Xalqaro statistik qiyosiy taqqoslashlar

_______________________________________________________________________________________
“O‘zbekiston statistika axborotnomasi” 
ilmiy-elektron jurnal 2023/1(15) 8
 statmirror.uz
 
qo‘llanmasi va boshqa statistika sohasidagi xalqaro standartlar va qo‘llanmalar 
bilan muvofiqlikda ishlab chiqilgan. 
TADQIQOT METODOLOGIYASI 
Mazkur maqolada xorijiy va mamlakatimiz iqtisodchi olimlarining milliy 
hisoblar tizimini rivojlantirishga bag‘ishlangan ilmiy asarlari qiyosiy o‘rganilgan. 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Statistika agentligining 
ma‘lumotlari tahlilida statistik ma‘lumotlarni guruhlash, solishtirma tahlil, 
tanlanma kuzatuv usullaridan foydalanildi. Tadqiqot metodoligasi sifatida 
adabiyotlar qiyosiy tahlili, mantiqiy va tarkibiy tahlil qilish, guruhlashtirish va 
quyosiy taqqoslash usullaridan foydalanildi. 
TAHLIL VA NATIJALAR 
Milliy hisoblar tizimi (MHT) iqtisodiy faoliyat natijalarini ifodalovchi 
hisoblar va jadvallarning muayyan to‘plami shaklida tuzilgan, o‘zaro bog‘liq 
statistik ko‘rsatkichlar tizimini o‘zida aks ettiradigan xalqaro uslubiyot bo‘lib, 
mamlakat ijtimoiy-iqtisodiy hayotining barcha jabhalarini o‘rganishga xizmat 
qiladi. 
Bugungi kunda rivojlangan davlatlarning aksariyati milliy hisoblar 
ko‘rsatkichlarini BMT va Xalqaro valyuta jamg‘armasi (XVJ)ning “MHT-2008” 
xalqaro 
standarti 
qoidalariga 
muvofiq 
shakllantirmoqda. 
XVJning 
ma’lumotlariga ko‘ra, unga a’zo bo‘lgan 193 ta mamlakatdan 1 tasi “MHT-1968”, 
56 tasi “MHT-1993”, 136 tasi “MHT-2008” xalqaro standarti qoidalari asosida 
milliy hisoblar ko‘rsatkichlarini shakllantirib kelmoqdalar (1-rasm). 
1-rasm. MHT xalqaro uslubiyotlarini joriy etgan davlatlar soni 

10

1
56
136
0
20
40
60
80
100
120
140
160
MHT-1968
MHT-1993
MHT-2008

---

XALQARO STATISTIK QIYOSIY TAQQOSLASHLAR