Urganch davlat universiteti «yengil sanoat texnologiyalari va jihozlari»

Apparat (yo‘g‘on) ip yigirish sistemasi 
 
Bu sistema asosan past navli, kalta tolali paxtadan hamda yigiruvbop tolali 
chiqindilardan chiziqiy zichligi T=50 

1000teks (Nm = 1-20) bo‘lgan ip yigirishda 
ishlatiladi. 
Apparat sistemasida yigirilgan ip bo‘sh, notekisligi yuqori, pishiqligi past, 
cho‘zilmaydigan, xajmdor va tukli bo‘ladi. Ular asosan tanda iplari sifatida bumazey, 
paxmoq, flanel, va boshqa issiq, yumshoq gazlamalar to‘qishda ishlatiladi. 
Ip yigirishning melanj usuli ham mavjud bo‘lib, unda bo‘yalgan va bo‘yalmagan 
tolalar aralashmasidan o‘rtacha chiziqiy zichlikdagi iplar tayyorlanadi. Ular pishiq, bir tekis, 
tukli, va toza bo‘lib, har xil rang barang ip jun, ip duxoba kabi gazlamalar to‘qishda 
ishlatiladi. 
Talaba bu sistemalar to‘g‘risidagi tushunchani daftarida qayt etadi. 
Laboratoriya ishining maqsadi: 
yigirish sistemalarida qo‘llaniladigan jarayonlar 
ketma ketligini o‘rgatishdir. 
Laboratoriya darsi uchun kerak bo‘ladigan anjomlar va materiallar: 
Yigirish 
sistemalari plakatlar, kompyuter va proektor. 
 
Topshiriq 
1.
Karda, qayta tarash va apparat sistemalarida ishlatiladigan mashinalar ketma-ketligi 
bilan tanishing. 
2.
Sistemalarda amalga oshiriladigan texnologik jarayonlar bilan tanishing. 
Uyda: 
Laboratoriya ishi bo’yicha hisobot tayyorlang. 
Bu vazifani birinchi savolida 
o‘quv laboratoriyasidagi mavjud mashinalar bilan 
tanishtirilib, karda hamda qayta tarash sistemalari bo‘yicha ma’lumotlarni 2.9-jadval shaklida 
yoziladi. 
3.8-jadval 

---

Karda yigirish sistemasi (halqali usul) 
t/r 
O‘timlar 
Mashina 
markalari 
Texnologik jarayonlar nomi 
Mahsulot 
nomi 
1 
Titish, 
aralashtirish va 
tozalash 
BO-C, CVT3, 
Dustex DX-385 
Toydagi 
paxtani 
mayda 
bo‘laklarga ajratib titish va 
aralashtirish, tozalash . 
Titilgan paxta 
tolasi massasi 
2 
Tarash 
DK-903 
Titilgan paxta bo‘lak-chalarini 
tolalarga 
ajra-tish, 
tozalash, 
qisman 
tolalarni 
to‘g‘irlash, 
parallellash, tarash. 
Taralgan 
pilta 
3 Piltalash 
I-o‘tim 
II -o‘tim 
 
HSR-1000 
HSR-1000 
Mahsulotni qo‘shish va cho‘zish. 
Piltalangan 
pilta 
4 
Pilik tayyorlash 
Zinzer-668 
Cho‘zish, pishitish va o‘rash. 
Pilik 
5 
Ip yigirish 
Zinzer-350 
Cho‘zish, pishitish va o‘rash. 
Yakka xom ip 
 
3.9-jadval 
Qayta tarash sistemasi 
t/r 
O‘timlar 
Mashina 
markalari 
Texnologik jarayonlar nomi 
Mahsulot 
nomi 
1 
Titish, 
aralashtirish va 
tozalash 
BO-C, CVT3, 
Dustex DX-385 
Toydagi 
paxtani 
mayda 
bo‘laklarga ajratib titish va 
aralashtirish, tozalash . 
Titilgan paxta 
tolasi massasi 
2 
Tarash 
DK-903 
Titilgan paxta bo‘lakchalarini 
tolalarga ajratish, 
tozalash, 
qisman 
tolalarni 
to‘g‘irlash, 
parallellash, tarash. 
Taralgan 
pilta 
3 Piltalash 
0-o‘tim 
HSR-1000 
Mahsulotni qo‘shish va cho‘zish. 
Piltalangan 
Pilta 
4 Pilta birlashtirish 
mashinasi 
Tekstima-1576 
Mahsulotni qo‘shish 
Xolstcha 
tayyorlash 
5 Qayta tarash 
Tekstima-1532 
Tozalash, 
qisman 
tolalarni 
to‘g‘irlash, parallellash, tarash, 
cho‘zish. 
Qayta taralgan 
pilta 
6 Piltalash 
I-o‘tim 
HSR-1000 
Mahsulotni qo‘shish va cho‘zish. 
Piltalangan 
pilta 
7 
Pilik tayyorlash 
Zinzer-668 
Cho‘zish, pishitish va o‘rash. 
Pilik 
8 
Ip yigirish 
Zinzer-350 
Cho‘zish, pishitish va o‘rash. 
Yakka xom ip 
Mazkur jadval shaklida karda yigirish sistemasi pnevmomexanik usuli, karda yigirish 
sistemasi MDH mashinalari, qayta tarash sistemasi MDH, qayta tarash sistemasi xorijiy 
firmalar mashinalarini mustaqil ravishda o‘rganiladi va yozma qayd etiladi. 
3.10-jadval 

---