Verska(1 128) 2017 yil p65

117-mashq. 
Uyga vazifa. Matnni ko‘chiring. Unda turlangan so‘zlarning
tagiga chizing va qaysi kelishikda ekanini ayting. Matn mazmuniga e’tibor
bering. Kitoblarga bo‘lgan munosabatingiz haqida gapiring.
Bobosi so‘zini eshitgan nabira oldidagi kitoblarni taxlay bosh-
ladi, so‘ng tokchadan xurjunni olib, unga kitoblarni solishga
shaylandi. Bolaning bu qilig‘ini ko‘rib Temurning rangi o‘zgardi.
– Bolalik qilmang, mirzo, bunaqada kitoblarni xor qilasiz-
ku! Kitob muqaddas narsa, uni avaylash kerak. Tuz-namakni,
ota-onani, ustozni qanday qadr etish lozim bo‘lsa, kitobni ham
?

---

57
shunday e’zozlash joiz... Siz kitoblarni xurjundan oling-da,
tokchaga taxlang. (Xurshid Davron)
BOSH KELISHIK SHAKLI
1-topshiriq. Matnda ajratib ko‘rsatilgan so‘zlarning qaysi so‘z
turkumiga mansubligi va qaysi kelishik shaklida ekanini aniqlang.
Anvar, qorni och bo‘lsa kerak, dasturxonni Muhayyoning qo‘lidan
olib, uni buzuq avtobusga boshladi. Dasturxonni darrov ochdi. Ovqat
ko‘pligini ko‘rib, Muhayyoning ijozati bilan ustasi, oqsoq cholni
chaqirdi. (Abdulla Qahhor)
2-topshiriq. Bosh kelishik shaklidagi so‘z gapda qanday vazifada
kelayotganini ayting.
Bosh kelishik shakli maxsus qo‘shimchaga ega emas.
Bu shakl kim?, nima?, qayer? so‘roqlarining biriga javob
bo‘ladi va gapda ko‘pincha ega, ot kesim, undalma
vazifalarida keladi. Masalan: 1. Men 7-sinf o‘quvchi-
siman. 2. O‘zbekistonning poytaxti – Toshkent. 3. Tosh-
kent, munchalar go‘zalsan!
118-mashq.
 Matnni o‘qing. Bosh kelishik shaklidagi so‘zlarni toping.