cover IqtNaz Kaf 04.ZAMONAVIY IQTISODIY NAZARIYA 10ta
Asosiy tayanch tushunchalar Iqtisodiy rivojlanish – ko‘p o‘lchamli jarayon bo‘lib, jamiyatning ijtimoiy,
iqtisodiy va ma’naviy taraqqiyotida o‘z ifodasini topadi.
Iqtisodiy o‘sish – YAIM, SMM, MD miqdorining mutloq va aholi jon boshiga
hamda iqtisodiy resurs xarajatlari birligi hisobiga ko‘payishida va sifatining
yaxshilanishida ifodalanadi.
Iqtisodiy o‘sish mezoni – iqtisodiy o‘sishni nisbatan to‘liq darajada baholash
imkonini beradigan ko‘rsatkichni xarakterlaydi.
Iqtisodiy o‘sishning ko‘rsatkichlari – iqtisodiy o‘sishni aniqlashda
foydalaniladigan qiymat, ijtimoiy naflilik va natural (jismoniy) ko‘rsatkichlar
tizimidan iborat.
Ekstensiv iqtisodiy o‘sish – ishlab chiqarishga qo‘shimcha iqtisodiy
resurslarni jalb qilish orqali ishlab chiqarish hajmining ortib borishi.
Intensiv iqtisodiy o‘sish – ishlab chiqarish omillarining mavjud darajasida, ulardan
foydalanish samaradorligini oshirish orqali mahsulot ishlab chiqarish hajmining
ko‘payib borishi.
Iqtisodiy o‘sish omillari – iqtisodiy o‘sishga ta’sir ko‘rsatishda o‘z o‘rniga ega
bo‘lgan va uni aniqlab beruvchi talab, taklif va taqsimlash omillarini bildiradi.
Milliy boylik – insoniyat jamiyati taraqqiyotida ajdodlar tomonidan yaratilgan
va avlodlar tomonidan jamg‘arilgan moddiy va ma’naviy boyliklar hamda
foydalanishga jalb qilingan tabiat in’omlari.
Moddiy-buyumlashgan boylik – milliy boylikning inson mehnati bilan
yaratilgan ashyoviy – buyum ko‘rinishga ega bo‘lgan qismi.
Tabiiy boylik – milliy boylikning tabiat in’omlaridan iborat bo‘lgan,
foydalanishga jalb qilingan, ishlab chiqarishning shart –sharoitini va inson
faoliyatining tashqi muhitini tashkil qiladigan qismi.
186
Ma’naviy boylik – ashyoviy-buyum ko‘rinishiga ega bo‘lmagan nomoddiy
qimmatliklardan va insoniyatning intellektual salohiyati natijalaridan iborat.
