«Tasdiqlayman» UrDU o`quv ishlari bo`yicha prorektori ___________dots.S.U.Xodjaniyazov
2020 yil «_____»___________
«ILMIY TADQIQOT METODOLOGIYASI» FANIDAN
MAGISTRATURA BARCHA MUTAXASSISLIKLARI UCHUN
ISHCHI DASTURI
Ma’ruza - 30
Seminar - 30
Mustaqil ta’lim - 60
Jami: - 120
URGANCH-2020 Ushbu «Ishchi o’quv dastur» Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligining 2020 yil “29” avgustda tasdiqlangan «Namunaviy dastur»iga asosan ishlab chiqildi. Ushbu dastur “Ilmiy tadqiqot metodologiyasi” fanidan magistrning tayyorgarlik darajasi va zaruriy bilimlari mazmuniga qo`yiladigan talablar asosida tayyorlangan.
Tuzuvchilar: f.f.d., prof. M.S. Xajieva (PhD) N.R. Annayeva (PhD) Sh.B. Samanova
Taqrizchi: f.f.n., dots. U.Doschanova
Ishchi o`quv dasturi «O`zbekistonda demokratik jamiyat qurish nazariyasi» kafedrasining 2020 yil «___» __________ yig’ilishida muhokama qilindi va fakultet Ilmiy kengashida ko`rib chiqish uchun tavsiya qilindi.
Kafedra mudiri: f.f.d., prof. M.S. Xajieva
Mazkur «Ishchi o’quv dastur» Tarix fakulteti Ilmiy kengashida ko`rib chiqilgan va ma’qullangan. (2020 yil «___» _________ Bayonnoma № __)
Tarix fakulteti ilmiy kengashi raisi: t.f.n. O. Shixov
I. Fanning mazmuni Fanni o’qitishdan maqsad - talabalarning ilmiy faoliyat jarayonida u o’zini anglash va to’g’ri fikrlash mahoratnni shakllantirish, ilmiy tadqiqot dasturini tuzishda nazariya va amaliyot birligiga rioya qilishni o’rgatishdan iborat.
Fanning vazifasi - fanlarni tasniflash, metodlardan unumli foydalanish, ilmiy tadqiqot dasturining mavzusini tanlash, materiallarni saralash, o’zining ilmiy saviyasini oshirishga yo’nalgan adabiyotlar mazmunini o’rgatish va egallangan bilimlardan amaliyotda foydalanish malakalarini shakllantirishdan iborat.
Auditoriya mashg’ulotlari miqdori:
Ma’ruza
30 soat
Seminar
30 soat
Mustaqil ta’lim
60 soat
Jami
120 soat
III. Fanning tarkibi Ma`ruza mashg`ulotlari mavzulari.
№
Nazariy mashg’ulot mavzu
Nazariy mashg’ulotning maqsadi
Soat
1
Ilmiy tadqiqot metodologiyasi fanining maqsad va vazifalari. Ilmiy bilimlarning metodologik asoslari.
Ilm-fanning ta’rifi. Ilm-fan tadqiqot faoliyati sohasi sifatida. Ilm-fanning o‘zaro bog‘liq xususiyatli belgilari. Ilmning maqsadi. Ilmning vazifalari. Ilmning funksiyalari. Fanlarning tasnifi. Empirik fan. Nazariy bilim. Fundamental va amaliy fanlar. Ilm-fan va haqiqatni o‘zlashtirishning boshqa shakllari. Ilm-fan va falsafa o‘rtasidagi munosabatlar. Fanni rivojlanishining asosiy bosqichlari. Qadimgi yunon ilmi. O‘rta asrlarda ilm-fanning rivojlanishi. Zamonaviy ma’noda ilm-fan. Ilmiy bilim tushunchasi. Bilishlar jaraѐni. Anglash nazariyasining asosiy tarkibiy elementlari. Uslubiyatning axloqiy va estetik asoslari. Ilmiy axloq me’ѐrlari.
2
2
Ilmiy tadqiqot yo‘nalishini tanlash va ilmiy muammo. Tadqiqot olib borish jarayonini tashkil etish.
Tadqiqotni loyihalash fazasining konseptual bosqichi. Tadqiqot turlarini ularning yo‘nalishlari bo‘yicha tasniflanishi. Fundamental tadqiqotlar. Amaliy tadqiqotlar. Ishlanmalar. Qaramaqarshiliklarni aniqlash bosqichi. Muammoni shakllantirish bosqichi. YAngi ilmiy natijalarni olish variantlari. Tadqiqotning maqsadini aniqlash bosqichi. Tadqiqot natijalarining ishonchliligini baholash mezonlarini shakllantirish (tanlash) bosqichi. Tadqiqot gipotezasini qurish bosqichi. Tadqiqotni tarkiblashtirish bosqichi. Tadqiqotni texnologik tayѐrlash bosqichi. Ilmiy tadqiqotlarning texnologik fazasi. Tadqiqotni amalga oshirish bosqichi. Tadqiqot natijalarini rasmiylashtirish bosqichi. Ilmiy tadqiqotning refleksiv fazasi.
Ilmiy yo‘nalish, muammo va mavzuning farqlari. Ilmiy tadqiqotning maqsadi. Ilmiy tadqiqot ob’ekti. Ilmiy tadqiqot predmeti. Ilmiy tadqiqotlar tasnifi. Fundamental ilmiy tadqiqotlar. Amaliy ilmiy tadqiqotlar. Ishlanma. Ilmiy yo‘nalishning tarkibiy birliklari. Ilmiy muammolarni tanlash va shakllantirish. Muammoning paydo bo‘lishi. Fanda muammoli vaziyatning paydo bo‘lishi. Muammoli vaziyatni tahlil qilish. YAngi ilmiy muammolarni to‘g‘ri qo‘yish va aniq shakllantirish. YAngi muammolarni ko‘rish qobiliyati. Ilmiy muammolarni tanlash va shakllantirish. Ilmiy muammolarni ishlab chiqish va hal qilish. Original muammo konsepsiyasini ishlab chiqish. Muammoni hal qilishning ustuvorligini aniqlash. Muammoning rivojlanishini asosiy yo‘nalishlari. Ilmiy muammolarni tasniflash. Ilmiy (nazariy) muammolar. Amaliy muammolar.
