Dərslik kimi təsdiq edilmişdir. Elmi redaktor: N. A. Səfərov

Məsuliyyət:

1. 
   təkcə əlinə silah götürdüyünə görə məsuliyyətə və cəzaya məruz qala bilər;
   
2. 
   hərbi əməliyyatlarda iştirak etməsinə və humanitar hüquqa uyğun silah tətbiq etməsinə görə təqibə məruz qala bilməz.
   

4. Hücumlardan müdafiə:

1. 
   onu hücuma məruz qoymaq qadağandır;
   
2. 
   onu hücuma məruz qoymaq olar, o, hərbi hədəfdir.
   

5. Düşmən tərəfdən rəftar necə olmalıdır:

1. 
   beynəlxalq humanitar hüquq ona hörmət etməyi və istənilən şəraitdə onunla humanist rəftar etməyi tələb edir;
   
2. 
   əsir götürüldükdə, hərbi əsir statusuna malik olur.
   

5. Döyüş aparılmasının qadağan edilmiş metod və vasitələri

Beynəlxalq humanitar hüquq («Haaqa hüququ») döyüş aparılmasının aşağıdakı metod və vasitələrini qadağan edir:

qadağan olunmuş metodlar:

1. 
   düşmən qoşunlanna mənsub olan şəxsləri xaincəsinə öldürmək və ya yaralamaq;
   
2. 
   milli və beynəlxalq emblem, siqnal və bayraqların təyinatı üzrə istifadə edilməməsi;
   
3. 
   işgəncələr, xəyanət, soyqırım, aparteid və girov götürmənin tətbiq edilməsi;
   

ç) parlamentyoru və onu müşayiət edən şəxsləri öldürmək;

4. 
   şəhər və ya digər yerlərin talana verilməsi, yerli əhaliyə münasibətdə terrora əl atılması, əhali arasında aclıqdan istifadə edilməsi;
   
5. 
   sanitar müəssisələrinin, hospital gəmilərinin və təyyarələrinin, sanitar işçilərinin hücuma məruz qalması, onlann bombardman edilməsi və ya məhv edilməsi;
   

ə) düşmənin silahı yerə qoymuş və ya əsir kimi təslim olmuş şəxslərini öldürmək və ya yaralamaq;

6. 
   düşmən tərəfə mənsub olan şəxsləri, onlann öz ölkəsinə qarşı yönəlmiş hərbi əməliyyatlarda iştiraka məcbur etmək;
   
7. 
   sıradan çıxmış, eləcə də fəlakətə düçar olmuş uçuş aparatını tərk etmiş şəxslərə hücum etmək;
   

ğ) hərbi zərurət hallanndan başqa, düşmən mülkiyyətinin tələf və ya zəbt edilməsi;

8. 
   sahil balıqçılıq və ya yerli dənizçilik gəmilərinin, hospital gəmilərinin, elmi və ya dini funksiyalar yerinə yetirən digər gəmilərin zəbt edilməsi;
   
9. 
   müdafiəsiz şəhərlərin, limanlann, kəndlərin və hərbi məqsədlər üçün istifadə olunmayan mənzillərin, tarixi abidələrin, məbədlərin, hospitalların bombardman edilməsi;
   

ı) heç kimi sağ qoymamaq haqqında əmr vermək və ya bununla hədələmək, yaxud bu yönümdə hərbi əməliyyatlar aparmaq;

191

1. 
   mədəni mülkiyyətin, tarixi və digər abidələrin, ibadət edilən yerlərin məhv edilməsi və ya onlardan hərbi əməliyyatlarda uğur qazanmaq üçün istifadə edilməsi və b.
   

qadağan edilmiş vasitələr:

1. 
   insan bədənində asanlıqla dönən və ya yastılanan güllələr;
   
2. 
   yeganə təyinatı boğucu və ya zərərli qazlar yaymaqdan ibarət olan mərmilər;
   
3. 
   400 qramdan az çəkisi olan, partlama xassəsinə malik olan və ya yanar tərkiblə təchiz edilmiş mərmilər;
   

ç) zəhərlər, zəhərlənmiş silahlar, boğucu, zəhərli vo digər belə qazlar, bakterioloji və kimyəvi silah;

4. 
   genişmiqyaslı və ya uzunmüddətli və ya ciddi nəticələr törədən ətraf mühitə təsir vasitələri;
   
5. 
   bədəndə aşkar edilməyən qəlpələr, mina-tələlər, yandıncı silahlar və adi silahların hodsiz zərərli sayıla bilən və ya seçimsiz nəticələrə malik ola bilən digər növləri;
   

ə) nüvə silahı.

Nüvə silahının tətbiqinin beynəlxalq humanitar hüquqa zidd olmasını BMT-nin Beynəlxalq Məhkəməsi Nüvə silahı ilə hədələməyin və ya onun tətbiqinin qanunauyğunluğu haqqında iş üzrə 1996-cı il 8 iyul tarixdə verdiyi məsləhət xarakterli rəydə təsdiq etmişdir.

5.