Узбекистон Республикаси Халк таълими вазирлиги

Ishni rasmiylashtirishga doir tavsiyalar.
Mavzuga oid barcha rasmlarni chizib, nerv tolalari va nerv tugunlarini chizgan rasmlaringizdan aloxida belgilab kuying?


Laboratoriya № 30


Mavzu: Parasimpatik nerv tolalari, markazlari va vegitativ tugunlarini tuzilishi.
Darsning maksadi: Parasimpatik nerv tolalari, markazlari va vegitativ tugunlarini tuzilishi, vazifasi, ahamiyati, joylashgan o`rni haqida tulik ma’lumot bering.
Vegitativ nerv sistemasining parasimpatik qismida ham markaziy va pereferik bo`limlar bor. Markaziy bo`lim o`rta miya, uzunchok miyada va orqa miyaning sigmentlarida yotadigan parasimpatik yadrolardan iboratdir. Bereferik qism III, VII, IX, X juft bosh miya nervlari hamda chanok nervlari tarkibiga kiradiga tugun va tolalardan tashqil topgan.
Kerakli asboblar: tablica, mulyaj, maket, planshet, plakat, qog`oz, qalam, chizg`ich, o`chirg`ich, kley.
Ishning borishi:Laboratoriya darsi ma’ruza darsidan foydalangan holda olib boriladi.Yangi mavzu barcha kurgazma kurollaridan foydalanib tushintiriladi.
Barasimpatik nerv sistemasi o`rta miyada III juft nervlarning xarakatlantiruvchi edrosi yonida Yakubovichning parasimpatik edrosi yotadi, bu erda hujayralarning usimtalari kuzni xarakatlantiruvchi nerv tarkibiga kiradi, kuz kosasida yotadigan kipriksimon tanada almashinib kushiladi va kuz korachigini toraytiradigan muskul bilan kuzning kipriksimon muskul ni innervatciya qiladi. Barasenpatik tolalar yuz nervi bilan uch xoxli nervning tarmoklari tartibida boradi va qanotsimon – tanglay chuqurchasida yotuvchi qanotsimon tanglay tugunida almashinib kushilib, kuz yoshi bezi burun va ogiz bo`shliklari shillik pardasining bezlariga hamda jag osti vat il osti bezlarining yonginasida joylashgan jag osti tugunida almashinib kushilib jag osti vat il osti bezlariga yotadi.
eng kup mikdordagi parasinpatik tolalar adashgan nerv tarkibiga o`tadi. Bu tolalar uning parasinpapik dorsal yadrosidan boshlanadi va bo`yin ko`krak bo`shligi organlarini innervaciya qiladi. Adashgan nervlarning tolalari ko`krak va korin bo`shliklari sinpatik chigallarga kushiladi va ular bilan birga organlarga kiradi. Adashgan nervlarning tolalari organlarning devorlariga joylashgan chigallarning tugunlarida almashinib kushiladi. Ko`krak korin va chanok bo`shliklarida sinpatik va parasinpatik tolalar tarkibi jixatidan aralash bo`lib organlarini inervaciyalaydigan chigallarni hosil qilishda ishtirok etadi. Sungra talabalar Laboratoriya daftarlariga sinpatik nerv sistemasi bilan parasinpatik nerv sistemasi o`rtasidagi farqlarni birin ketin yozadilar.
I. R. D. T.
Mavzuviga oid barcha ramlarni chizing. Barasimpatik nerv tolalari kaysi organlarni ta’sirlashini ketma – ket tartibda Laboratoriya daftaringizga yozing.