8
Biologik nobudgarchilik
Mas
sa
d
a
y
u
k
o
li
sh
1. Nafas olishi
Si
fa
td
a
y
u
k
o
li
sh
2. Donning kukarishi
3. Mikroorganizmlarning rivojlanishi
4. Zararkunanda va kanalarning rivojlanishi
5. Uz - uzidan kizish
6. Kemiruvchilar tomnidan kirilishi
7. Qushlar tomonidan kirilishi
Mexanik nobudgarchilik
1. SHikastlanish
2. CHanglanib yukolish
3. Sochilish
1-rasm. Saqlashda don nobudgarchiligiga olib keluvchi sabablar.
Don mahsulotlari sifatining pasayishiga olib keladigan boshqa bir sabab uning
xaddan tashqari uzok muddat saqlanishi bilan boglikdir. Har kanday mahsulot xatto
optimal sharoitda saqlanganda har ma`lum bir uzok muddatga chidamlilik
xususiyatini namoyon qiladi. Kandaydir muddatga saqlanishi muljallanib, undan
ortikcha saqlanib eskira boshlagan mahsulotning haridorgirlik xususiyati yukoladi.
Ko`pgina un va yorma turkumi ikkinchi-uchinchi saqlanish yilida uz sifatini keskin
yukotadi. Ikki-turt yil ichida esa don urug`lik xususiyatlarining pasayishi kuzatiladi.
Oziq-ovqat va omixta em ishlab chiqarishga muljallangan boshoqli va dukkakli ekin
donlari uzok muddatga chidamlirok bo`lib hisoblanadi. Birok ularda vakt utishi bilan
(7...15 yildan keyin) odatda texnologik va oziq-ovqatga yaroklilik xususiyatlarining
pasayishi kuzatiladi. SHunday qilib, eskirish holati saqlanayotgan don mahsulotlari
va urug`larning davriy almashinuvi, hamda sifatining sezilarli yomonlashuviga kadar
uz vaktida sotilishiga bo`lgan zarurat mukarrarligiga olib keladi. Sifatini
yomonlashtirmasdan saqlash - zaruriy shartdir.
Dostları ilə paylaş: 
