|
4.1.6. Karşılaşılan Fırsatlar ve Şanslar
Şans faktörleri ise, kontrol edilemeyen ama yine de sektörü etkileyip
rekabet ortamındaki göreceli pozisyonları değiştirebilen olaylar olarak gö-
rülmektedir. (Örneğin, savaşlar, doğal afetler, vb.) Küresel rekabetin dolaylı
belirleyenleri olan fırsatlar genellikle: yenilikler; temel teknolojilerde yeni-
lenmeler (mikrobiyoloji); girdi maliyetlerinde ani değişmeler (petrol); finans
piyasasındaki değişmeler; dünya ve yerel taleplerde dalgalanmalar; dış ülke-
lerin uyguladıkları politikalar ve savaşlar şeklinde ortaya çıkarlar. Devletin
izlediği politikalar ise pozitif ve negatif etkenler olarak girebilirler. (Aktan,
Vural, 2004: 62)
Elmas Modelinde, bir bileşenin etkisi diğerlerine de bağlıdır. Örneğin
girdi dezavantajları yeterli rekabet olmadıkça firmaları yenilikçi olmaya
itmeyecektir. Elmas Modeli aynı zamanda kendi kendini kuvvetlendirme
modelidir. Örneğin yüksek rekabet seviyesi yegane özelleşmiş girdilerin
oluşumuna neden olur. Vurgulanması gereken önemli bir husus, modelinin
sistemik özelliğidir. Buna göre, rekabet gücünün belirleyicileri olan ana un-
surlar birbirlerini karşılıklı olarak etkilemektedirler. Bu özellik, başka ülke-
lerde bu sistemin aynısının tekrarı oldukça zor olduğundan, rekabet gücünün
tüm sistem bileşenlerinin katılımıyla sağlanması durumunda uzun vadede
sürdürülebilir olacağı argümanını da beraberinde getirir. (Erkan, 2004: 359)
V) Porter’ın Elmas modelinin Türkiye’deki Uygulamaları ve Sonuçları
SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi
121
Dostları ilə paylaş: | 
