Vaqtli qatorlar

_yt yt  nk1

S _ ^{ } , (5)
bu yerda: qatorlar dinamikasining qiymati; qatorlar dinamikasi qiymatlarini tenglashtirish;
funksiya parametrlari soni.
Mazkur usul faqat tenglama parametrlarining teng sonida natijalar beradi.
Ikkinchi usul dispersiyalarni taqqoslashdan iborat. O‘rganilayotgan qatorlar dinamikasi umumiy variatsiyasini ikki qismga, ya’ni tendentsiyalar tufayli sodir bo‘ladigan variatsiyalar va tasodifiy variatsiyalar yoki V V₁ V₂ bo‘lishi mumkin.
Umumiy variatsiya quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi:
n
V y_t y² , (6)
t1
bu yerda, qatorlar dinamikasining o‘rtacha darajasi. Tasodifiy variatsiyalar quyidagi formula orqali aniqlanadi:
n _ 2
V₂ _^y_t y_t ^ . (7) t_1 

Umumiy hisoblanadi:

va

tasodifiy

variatsiyalarning

farqi

tendentsiyalar

variatsiyasi

V₁ V V₂. (8)
Tegishli dispersiyalarni aniqlashda daraja erkinligi quyidagicha bo‘ladi:

1. 
   Tendentsiyalar tufayli dispersiyalar uchun daraja erkinligi soni tekislash tenglamasi parametrlari sonidan bitta kam bo‘ladi.
   
2. 
   Qatorlar dinamikasi darajasi soni bilan tekislash tenglamasi parametrlari soni o‘rtasidagi farq tasodifiy tendentsiyalar uchun daraja erkinligi soniga teng bo‘ladi.
   
3. 
   Umumiy dispersiyalar uchun daraja erkinligi soni qatorlar dinamikasi darajasi sonidan bitta kam bo‘ladi. Chiziqli funktsiya uchun dispersiyalar quyidagicha hisoblanadi:
   

² V
S  , (9) n1
S₁² V₁, (10)
² V²
S₂  . (11) n2
Dispersiyalar aniqlangandan so‘ng F - mezonning empirik qiymati hisoblanadi:
F ^ SS₁₂2₂ . (12)
Olingan qiymatni erkinlik va ehtimollik darajasiga muvofiq aniqlangan jadval qiymati bilan taqqoslanadi.
Agar ko‘rinishidagi tengsizlik bajarilsa, u holda tahlil qilinayotgan tenglama ifodalanayotgan tendentsiya uchun to‘g‘ri keladi. Bunday hollarda tahlil qilishni mantiqiy tushunchalarga mos keladigan oddiy tenglamalardan boshlab, astasekin kerakli daraja aniqlanguncha qadar murakkabroq darajalarga o‘tib borish lozim.
Trend aniqlangandan keyin boshlang‘ich qatorlar dinamikasiga tegishli darajada trendning qiymati olinadi. Tahlil bundan keyin trenddan chetga chiqishi mumkin.

z(t) y(t) y(t) (13) chetga chiqishi arifmetik dispersiyali o‘rtacha nolga teng bo‘ladi.
Tenglama parametrlarini aniqlash zarur:

y(t)  a₀ a₁t
, (14)

y(t)  a₀ a₁t
(15)
Normal tenglamalar sistemasi to‘g‘ri chiziqli tenglamalar uchun quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi: