“Xalqaro geoxronologik (Stratigrafik) jadval” chizish hamda yoshiga qarab bo‘yash bo‘yicha amaliy mashg‘uloti



Yüklə 6,91 Kb.
tarix13.12.2023
ölçüsü6,91 Kb.
#176274
1-амалий машғулот

“Xalqaro geoxronologik (Stratigrafik) jadval” chizish hamda yoshiga qarab bo‘yash bo‘yicha amaliy mashg‘uloti.


2022-2023 y.
Paleontologiya va stratigrafiya fanidan
  GEOLOGIYA FANLAR UNIVERSITETI
Umumiy geologiya kafedrasi
v.b. dotsenti N.X. Davlatovning
Topshiriq № 1: Xalqaro Geoxronologik (Stratigrafik) shkalasini chizish.
• Geoxronologiya –yerning geologik tarixidagi xodisa va jarayonlarning ketma – ketligini o‘rganadi.
Geoxronologik shkala
1881 yili Bolon`ya shahrida bo'lib o'tgan II Xalqaro geologik kongressda birinchi geoxronologik va unga mos keluvchi stratigrafik shkalalar qabul qilingan. Ularda er po'sti va organik dunyoning rivojlanish malumotlari bo'yicha Erning butun tarixi vaqt oraliqlariga (geoxronologik tabaqalar) va shu vaqt oraliqlarida hosil bo'lgan tog' jinslarining qatlamalariga (stratigrafik tabaqalar) bo'linadi.
GEOXRONOLOGIK SHKALA
Eon
Fanerozoy
Kriptozoy
Proterozoy
Arxey
Era
Paleozoy
Mezazoy
Kaynozoy
Paleoproterozoy
Davr
Kembriy
Ordovik
Silur
Devon
Karbon
Perm
Trias
Yura
Bo’r
Paleogen
Neogen
To’rtlamchi
Epoxa
Mezoproterozoy
Neoproterozoy
Eoarxey
Paleoarxey
Mezoarxey
Neoarxey
Kechki
O’rta
Erta
Geologik suratga olish (xaritalash ishlarida) geoxrogologik (Stratigrafik) shkalaning o‘rni juda katta xisoblanadi.
Geologik vaqt – bu tabiiy kalendar bo‘lib, uning har bir varag‘i, har bir satri bir vaqtning o‘zida rivojlanuvchi son-sanoqsiz hodisalarning o‘zgarishidagi ketma-ketlikni aks ettiradi.
Umumiy va Xalqaro Geoxronologik (Stratigrafik) birliklar

Аkron

Аkroтема

Eon

Eonatemа

Era

Eratemа

Davr

Sistemа

Epoxa

Bo`lim

Аsr

Yarus

Faza

Zona

Fanerozoy eonotemasi, Mezozoy eratemasi, Bo‘r sistemasi, yuqori bo‘lim, Konyak yarusi, Zona Inoceramus involutus
Geoxronologik
Stratigrafik
Fanerozoy eoni, Mezozoy erasi, Bo‘r davri, kechki bo‘r epoxasi, Konyak yarusi, Faza Inoceramus involutus
Eon (eonotema) - eng yirik geoxronologik birlik bo‘lib, uning davomiyligi ko‘plab million, hatto, milliard yillarni tashkil etadi. Yer tarixida arxey, proterozoy va fanerozoy eonlari ajratiladi. Arxey va proterozoy tokembriy yoki kriptozoy nomi bilan yuritiladi.
Era (eratema) - eonning bir qismi bo‘lib, uning davomiyligi bir necha yuz million yilni o‘z ichiga oladi. Eralar Yerning va undagi organik dunyoning yirik rivojlanish bosqichlarini aks ettiradi. Eralar orasidagi chegaralar organik dunyo rivojlanishidagi tub o‘zgarish bosqichlarini xarakterlaydi. Fanerozoy eonida uchta: paleozoy, mezozoy va kaynozoy eralari ajratiladi.
Davr (sistema) – bu davomiyligi o‘nlab million yil bo‘lgan geologik vaqt oralig‘i bo‘lib, uning nomi aksariyat hollarda shu davr yotqiziqlari birinchi bor aniqlangan joyning nomidan kelib chiqqan.
Epoxa (bo‘lim) – bu geologik davrning bir qismi bo‘lib, bir necha o‘n million yilni qamrab oladi. Epoxalarning nomi vaqt ketma-ketligiga asosan erta, o‘rta va kechki bo‘lishi mumkin. Ba’zi epoxalar o‘zining xususiy nomiga ega.
Asr (yarus) – bu geologik epoxaning bir qismi bo‘lib, davomiyligi bir necha million yilni qamrab oladi. Asrlarning nomlari shu vaqtda rivojlangan yotqiziqlar birinchi bor o‘rganilgan viloyatlar, rayonlar, daryo havzalari, aholi manzillari nomidan olingan bo‘ladi.
Геохронологик шкала
Geoxronologik shkala
Kembriy
Ordovik
Selur
Devon
Karbon
Perm
Trias
Yura
Bo`r
Davr
Era
Kaynozoy
Mezozoy
Paleozoy
Proterozoy
Arxey
Azoy
Mln yil oldin
Stratigrafik (Geoxronologik) Shkala
Ko‘rsatilgan namuna bo‘yicha Geoxronologik (Stratigrafik) shkala (jadval) ni chizish.
Paleozoy Erasi
Geologik vaqt
Boshlanishi (mln.yil oldin)
Davomiyligi (mln.yil oldin)
Perm
Karbon
(Toshko`mir)
Devon
selur
Ordovik
Kembriy

E’tiboringiz uchun Rahmat


Yüklə 6,91 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin