Cədvəl 2.4. Açıq valyuta mövqeyi
Valyuta
AMB
məzənnəsi
Tələblər (valyutada)
Manat
ekvivalentində
Balans üzrə
Balansdan
kənar
Cəmi
Cəmi tələblər
USD
1,6211
496 574 174
25 814 248 522 388 422
846 843 871
EUR
1,8187
24 537 868
0
24 537 868
44 627 020
RUB
0,0257
17 143 771
0
17 143 771
440 595
GBP
2,1026
75 972
0
75 972
159 739
Valyuta
AMB
məzənnəsi
Öhdəliklər (valyutada)
Manat
ekvivalentində
Balans üzrə
Balansdan
kənar
Cəmi
Cəmi tələblər
USD
1,6211
425 804 898
26 519 413 452 324 311
733 262 941
EUR
1,8187
24 570 813
1 419 437
25 990 249
47 268 466
RUB
0,0257
11 614 841
0
11 614 841
298 501
GBP
2,1026
86 419
0
86 419
181 705
43
Valyuta
Açıq valyuta mövqeyi
Açıq valyuta mövqeyi
AVM əmsalı
Uzun
Qısa
Valyutada
Manat
Valyutada
Manat
USD
1 223 872
1 984 018
0
0
2,67
EUR
0
0
1 473 661
2 680 147
-3,61
RUB
5 528 930
142 093
0
0
0,19
GBP
0
0
10 447
21 966
-0,03
SDV-lər üzrə məcmu AVM (AZN)
-576 001
-0,78
Cədvəl 2.4-ə əsasən deyə bilərik ki, 30 sentyabr 2016-cı il tarixinə
Accesbankın Açıq Valyuta Mövqeyi -0.78% həcmində müəyyən
edilmişdir. Eyni zamanda da bankın məcmu kapitalı yerli valyuta ilə,
yəni manatla müəyyən edilmişdir.
44
FƏSİL III. BANK RİSKLƏRİNİN İDARƏ
OLUNMASININ TƏKMİLLƏŞDİRİLMƏSİ
3.1. Mərkəzi Bank bank risklərinin idarə olunması
ilə əlaqədar həyata keçirilən tədbirlərin təşkilatçısı
kimi
Azərbaycan
Respublikasında
fəaliyyət göstərən bankların
fəaliyyətinin tənzimlənməsinə nəzarəti də Azərbaycan Respublikasının
Mərkəzi
Bankı
həyata
keçirir.
Azərbaycan
Respublikasının
Konstitusiyasına əsasən, Mərkəzi Bank dövlət tərəfdən idarə olunan
müstəsna mülkiyyətindədir. Mərkəzi Bank kommersiya xarakteri
daşımır, o, yalnız bankların normal fəaliyyətinin təminatçısı, eyni
zamanda da bankların fəaliyyətinin tənzimlənməsində çıxış edir.
Əvvəlki paraqraflarda da qeyd etdiyimiz kimi hər bir bank öz
fəaliyyətində risklərin idarə edilməsini əlində rəhbər tutur. Mərkəzi Bank
isə bütün banklar üzrə və onların fəaliyyətində risklərin idarə edilməsinin
tənzimlənməsində əsas alət rolunu oynayır. Azərbaycan Respublikasının
Mərkəzi bankı risklərin idarə edilməsi sahəsində öz strategiyasını həyata
keçirir. Bu strategiyanın əsasında aşağıdakılar dayanır: [24]
Bankların strateji məqsədlərinə müvafiq olaraq risk
iştahasının müəyyən olunması;
Bankların fəaliyyətində rastlaşa biləcəkləri bütün mümkün
olan risklərin müəyyən olunması;
Bankların ilkin məcmu kapitalı ilə əlaqədar strateji
məqsədlər və hədəflər;
Makroiqtisadi və eləcə də qlobal mühitdə baş verə biləcək
dəyişikliklər
nəticəsində
yaranacaq
risklərin
idarə
edilməsinin təmin edilməsi;
45
Fövqəladə hallar baş verərkən risklərin idarə olunmasının
təmin olunması;
Risklərin idarə edilməsi sisteminin fəaliyyətinin təmin
olunmasına nəzarətin həyata keçirilməsi.
