Vazirligi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA
KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH

VAZIRLIGI

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT
TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI QARSHI FILIALI

KOMPYUTER INJINIRINGI FAKULTETI
KI 13-21 S GURUH TALABASINING

DASTURLASH

^FANIDAN
1-LABORATORIYA ISHI
Bajadi: Qurbonova Shoira
Qabul qildi: Xudoyorov Laziz
QARSHI-2022

1. 
   LABORATORIYA ISHI
   

Mavzu: Chiziqli tuzilmali algoritmlarni tavsiflash, C++ tilida dasturlashtirish va kompyuterda hisoblashlar o‘tkazish
Laboratoriya ishidan maqsad: Algoritmlar, algoritm turlarini, Chiziqli tuzilmali algoritmlarni, Chiziqli tuzilmali algoritmlarni tavsiflashni, dasturlarini tuzishni va kompyuterda hisoblashlar o‘tkazishni o‘rganish
Laboratoriya ishi vazifalari:
1. Berilgan funksiya qiymatlarini hisoblash algoritmining blok–sxemasi tuzilsin
2. Tuzilgan blok–sxema bo’yicha funksiya qiymatlarini hisoblash algoritmi C++ tilida dasturlashtirilsin 3. Tuzilgan dastur kompyuterning DEV C++ yoki BORLAND BUILDER C++ tizimiga kiritilib, hisoblashlar o‘tkazilsin va jadval to‘ldirilsin
Laboratoriya bo’yicha sinov savollari
1. Masalani kompyuterda yechishning asosiy bosqichlarini aytib bering.
2. Algoritm tushunchasiga va chiziqli tuzilmali algoritm tushunchasiga izoh bering.
3. C++ dasturlashtirish tilida o‘zgaruvchilarni tavsiflash, kiritish va chiqarish operatorlarini izohlab bering.
4. C++ dasturlashtirish tilida operatorlar qaysi belgi bilan ajratiladi?
5. C++ dasturlashtirish tilida dastur qanday qismlardan iborat bo‘ladi?
6. Laboratoriya ishida tuzilgan blok–sxemaning har bir blokini izohlab bering
Javoblar
1) 1-BOSQICH: Masalaning qo’yilishi Masalaga mos boshlang’ich qiymatlar va natijaviy miqdorlar aniqlanadi.
2-BOSQICH: Masalaning modelini tuzish.
3-BOSQICH: Algoritm tuzish.
4-BOSQICH: Dastur tuzish, algoritmdagi ko’rsatmalar ketma-ketligini kompyuter tushuna­digan tilga o’tkaziladi.
5-BOSQICH: Dasturni kompyuter xotirasiga kiritish.
6- BOSQICH: Natija olish va uni tahlil etish.
Dastur ishlatiladi va natijasi tahlil qilingach, xato va kamchiliklar bartaraf etiladi.
2) Algoritm deganda biror maqsadga erishishga yoki qandaydir masalani yechishga qaratilgan korsatmalarning (buyruqlarning) aniq, tushunarli, chekli hamda toliq tizimi tushuniladi.Algoritmning 5 ta asosiy xossasi bor:Tushunarlilik,Diskretlik,Aniqlik,Ommaviylik,Natijaviylik.
Faqat ketma-ket bajariladigan amallardan tashkil topgan algoritmlarga -chiziqli algoritmlar deyiladi.
3)Kiritish operatoratori deb cin tushuniladi.C++ dasturlash tilida cin>> dan so’ng istalgan turdagi ma’lumotni e’lon qilingan o’zgazuvchini joylashtirsak shu o’zgaruvchi qiymatini qo’lga kiritamiz.
Chiqarish operatori esa cout deb yuritiladi.C++da cout<<ko’rinishda ishlatiladi va malumotlarni ekranga chiqarish vazifasini bajaradi.
4)C++ dasturlash tilida operatorlar “;” belgisi bilam ajratiladi.
5)Kiritish ,Hisoblash ,Chiqarish.
6)Birinchi sxema “Boshlash” misolni hisoblash boshlashni bildiradi,
ikkinchi “x,y,t larni kiritish “ sxemasi orqali misoldagi no’malumlarni kiritib chiqamiz, uchinchi “a=x+y+2t” sxemasi bilan misolga belgilash kiritib olamiz, belgilash kiritganimizdan so’ng sodda ko’rinishga keladi “Z=cos² (|sin²(a)|)+lg so’ngi sxema “tugatish” bu bilan dastur tugatiladi.

Ushbu Z funksiyani qiymatlarini hisoblash dasturini tuzish uchun avval quyidagi belgilashlarni kiritamiz.
a=x+y+2t
Belgilashlardan so‘ng funksiyaning ko‘rinishi quyidagicha bo’ladi:
Z=cos² (|sin²(a)|)+lg ^.
Endi funksiyani hisoblash algoritmining blok-sxemasini tuzamiz.


BOSHLASH





tugatish

Z

Z=cos² (|sin²(a)|)+lg ^.


x, y, t larni kiritish

a=x+y+2t






hisoblashlar



natijalar chiqarish

Ushbu hisoblash algoritmining blok-sxemasiga mos ravishda C++ tilida dasturini tuzsak quyidagicha bo‘ladi: