səhifə 3/7 tarix 15.06.2023 ölçüsü 78,5 Kb. #130955
1-ma\'ruza [Kimyo]
3) А mfoter oksidlar – ham asoslarga, ham kislotalarga muvofiq keladigan oksidlar. Metallarning 3 va 4 valentli oksidlari misol bo’ladi. ZnO, SnO, PbO, As2 O3 , Cr2 O3 , AI2 O3 , Sb2 O3 , MnO2 , PbO2 , Fe2 O3
4) Indefferent (befarq) oksidlar – tuz hosil qilmaydigan oksidlar. Masalan: NO – azot (II) oksidi, N2 O – azot (I) оksidi, CO – uglerod (II) oksidlari va h.k.
Оksidlarning olinish usullari:
Оddiy moddalarni bevosita kislorodda yonish
C + O2 (кам) = 2CO
C + O2 (мўл) = CO2
2Mg + O2 = 2MgO
2. Аyrim murakkab moddalarni bevosita kislorodda yonishi
4NH3 + 3O2 = 2N2 + 6H2 O
4NH3 + 5O2 = 4NO + 6H2 O
H2 S + O2 (мўл) = SO2 + H2 O
FeS2 + O2 = Fe2 O3 + SO2
3. Аsoslarni parchalab
Cu(OH)2 = CuO + H2 O
2Fe(OH)3 = Fe2 O3 + 3H2 O
4. Аyrim kislotalarni parchalab
4HNO3 = 4NO2 + O2 + 2H2 O
H2 C2 O4 = CO + CO2 + H2 O
Оksidlarning kimyoviy xossalari
1. Оksidlar suv bilan ta’sirlashib, asoslar (ishqorlar)ni, kislotalarni hosil qiladi:
Na2 O + H2 O = 2NaOH
4NO2 + O2 + 2H2 O = 4HNO3
2. Аsosli oksidlar kislotali oksidlar bilan reaksiyaga kirishib , tuzlar hosil qiladi:
CaO + SiO= CaSiO3
3MgO + P2 O5 = Mg3 (PO4 )2
3. Аsosli oksidlar kislotalar bilan ta’sirlashsa, tuz va suv hosi bo’ladi:
MgO + H2 SO4 = MgSO4 + H2 O
CrO + 2HCl = CrCl2 + H2 O
4. Кislotali oksidlar asoslar bilan reaksiyaga kirishib, tuz va suv hosil qiladi:
CO2 + 2NaOH = Na2 CO3 + H2 O
N2 O5 + Ca(OH)2 = Ca(NO3 )2 +H2 O
5. Аmfoter oksidlar asosli oksidkar bilan ham, kislotali oksidlar bilan ham ta’sirlashib, tuzlar hosil qiladi:
Al2 O3 + K2 O = 2KAlO2
Fe2 O3 + N2 O5 = Fe(NO3 )3
6. Аmfoter oksidlar asoslar bilan ham , kislotalar bilan ham ta’sirlashib, tuzlar va suv hosil qiladi:
Al2 O3 + 2KOН = 2KAlO2 + H2 O
BeO + 2НNO3 = Be(NO3 )2 + H2 O
7. Аmfoter oksidlar ayrim tuzlar bilan almashinish reaksiyasiga kirishadi:
Cr2 O3 + 3K2 CO3 = 2K3 CrO3 + 3CO2
BeO + Na2 CO3 = Na2 BeO2 + CO2
Dostları ilə paylaş: