Uzuklar hukmdori

J.R.R.TOLKIENNING "UZUKLAR HUKMDORI-QIROLNING QAYTISHI" ASARIDAGI QAHRAMONLAR NUTQI ANALIZI
Hikoyada eng ko'p paydo bo'lgan qahramonlar odatda hikoyaning eng muhim qismini egallaydi va ularning xususiyatlari harakat va mavzuning markazida bo'ladi. “Uzuklar hukmdori”ni formalistik tanqid yordamida tahlil qilib, tadqiqotchi romanda beshta asosiy qahramon mavjudligini aniqladi.
A.Frodo
Frodo "Uzuklar hukmdori" asarining bosh qahramonlaridan biri hisoblanadi. U har doim boshqalar bilan suhbatlashganda yumshoq va xotirjam so'zlarni aytadi va xato qilganda har doim kechirim so'raydi. U har doim o'z ishiga mas'uliyat bilan yondashgan. U ham kechirimli va fidoyi inson edi. U kamtarlik, mas'uliyat, kechirimlilik va fidoyilik kabi yaxshi xarakterga ega edi. Uning xarakteristikalari o'zgarmas edi. Hikoyaning boshidan hikoyaning oxirigacha, u yaxshi xarakterga ega. Shu sababli u statik xarakterga ega edi.
Birinchidan, Frodoning kamtarligi: “Wel, you have now Sam, dear Sam” said Frodo, and he lay back in Sam`s gentle arms, closing his eyes, like a child at rest when night-fears are driven away by some loved voice or hand. (page 224) Sam bilan gaplashgandagi frodoning yumshoq va bosiq so`zlari shuningdek, uni “dear” so`zi bilan atagani uning kamtar ekanligini ko`rsatadi.
Formalistik tanqidga ko'ra (Guerin, 1996) personajlarning xarakterini aniqlashning ko'rsatkichlaridan biri ularning munosabatidir. Frodoning keyingi xarakteri kechirimlilik edi. Frodo Gollumni xafa qilgan bo'lsa ham, uni kechiradi. U hech qachon yuragida gina saqlamaydi.
Formalistik tanqidga ko'ra (Guerin, 1996) personajlarning xarakterini aniqlashning ko'rsatkichlaridan biri ularning so'z tanlashi edi. Yuqoridagi suhbat Frodoning juda fojiali ekanligini isbotladi.
Yuqoridagi tushuntirishdan yozuvchi Frodo mehribon xobbit degan xulosaga keldi. Uning yaxshi qahramonlari bor. U kamtarlik, mas'uliyat, kechirimli va fidokor edi:
“So let us forgive him!” Frodo Gollum unga ozor yetkazgan bo`lsada, uni barbir kechiradi.
Frodoning kechirimligiga yana bir isbot quyidagi parchada ko`rilishi mumkin:
No, Sam! Do not kill him even now. For he has not hurt me. And in any case I do not wish him to be slain in this evil mood. He was great once, of a noble kind that we should not dare to raise our hands against. He is fallen, and his cure is beyond us; but I would still spare him, in the hope that he may find it.(page:360).
Frodoning yana bir xususiyatlaridan biri uning o`z jonini qurbon qilishga tayyorligidir.
"Well here we are, just the four of us that started out together .We have left all the rest behind, one after another. It seems almost like a dream that has slowly faded." "Not to me," said Frodo. "To me it feels more like falling asleep again."(page:332)
Frodoning so'zi uning irodali shaxs ekanligini yuqorida isbotladi - hech qachon shikoyat qilmasdan qurbonlik qilishini ko`rsatdi. Uzoq vaqtli sayohatdan keyin ham u buni shunchaki “falling asleep” deya ta`rifladi. ." Frodo olib borgan kurash unga yuk emas ekanligini ko`rsatadi.
