X III bob. Kurakli nasoslar nazariyasining asoslari 5-§. Markazdan qochma nasoslar
Yüklə 0,58 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
П
= Wtfg Hozirgi zamon nasoslaridan to‘g‘ri foydalanilsa, FIK 0,9 ga etadi. Energiyaning umumiy miqdorini hisoblash uchun nasosning suyuqlikka bergan foydali energiyasi bilan FIK ini bilish kerak. Shu holda ^ E = r}Ef =rjH\ Har xil nasoslar uchun foydali ish koeffisientlari grafik va jadval ko'rinishida beriladi. 2.11-§. Markazdan qochma nasoslaming xarakteristikalari Nasoslami ishlatishda ulardan berilgan sharoitda eng yaxshi foydalanish maq- sadga muvofiqdir. Buning uchun turli sharoitda nasosning qanday ishlashi to‘g‘risida ma’lumot boMishi kerak. Bunday ma’lumot nasoslaming harakteristikalari ko‘rinishida beriladi. Bosim, quwat va foydali ish koeffisientining sarfga bog‘liqlik grafiklari nasosning xarakteristikalari deb ataladi: H = f № . ^ = / ( 0 ! П = / ( 0 . Odatda, xarakteristika nasosni sinash (tajriba) yordamida tuziladi. Buning uchun nasosning aylanish sonini o'zgartirmasdan, haydash trubasiga o'matilgan berkitkishni surish yo‘li bilan bosimni o‘zgartirsak, uning ishlash tartibi ham o‘zgaradi. Natijada quwat va foydali ish koeffisienti ham o‘zgaradi. Xarakteristikani tuzish uchun sinashni berkitgish to‘liq yopilgan holatdan boshlab, oshib boramiz va bosim, quwat va FIKning sarf bo‘yicha o‘zgarishini 2.8-rasmda ko‘rsatilgandek grafiklar tuzamiz. Grafiklardan ko‘rinadiki, berkitgich yopiq holatida (Q = 0) nasos ma’lum bosim hosil qiladi va u berkitgichning ochilishi bilan kamayib boradi (boshla- nishda bosim bir oz ortib borib, maksimumga etishi va so‘ngra kamayib ketishi mumkin). Quwat esa ortib boradi 2.8-rasm. Markazdan qochma nasoskirining va chiziqli ortishga yaqin bo‘ladi. Sarfning taxminiy ish xarakteristikasi katta qiymatlarida bu ortish bir oz susayishi mumkin. FIK grafigi noldan boshlanadi va sarfning ma’lum bir miqdorlarida maksimumga ega bo‘ladi. Nasosning shu aylanish sonida eng yaxshi ishlashi FIK grafigining maksimum miqdoriga to‘g‘ri keladi. 2.8-rasmda keltirilgan grafirlaming xarakteri to‘g‘risida nazariy usul bilan ham xulosa chiqarish mumkin, lekin bu nazariy hisoblaming natijasi amaliy ahamiyatga ega emas. Nasoslardan foydalanishda turli aylanish sonlari uchun umumlashtirib tuzilgan va universal xarakteristikadeb ataluvchi Q - H xarakteristikadan foydalanish qulaydir. Bunday xarakteristikani xosil 4!X six 1 7^ fJX 1 / 4 H P* / 7 к /> 7 4. h П / - ■ !■ % As V \\ a ^ / [\ k\ qilish uchun turli aylanish sonlari ( я,,«2, n, .... л,)da Q - H xarakteristikani tuzamiz (2,9-rasm). So‘ngra bu xarakteristikani biror FIK ga tegishli nuqtalarini ajratamiz (2,8-rasmda ko‘rinadiki, bitta FIK ning qiymati uchun ikkita bosim miqdori to‘g‘ri keladi). Bu nuqtalar tutash chiziq bilan birlashtiramiz. Shu ishni bir qancha FIK 2.9. - rasm. Markazdan qoshma nasoslaming .... ,4,) uchun takrorlab, bir universal xarakteristikasi qancha tutash chiziqlar olamiz. Bu chiziqlar bilan chegaralangan soxada FIK cchizig'idagi qiymatdan kichik bo‘lmaydi. p - p chizig‘i berilgan aylanish sonlarida maksimal FIK ga to‘g‘ri keladi. Universal xarakteristikadan foydalanib nasosning (maksimal FIK ga tegishli) ishlash chegarasini topish va uning ishlashi uchun eng qulay tartib tanlash mumkin. 2.12- §. Nasoslarning o‘xshashligi asoslari. Loyihalanyotgan yoki ishlab chiqarishga joriy qilinayotgan ma’lum bir seriya nasoslami yuqorida aytilgandek sinash juda ko‘p vaqt va xarajat talab qiladi. Shuning uchun ana shu seriya nasoslarning modelini sinaladi. So'ngra modelda olingan natijalar naturaga ko‘chiriladi. Aw alo natura va model geometrik o‘xshash bo‘ladi, ya’ni ulaming o‘lchamlari bir xil miqdorda kichraytirilgan boiadi. Boshqacha aytganda ishchi gildiragi diametr- lari kuraklari qalinligi va kengligining nisbatlari bir xil boiadi. Bu yerda “n” indeksi naturaga, “m”-modelga tegishlilikni bildiradi. Ikkmshi, natura va modeldagi oqimlar o‘xshash boiadi. Oqimlar o‘xshash deganda ish gildiragiga kirish va chiqishdagi tezlik uchburchaklari o‘xshash boiadi: Yüklə 0,58 Mb. Dostları ilə paylaş:
|