U. Abdalov, U. Xo‘jamuratov, X. Matkarimov, X. Matyaqubov 0 ‘zbekist0n tarixi

Ijtimoiy  tabaqalanishning kuchayishi.  Abruy  qo‘zg ‘oloni. Turk  xoqonli- 

gining  ikki  qismga  b oiin ish i.  0 ‘rta  Osiyo  G ‘arbiy  turk  xoqonligi  tarkibida 

xo‘jalik  va  ijtimoiy  hayot.  585-586-yillarda  Buxoroda  zodagon  dehqon  va  boy 

savdogarlarga qarshi  qo‘zg‘olon  k o ‘tariladi.  U nga Abruy  boshchilik  qiladi.  Xoqon 

Q oracho‘rin  qo‘shinlari  qo‘zg‘olonni  bostirib,  qo‘zg‘olonchilami  qattiq jazolaydi. 

B o‘ysundirilgan  hududlami  mahalliy hokim lar orqali  boshqarish tartibi  xoqonlikni 

zaiflashtira  bordi.  N atijada  VI  asm ing  80-yillari  oxirlarida  Turk  xoqonligi  ikki

15

---

qism ga  boMinib  ketadi.  G ‘arbiy turk xoqonligi  (uning  tarkibiga 0 ‘rta  Osiyo,  Shar- 

qiy Turkiston  va Jung‘ariya (Xitoyning  shim oli-g‘arbiy)  hududlari  kirgan.  Sharqiy 

turk  xoqonlik  tarkibiga  M o‘g ‘uliston  hududlari  ham  kirgan.  VII  asrda  g ‘arbiy  xo- 

qonlikda  shaharlar  rivojlanishi,  Eron  va  Xitoy  bilan  qizg‘in  savdo-sotiq  va  diplo- 

m atik aloqalar kuzatilgan.

Darhaqiqat,  Xitoyda  Tan  sulolasi  (618-907-yil)  hukmronligi  davrida  G ‘ar- 

biy  Turk  xoqonligi  bilan  Xitoy  o ‘rtasida  foydali  aloqalar  keng  yo ‘lga  qo‘yiladi. 

Masalan,  627-644-yillarda  0 ‘rta  Osiyodan  Xitoyga  9  marta  savdo  karvonlari  yu- 

borilgan.  VII  asm ing 30-yillarida xoqonlik hududlarini  kezgan  xitoylik  sayyoh  Sy-