Musulmonlari o‘zini portlatishga da’vat etuvchilar
do‘zax olovidadir
Qur’oni Karimga ko‘ra, terroristlarning omma xalqni portlatishi,
insonlarni o‘zini-o‘zi portlatishga da’vat etishi va boshqa har qan-
day tinch aholi hayotiga qaratilgan tajovuzlarni amalga oshirishi ul-
kan jinoyat hisoblanadi. Albatta, bu ishlarni amalga oshiruvchilarga
jahannamda og‘ir azob-uqubatlar borligiga hech qanday shak-shub-
ha yo‘q. Qur’oni Karimning «Buruj» surasida odamlarni yondirish
taqiqlangani keltirib o‘tiladi:
«Albatta, mo‘min va mo‘minalarni fitnaga solib, so‘ngra tavba
qilmagan kimsalarga jahannam azobi va ular uchun o‘t azobi bor-
dir» (Buruj, 10).
Oyatdagi «fatanu» so‘zi «yondirish» ma’nosida ham tafsir qilina-
di. Bu oyat odamlarni portlatuvchilar do‘zax egalari ekaniga isho-
ra qiladi. Ibn Abbos va Muqotil aytdilar: «fatanu al-muminina»
so‘zlari quyidagi ma’noni anglatadi: «Ular mo‘minlarni olov bilan
yondiradilar». Ibn Humayd va Ibn Munzirdan rivoyat qili nishicha,
Qatoda «Albatta, mo‘min va mo‘minalarni fitnaga solib», oyatini
«olov bilan yondirib o‘ldirish» degan ma’noni anglatadi, deya taf-
132
sir qilgan. Imom Qurtubiy va Abu Hafs Hanbaliy ham shunday taf-
sir qilganlar.
Tohir Qodiriy
Pokistonlik hanafiy ulamo,
«Xalqaro Qur’on yo‘li» tashkilotining asoschisi
1
.
Musulmon va musulmon bo‘lmagan aholini o‘ldirishlik orasida
hech qanday farq yo‘q.
Payg‘ambarimiz (s.a.v.) o‘zlarining oxirgi xutbalarida inson
lar hayoti, molmulkini va obro‘e’tiborini saqlash haqida shunday
dedilar: «Albatta, Alloh taolo qoningiz, molingiz va nomusingizni
birbiringiz uchun mana shu muqaddas shahringiz, tabarruk oyin
giz va ulug‘ ayyomingiz kabi muqaddas ayladi».
Ushbu hadisga ko‘ra, bir odamni nohaq o‘ldirish, uning moli
ga tajovuz qilish, obro‘siga putur yetkazish mutlaqo taqiqlanadi.
Darhaqiqat, musulmon yoki boshqa din vakilini ular qayer
da yashashlaridan qat’i nazar ularning hayotiga tajovuz qilishlik
mumkin emas. Bu haqda Qur’oni Karimda quyidagicha ba yon
etiladi: ya’ni «... biron jonni o‘ldirmagan va Yerda (buzg‘unchi
lik va qaroqchilik kabi) fasod ishlarni qilmagan insonni o‘ldirgan
odam xuddi hamma odamlarni o‘ldirgan kabidir» (Moida, 32).
Ushbu oyatda «nafs» so‘zining ishlatilishi barcha bashari
yat uchun dalolat qilishni anglatadi. Islomda har bir jon ju
da qadrlanadi. Shu bois, bir beayb insonni o‘ldirgan odam bu
tun boshli insoniyatni o‘ldirgandek jinoyat qilgan hisoblanadi.
Chunki jonlar ko‘p bo‘lgani bilan hayot kechirish haqqi bit
ta. Har bir jon ha yot kechirish haqqiga ega. Ana o‘sha jon
lardan bittasini o‘ldirgan odam hamma jonlarning hayot ke
chirish haqqiga tajovuz etgan bo‘ladi. Shuning uchun bir jonni
nohaq uni qaysi dinga mansubligidan, tilidan yoki qaysi mam
lakat fuqarosi ekanligidan qat’i nazar qatl etish islom dinida
1
Tohir ul-Qadri. Fatwa on terrorism and suicide bombings. Printed by Biddles
Book Printers, Norfolk UK, 2010. – P. 62–65.
133
qat’iyan man etiladi. Aksincha, bitta jonning hayotini saqlab
qolish esa, hamma jonlarning hayot kechirish haqqini saqlab
qolgan bilan teng bo‘ladi
1
.
Dostları ilə paylaş: |