Jamoaviy joylashtirish vositalarining mehmonxona tipiga quyidagilar kiradi: mehmonxonalar, motellar, klublar-yashash bilan, pansionatlar, mebellar bilan jihozlangan xonalar, yotoqxonalar.
Individual
kvartiralar,
dala
hovlilar, kottejlar Xususiy uylarda olingan xonalar Xususiy agentlarga
olingan binolar
ijaraga
ijaraga
Qarindosh
–
urug‘,
tanishlarnikida joylashtirish
boshqalar
Ixtisoslashtirilgan joylashtirish vositalariga kiradi: sanatoriyalar, profilaktoriyalar, dam olish uylari, turistik qo‘nalg‘alar, to‘xtab turiladigan joylar va boshqa turistik, sport bazalari, dam olish bazalari, ovchilar uylari (baliqchilar), kongress-markazlar, botellar, flotelilar, rotellar.
Xususiy
Xususiy Uylar
Individual joylashtirishvositasiga kiradi: yollashga beriladigan xonadonlar, kvartiralardagi xonalar, uylar, kottejlar.
2.1-rasm.Turistlarnijoylashtirishvositalariklassifikatsiyasi20 Mehmonxona korxonalari turli toifa (kategoriya)lar bo‘yicha klassifikatsiyalanadi. Ular o‘rtasida ko‘proq iste’mol qilinadiganlari quyidagilar hisoblanadi:
shinamlik darajasi;
boshqalar
Turistik bazalar
Joylashtirish usullari
sig‘imi;
Yoshlar yotoqxonasi Turistik qishloqlar
Kempinglar
Qo‘nalg‘alar
boshqalar
mo‘ljallangan faoliyati;
joylashgan maskani;
ishlash davomiyligi;
48
ovqatlanish ta’minoti;
mijozlar kelishi davomiyligi va ayrim boshqalar.
muassasalardagi
Davolash va mehnat lagerlari
transport
Joylashtirish vositalari
Chaylalar, chodirlar
Kongress markazlar
boshqalar
mehmonxonalar
Ixtisoslashgan
Fransuz milliy klassifikatsiya tizimi ko‘proq tarqalgan hisoblanadi, turistlar uchun olti kategoriyada otellar belgilangan. Ular orasida ma’lum yulduzlar soni berilgan besh kategoriyasi mavjud (* ** *** **** *****) bitta yulduzli (I). Bunday tizimi mehmonxona xizmati bozorini ko‘proq qamrab olgan.
Jamoaviy
Davolash
Germaniyada qabul qilingan klassifikatsiyaga muvofiq mehmonxona korxonalari besh klassga bo‘lingan. Yevropa tizimi bilan uyg‘unlashtirish maqsadida bu erda tegishli ravishda har bir klassga ma’lum yulduz berish ko‘zda tutilgan:
turistik klass - * ;
Mehmonxona tipida
Mehmonxonalar
Plyaj mehmonxonalari
standart klass - * *;
20 www.world-tourism.org
Klublar xonalari
Mehmonlar uylari
shinam klass - * * *;
Pansionatlar
boshqalar
birinchi klass - * * * * ;
Motellar
lyuks - *****.
Ta’kidlash lozim, «yulduzli» tizimi bilan muvofiq ravishda ba’zan sof shartli
xarakterdagi nomlarni olganlar ham, bir qator boshqa tizimlarni ifodalovchi belgilar
ham uchraydi (harflar, «Toj», kategoriya). Misol uchun, Germaniyada A - kategoriyadagi mehmonxona to‘rt yulduzli darajada, V - uch yulduzli, S - ikki yulduzli, D - bir yulduzli hisoblanadi.
Mehmonxonalarning yuqorida ko‘rib chiqilayotgan klassifikatsiyalari Britaniya turagentligi assotsiatsiyasi tomonidan taklif qilingan va Buyuk britaniyada ko‘proq tarqalgan hisoblanadi, shuningdek u quyidagi muvofiqliklarni ko‘zda tutadi:
byudjet mehmonxonalari - *;
turistik klassdagi mehmonxonalar - * *;
o‘rta klassdagi mehmonxonalar - * * *;
birinchi klass mehmonxonalar - * * * *;
oliy kategoriya mehmonxonalar - *****.
Dam olish uchun mehmonxonalar orasida kurort va turistiklar ajralib turadi. Kurort mehmonxonalarikonsepsiyasi sog‘ligini tiklash va dam olishga intilgan kishilarga joylashtirish, ovqatlantirish va boshqa bir qator ko‘shimcha xizmatlarni taqdim etishni ko‘zda tutadi. Kurort mehmonxonalarini joylashtirishning ko‘proq qulay joylari tabiiy sharoitlar va mo‘tadil iqlimda dam olish va davolanish imkonini beruvchi hududlar hisoblanadi: dengiz sohillari, tog‘li rayonlar va h.k lar.
Kurort mehmonxonalarining faol faoliyat davri davomiyligi 90 kundan 180 kungacha bo‘lishi mumkin. Bu ko‘pincha iqlim va boshqa bir qator omillarga bog‘liq.
Turistik mehmonxonalar konsepsiyasi mohiyati quyidagi holatlarda namoyon bo‘ladi:
turistik mehmonxonalar odatda mijozlarni qabul qiladigan turistik yo‘nalishlarda joylashadi;
turistik mehmonxonalarda taklif etiladigan kompleks xizmatlar marshrut dasturlari va oldindan belgilab qo‘yilgan vaucherlar va yo‘llanmalarga muvofiq shakllantiriladi;
turistik mehmonxonalar tarkibida xizmat ko‘rsatishni tashkil qilish uchun turbyuro yoki sayohat va ekskursiya byurosi ko‘zda tutilgan.
Turistik mehmonxonalar guruhlari xorij tajribasida sportga mo‘ljallangan
mehmonxonalar ko‘proq shuxrat qozongan. Ular turistlarni sportning turli xillari
bilan shug‘ullanishlari uchun keng imkoniyatlar yaratib berishgan (golf-otel, suzuvchilar uchun otellar, tennis kortlari va h.k. larga ega otellar).