Volume-25, Issue-1, January 2023 92 O’quvchilarni kasb tanlashlariga psixologik ko'maklashish

---

“PEDAGOGS” 
 international research journal ISSN: 
2181-4027
_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 


Volume-25, Issue-1, January - 2023
 
92
O’QUVCHILARNI KASB TANLASHLARIGA PSIXOLOGIK 
KO'MAKLASHISH 
Ravshanova Madina Davlatovna 
Jondor pedagogika kolleji o`qituvchisi 
 
Annotatsiya:
Ushbu maqolada o'quvchilarning kasb tanlash muammolari va 
ularga psixologik yordam ko'rsatish haqida ma'lumot berilgan. 
“O’zbekiston Respublikasi Ta’lim to’g’risida”gi Qonuni O’zbekiston 
Respublikasi Prezidentining “Professional ta’lim tizimini yanada takomillashtirishga 
doir chora-tadbirlar to’g’risida”gi 2019-yil 6-sentabrdagi PF-5812-son qaror bilan 
respublikamizda uch bosqichli professional ta’lim joriy etilishi talablarida belgilangan 
talablariga 
kompleks 
yondashish 
kasb-hunarga 
yo’naltirish 
ishlarining 
samaradorligini ta’minlaydi. 
Shaxsning kasbiy shakllanishi va mutahassis sifatida kamolga yetishini uning 
hayot yo'lidan ayri tasavvur qilib bo'lmaydi. Psixologik adabiyotlarda ta'kidlab 
o'tilganidek, kishining kasbiy shakllanishi butun hayoti davomida kechadigan jarayon 
bo'lib uning yoshiga hamda shaxsning taraqqiyotiga mos holda boradi.Kasbiy faoliyat 
sohasidagi muvaffaqiyat va mutahasissining mahorat darajasiga erishish sur'ati uning 
kasb tanlash motivlari bilan o'zaro aloqadordir. Kasb tanlash har bir inson hayotidagi 
eng muhim tanlovlardan biri. Kasb nafaqat daromad manbayi, balki inson umrining 
asosiy qismini sarflaydigan faoliyat hamdir. Kasb tanlayotgan shaxs undan talab 
qilinadigan bir qator jihatlarga ham alohida e'tibor qaratishi lozim: 
-umumta'lim maktablarida beriladigan ta'lim darajalaridagi bilimga ega bo'lish; 
-kasb tushunchasining ta'rifini, tabiatini, xususiyatlarini, kasblar sonini va 
turlarini bilishi;
-kasbni inson hayotida qanchalik muhim ekanini tushunishi, u haqda ma'lum bir 
tasavvurlarga ega bo'lishi; 
-kasb tanlashga kerak bo'lgan idrok va xohishning bo'lishi; 
-o'z maqsadi va manfaatini to'g'ri anglab olishi; 
-kelajagi haqida tasavvurga ega bo'lishi. 
Umumiy o'rta ta'lim maktabi kasb-hunarga yo'naltirish yakuniy ideal natijasi- bu 
har bir o'quvchida mustaqil va ongli ravishda kasbiy o'zlikni anglashning 
shakllanganligidir.Shaxsda kasbiy o'zligini anglash shakllanishini kasbiy mahoratning 
vujudga kelishidagi asosiy me'zonlardan biri sifatida quyidagi bir nechta bosqichlarga 
ajratish mumkin: 
1.
Kasblar olami haqidagi aniq ko'rgazmali tasavvurlarning paydo bo'lish davri. 
Bu Davr 2,5-3 yoshdan boshlanib 10-12 yoshgacha bo'lgan davrni o'z ichiga oladi. 
Taraqqiyot davomida bolaning ongida kasblar olami haqidagi turli-tuman tasavvurlar 

---