Основные термины информационной безопасности

 

---

49 
Disaster Recovery Plan (DRP) 
Qəzadan sonra bərpa planı − ciddi aparat və ya proqram təminatı 
vasit
ələrində səhvlər və ya bu vasitələrin sıradan çıxması (məhvi) 
halında kritik tətbiqi proqramların emalı üçün yazılmış plan. 
 
Disclosure  
A
çıqlama – verilənlərin səlahiyyətsiz obyektlər tərəfindən istifadəsi 
mümkün edilm
əsi yolu ilə kompüter təhlükəsizliyinin pozulması. 
 
Discretionary access control (DAC) 
G
irişin diskresion idarə edilməsi − sistemin subyektlərinin 
obyektl
ərinə girişini istifadəçinin, prosesin və/və ya onun mənsub 
olduğu qrupun identifikasiyasına və tanınmasına əsaslanan 
idar
əetmə metodu. 
 
DNS Amplification
DNS gücl
əndirmə − bədniyyətli boşluq olan DNS-serverə sorğu 
gönd
ərir (adətən qısa), server isə sorğuya uzunluğu xeyli böyük 
olan paketl
ə cavab verir. Əgər ilkin IP-ünvan kimi hədəf 
kompüterin ünvanı göstərilsə (IP-spoofing), DNS-server hədəf-
kompüter
ə onun işini tamamilə iflic edənədək böyük miqdarda 
lazımsız paketlər göndərəcək.  
 
DNS cache poisoning  
DNS keşinin zəhərlənməsi – verilənlərin nüfuzlu DNS-dən 
(Domain Name System – Domen ad
ları sistemi) qaynaqlanmayan 
keş ad serverinə ötürüldüyü qəsdən yaradılmış və ya istənməyən 
situasiya.
 
DNSSEC (Domain Name System Security Extensions)
DNS t
əhlükəsizlik genişlənməsi (“di-en-es-sek” kimi oxunur) – 
DNS protokolunun t
əkmilləşdirilməsidir, domen adlarının 
mü
əyyənləşdirilməsi zamanı DNS-ünvanların saxtalaşdırılması ilə 
əlaqəli hücumları minimallaşdırmağa imkan yaratmaq üçün 
işlənmişdir. DNS-kliyentlərə (ing. resolver) DNS-sorğulara autentik 

---

50 
cavablar verm
əyə (və ya məlumatın olmaması haqqında autentik 
cavab) v
ə onların tamlığını təmin etməyə yönəlib. Bu zaman açıq 
açarlı kriptoqrafiya istifadə edilir, bütün DNSSEC cavablarında 
r
əqəmsal imza olur. Verilənlərin əlyetərliyi və sorğuların 
konfidensiallığı təmin edilmir.