Xalqaro nordik universiteti oila pedagogikasi fanidan esse mavzu: Oilaviy tarbiyaning huquqiy jihatlari Bajardi: Ravshanova Umida Mavzuning dolzarbligi

XALQARO NORDIK UNIVERSITETI
Oila pedagogikasi fanidan
ESSE
Mavzu: Oilaviy tarbiyaning huquqiy jihatlari


Bajardi: Ravshanova Umida

Mavzuning dolzarbligi

Oilaviy huquqiy tarbiyaning huquqiy jihatlari mavzusining dolzarbligini zamonaviy jamiyatda ortiqcha baholash qiyin. Axborot texnologiyalarining rivojlanishi, ijtimoiy-madaniy landshaftdagi o'zgarishlar, shuningdek, jamoatchilik fikridagi o'zgarishlar ushbu mavzu bilan bog'liq masalalarni yangi ahamiyat va dolzarblik darajasiga olib chiqadi. Ushbu mavzuning dolzarbligini ta'kidlaydigan bir nechta jihatlar:

Shaxsning rivojlanishiga ko'plab omillar va institutlar ta'sir qiladi, lekin oila birinchi navbatda shaxsni huquqiy, ijtimoiy, fuqarolik jihatdan shakllantirish va tarbiyalashda ishtirok etadi. Tarbiyaviy ahamiyatga ega bo‘lgan ijtimoiylashuv jarayoni aynan oilada sodir bo‘lishi adabiyotlarda qayta-qayta ta’kidlangan. Shaxsni shakllantirishning birlamchi omillari: oiladagi axloqiy muhit, ijtimoiy munosabatlar, oilaviy qadriyatlar tizimi, axloqiy ideallar, oilaviy an'analar madaniyati.
Shubhasiz, ular qonuniy ahamiyatga ega bo'lgan xatti-harakatlarga ham ta'sir qiladi. Ilmiy fikr adolatlidir, unga ko'ra shaxs va jamiyatning psixologik uyg'unlashuvi, insonning ijtimoiy muhitga muvaffaqiyatli moslashishi huquqiy uyg'unlik, shaxs va jamiyat, uning tuzilmalari o'rtasidagi muvaffaqiyatli o'zaro munosabatlarning hal qiluvchi shartidir.
Shu munosabat bilan oilaning ijtimoiy va ma'naviy institut sifatidagi rolini ortiqcha baholab bo'lmaydi. Shunday qilib, o'zgaruvchan jamiyat sharoitida oilada huquqiy tarbiya jihatlarini mavzusi juda dolzarb bo'lib qolmoqda va ota-onalar, ta'lim muassasalari va umuman jamiyatning e'tiborini talab qiladi.


Kirish

Bolalar va o'smirlarning huquqiy tarbiyasi. Bu so‘zlardan qonunning qat’iyligi, tajribali o‘qituvchilarning donoligi, voyaga yetmaganlar ishlari bo‘yicha inspektorlarning xolisligi mujassam. Ehtimol, shuning uchun ko'pchilik ota-onalar farzandlarining huquqiy tarbiyasi bilan maktab o'qituvchilari shug'ullanishi kerak, deb hisoblashadi. Aslida, bu katta xato. Huquqiy tarbiyaning asoslari oilada, bolaning eng erta yoshida yaratilishi kerak. Keyin esa, bolalarning huquq va majburiyatlari, qonunlarning adolatliligi to‘g‘risidagi bilimlar, bog‘cha tarbiyachilari, maktab o‘qituvchilari, kollej va oliy o‘quv yurtlari o‘qituvchilari ana shu poydevorga g‘isht-g‘isht qo‘yadi. Shu bilan birga, ota-onalar kuzatuvchiga aylanmaydilar, ular yaqin va umumiy ta'lim jarayonida. Bu yerda oila va maktab hamkorligi o'ynaydi. Ota-onalar bolaning qilmishlarini uning huzurida himoya qilib, oqlaganlarida, ularning muammolariga aybdorlarni qidirib topsalar, o'qituvchilarni o'z farzandlarining xizmatlarini qadrlamaydigan dushman sifatida ko'rsalar, muammo yuzaga keladi. Bola huquqlarini ta'minlashda uning oilasi muhim rol o'ynaydi, har bir oilada individual oilaviy muhit yaratiladi va bolalarni tarbiyalash usuli tanlanadi.

Ota-onalarning pedagogik qarashlari ularning hayot istiqbollari, bolalarning kelajagi va bu maqsadlarga erishish uchun nima zarurligi haqidagi g'oyalari bilan bog'liq. Oilada bola o'zining birinchi individual ko'nikmalarini oladi va ularni boshqa odamlar bilan munosabatlari orqali amalda qo'llaydi, kundalik muloqotning turli vaziyatlarida uning xatti-harakatlarini tartibga soluvchi me'yor va qoidalarni o'rganadi