6-bob. Raqamli o‘lchash asboblari. Anolog – raqamli va raqamli – anolog o‘zgartgichlar. 6.1 Elektron voltmetrlar. Elektron va raqamli o‘lchash asboblar. Elektron va raqamli o‘lchash
asboblarining amaliy sxemalarini o‘rganish. Elektron voltmetrlarning tuzilishi va
ishlashi. Voltmetrlar quyidagi guruhlarga bo‘linadi: V1 – kalibrator; V2 –
o‘zgarmas tokli; V3 – o‘zgaruvchan; V4 – impulsli; V5 – fazasezuvchan; V6 –
selektivli; V7 – universal; V8 – nisbat va farqni o‘lchagich; V9 – kuchlanish
o‘zgartkichlari.
Elektron voltmetrlar quyidagi xossalari bo‘yicha tasniflanadi: •
O‘lchash usuli bo‘yicha - bevosita baholash va taqqoslash(qiyoslash)
asboblari;
•
Vazifasi bo‘yicha – o‘zgarmas, o‘zgaruvchan, impulsli hamda universal va
selektivli kuchlanish asboblari;
•
O‘lchanayotgan kuchlanishning xarakteri bo‘yicha – amplitudali(cho‘qqili,
maksimal), ta’sir etuvchi va o‘rtacha kuchlanishli;
•
Chastotali poyoni bo‘yicha – past chastotali va yuqori chastotali.
O‘zgarmas tok elektron voltmetrlari kirish qurilmasi(KQ), o‘zgarmas tok
kuchaytirgichi(O‘TK),
o‘lchash
mexanizmi(O‘M)lardan
iborat
bo‘ladi.
Elektron voltmetrning strukturali sxemasi quyidagi rasmda tasvirlangan(6.1-rasm).
6.1-rasm. Elektron voltmetrning strukturali sxemasi.
73
Elektron voltmetrning strukturali sxemasi va uning vaqt diagrammalari esa 6.2-
rasmda ko‘rsatilgan.
6.2-rasm. Elektron voltmetrning strukturali sxemasi va vaqt diagrammalari.
Raqamli chastotamerlar tuzilishi va ishlashi(Raqamli chastotamer ishlashini
ko‘rsatuvchi tavsiflar).
6.3-rasm. Raqamli chastotamer ishlashini ko‘rsatuvchi tavsiflar.
74
Raqamli chastotamerlar tuzilishi va ishlashi(n-impulslar soni, T-o‘lchash
davomiyligi,
f - aniqlanayotgan chastota).
E T N f
(6.1)