Banklarda risklərin idarə olunması sistemində aşağıdakı struktur
bölmələr iştirak edir: (
www.cbar.az)
Müşahidə Şurası
Risklərin idarə edilməsi komitəsi;
İdarə Heyəti;
Baş risk inzibatçısı;
Risklərin idarə edilməsi bölməsi;
Biznes bölmələri və eləcə də daxili audit strukturları.
Risklərin idarə olunması sahəsində bankın Müşahidə şurasının
səlahiyyətlərinə aşağıdakı məsələlərin həlli daxildir: (Mərkəzi Bank -
“Banklarda risklərin idarə olunması haqqında qaydalar, 2010)
Bankın risk portfelində daha adekvat əlverişli hesab olunan
risklərin idarə olunması sisteminin formalaşdırılmasının
təmin olunması;
Risklərin idarə olunması sahəsində daxili qaydaları, siyasəti,
strategiyanı və habelə təşkilati strukturu müəyyənləşdirərək
təsdiq edir;
Risklərin idarə olunması sahəsində idarə üzvlərinin işinə
nəzarət edir, habelə risklərin idarə olunması bölmələrindən
birbaşa hesabtlar alır;
Risklərin idarə edilməsi komitəsi və İdarə Heyətinin
risklərin idarə olunması ilə əlaqədar təqdim etdiyi
məsələlərlə bağlı qərarlar qəbul edir;
46
İldə heç olmasa ən azı bir dəfə risklərin idarə olunmasının
qiymətləndirilməsini həyata keçirir;
Risklərin idarə olunması üzrə əsas limitlərin müəyyən
edilməsini təmin edir;
Fövqəladə hallar zamanı risklərin idarə olunmasının əsas
planlarını təsdiq edir.
Risklərin idarə edilməsi komitəsinin əsas səlahiyyətlərinə isə
aşağıdakı məsələlərin həlli aid edilir:
Risklərin idarə olunması üzrə siyasətə, strategiyaya,
qaydalara və eləcə də həmin strategiya və qaydalarda
dəyişikliklərə baxır, həmçinin də həmin dəyişikliklərin
təsdiq edilməsi üçün Müşahidə Şurasına təqdimat verir;
Risklərin aşkarlarlnaması və onların qiymətləndirilməsinin
təmin olunmasında istifadə ediləcək alət və mexanizmlərin,
metodların həyata keçirilməsi ardıcıllığını müəyyən edir;
Risklərin idarə olunması üzrə əsas limitləri müəyyən edir və
həmin limitlərin təsdiq olunması üçün Müşahidə Şurasına
təqdimat verir;
Bankın fəaliyyəti dövründə rastlaşdığı və yaxud da
rastlaşma ehtimalının olduğu potensial risklər barədə
məruzələr hazırlayır və həmin məruzələri Müşahidə
Şurasına təqdim edir;
Risklərin idarə olunması mexanizminin təkmilləşdirilməsi
ilə əlaqədar hazırlamış təklifləri Müşahidə Şurasının
təqdiminə verir.
Risklərin idarə olunması sahəsində İdarə Heyətinin əsas
səlahiyyətlərinə isə aşağıdakı məsələlərin həlli aid edilir:
47
Risklərin idarə olunması ilə əlaqədar siyasətin və
strategiyaların həyata keçirilməsini təmin edir;
Risklərin idarə olunması prosesini təmin edir;
Bankın öz fəaliyyətində rastlaşdığı bütün riskləri təhlil edir
və bu risklərin mənfi nəticələrinin aradan qaldırılması üçün
lazım olan zəruri tədbirlər görür;
Fövqəladə hallar zamanı risklərin idarə olunması planına
Risklərin idarə edilməsi komitəsi ilə birgə baxır və əldə
etmiş olduqları nəticələrlə bağlı Müşahidə Şürasına hesabt
təqdim edir;
Bankın risklərin idarə edilməsi bölməsi ilə digər struktur
bölmələrinin qarşılıqlı fəaliyyətini və birgə əməkdaşlığının
təmin olunmasına nəzarəti həyata keçirir, eləcə də bankın
digər struktur bölmələrinə, risklərin idarə olunması
bölmələrinə müdaxilələrin qarşısının alınması üçün zəruri
tədbirlər planı işləyib hazırlayır və həmin tədbirlər planının
həyata keçirilməsinə birbaşa nəzarəti təmin edir.
Dostları ilə paylaş: |