Aragon
Aragon ham "Uzuklar hukmdori" asarining bosh qahramonlaridan biri hisoblanadi. U kamtarlik, shifobaxsh, jasur va jangovar ruh kabi yaxshi fazilatlarga ega edi. Shu sababli Aragon bosh qahramon edi. Uning qahramonlari ham o'zgarmagan. Hikoyaning boshida u mehribon odam edi. Hikoyaning oxirigacha u hali ham mehribon odam edi. shuning uchun u statik xarakter edi. Aragon buyuk shoh edi. Aragonni buyuk qirolga aylantiradigan ba'zi sabablar bor. Birinchidan, u kamtar edi. Ikkinchidan, Aragon jasur odam edi. O'lganlarning yo:llarini bosib o'tish uchun uning jasorati bor. U hech qanday do'stlari bo'lmasa ham, o'lik yo'llardan borishni davom ettirdi.
“It is not madness, lady” he answered. “For I go on a path appointed. But those who follow me do so of their free will; and if they wish now to remain and ride with the Rohirrin, they may do so. But I shall take the paths of the dead, alone, if needs be” (page 63)
Oxirgisi, Aragon yuqori jangovar ruhga ega edi. Jangda uning ruhi hech qachon tushmagan, hatto tanasi pastga tushgan deb o'ylamagan. U har doim do'stlariga jangda turtki bergan.
Then without turning Aragorn cried aloud so that all could hear: 'Friends, your weariness! Ride now, ride! We must come to the Stone of Erech ere this day passes, and long still is the way.' So without looking back they rode the mountain-fields, until they came to a bridge over the growing torrent and found a road that went down into the land.(page:70).
C. Gandalf
Gandalf ham asarda qahramon sifatida gavdalantirilgan. U hikoyada muhim rol o'ynadi, chunki u endi yo'q qilishni xohlaydigan halqali shayton haqida juda ko'p. U shuningdek, uzuk ko'taruvchilar guruhida maslahatchi bo'lgan. U kamtarlik kabi yaxshi xarakterga ega edi. U kamtarlik kabi yaxshi xarakterga ega edi, o'zgacha etakchilik va buyruqbozlikka ega edi. Shu sababli, Gandalf protagonist edi. Uning xarakteristikalari hikoyada hech qachon o'zgarmaydi. Gandalf yana bir xususiyati uning buyruqbozligi edi. U Lord Denethor bilan gaplashgandagi muloyim so`z tanlagani ko`riladi.
“To me it would not seem that a steward who faithfully surrenders his charge is diminished in love or in honour,” said Gandalf. And at the least you shall not rob your son of his choice while his death is still in doubt.” (page 154)
D. Sam
Sem Gamgi Frodoning hobbiti va xizmatkori edi. U Frodoning eng yaxshi do'sti edi, u har doim Frodoga topshiriqni bajarish uchun hamroh bo'lgan. Shu sababli Sem romanning bosh qahramoniga aylandi. Sem mehribon hobbit edi, chunki Sem Frodoni juda yaxshi ko'radi. U mehribon va qahramon kabi yaxshi xarakterga ega edi.
E. Gollum
Gollum ham "Uzuklar hukmdori" asarining asosiy qahramonlaridan biri. U uzukning Bilbodan oldingi egasi. U halqani yo'q qilishda ham muhim rol o'ynagan, chunki u uzukni yo'q qilishi mumkin. U ochko'z va mag'rur kabi yomon xarakterga ega edi. Gollum o'zi uchun uzukga ega bo'lishni xohlaydigan ochko'zlarning timsoli edi. U uzukni olish uchun Frodoning barmog'ini tishlab oldi va keyin vulqonga tushib ketdi va vafot etdi. Uning romandagi munosabati Gollumning ochko'z odam ekanligini ko'rsatadi. U har doim o'ziga uzuk olish uchun yomon yo'l tutadi. U uzukni olish uchun Frodoning barmog'ini tishlab oldi va keyin vulqonga tushib ketdi
“Pecious, precious, precious” Gollum cried “My precious” spasiand with that, even as his eyes werelifted unto gloat on his spasiprize, he stepped too far, toppled, wavered for a moment on the spasibrink, and then with a shriek he feel. Out of the depths came spasihis last wail precious and he was gone
(page:269:)