumun katkılarının tartışılması,
Motor hareketin denetiminde serebellumun katkılarının tartışılması,
Motor hareketin denetiminde serebellumun katkılarının tartışılması,
Motor hareketin denetiminde serebellumun katkılarının tartışılması,
Serebellumun İşlevleri ve bu bölümün  harabiyeti (hastalıkları) ile
Serebellumun İşlevleri ve bu bölümün  harabiyeti (hastalıkları) ile
Serebellumun İşlevleri ve bu bölümün  harabiyeti (hastalıkları) ile
Serebellumun İşlevleri ve bu bölümün  harabiyeti (hastalıkları) ile
oluşan  anormalliklerin tartışılması  
oluşan  anormalliklerin tartışılması  
oluşan  anormalliklerin tartışılması  
oluşan  anormalliklerin tartışılması  
Serebellum

Yüklə 8,12 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin